Geniş anlamıyla kültür ve medeniyet kavramları üzerinde belli başlı sosyolojik teoriler, bize Osmanlı medeniyeti kavramını belirlemekte yol gösterebilir. Emile Durkheim'a göre organic bir bütün olan toplum yapısını belirleyen üç temel olgu vardır: İletişim (communication; dil ve öbür iletişim araçları); insanın iradesi dışında toplum yaşamını belirleyen dış koşullar (demografik, ekonomik olgular); örfüadet, ahlak ve hukuk gibi normative kurallar. Durkheim'ı izleyen Radcliffe-Brown'a göre de, her toplum-kültür, tümüyle belli bir sistemdir ve bir sistem olarak ele alınmalıdır. Bu yapısal-işlevsel (structural-functionalist) kavrama göre, sosyal ilişkileri ve kültürü, içinde bulunduğu belli bir sosyal sistem belirler. Sistemin parçaları arasında işlevsel bağımlılık, sosyal ilişkileri tayin eder. I. Dünya Savaşı'ndan sonra etnik-milli toplumlarda, milli kimlik, milli kültür, temek soru olarak ele alınmaya başlamıştır. (Kitabın İçinden)