İÇİNDEKİLER SUNUŞ.......................................................... ........................................................VII ÖNSÖZ ................................................................ .................................................. IX İÇİNDEKİLER................................................. ................................................XIII KISALTMALAR..................................................... .........................................XIX GİRİŞ........................................................ ................................................................ .1 KONUNUN SINIRLANDIRILMASI............................................... .............5 METOT ................................................................ ....................................................7 Birinci Bölüm Satın Alma Hakkı Kavramı I. Terminoloji ................................................................ ......................................10 II. Kavram.......................................................... ....................................................18 III. Hukuki Niteliği....................................................... ........................................21 IV. Ratio Legis........................................................... ........................................... 25 A. Ekonomik Sebepler........................................................ .........................27 B. Şirket Yönetiminin Kolaylaştırılması........................................... ..... 30 C. Tespit Edilemeyen Pay Sahipliği Sorunu.......................................... 34 D. Mukayeseli Hukuktaki Gelişmeler .....................................................35 E. Çağrıda Bulunma Yükümlülüğü ile Denge Kurulması................. 36 F. Aleni Pay Alım Teklifi Prosedürünün Teşvik Edilmesi.................37 V. Benzer Kurumlarla Karşılaştırılması......................................... ............... 38 A. Iskat........................................................... ................................................. 38 B. Birleşme Yoluyla Ortaklıktan Çıkarma..............................................43 VI. Karşılaştırmalı Hukukta Satın Alma Hakkı............................................47 A. Avrupa Birliği ................................................................ .......................... 48 B. Birleşik Krallık ................................................................ .........................67 C. İsviçre....................................................... ..................................................71 D. Avusturya ................................................................ ................................. 77 E. Almanya......................................................... ........................................... 82 1. Satın Alma Hakkının Çeşitli Görünüş Biçimleri.....................85 2. Aleni Pay Alım Teklifine Bağlı Ortaklıktan Çıkarma (übernahmerechtlicher Squeeze out) ......................................... 86 a. Uygulama Alanı.......................................................... .............. 87 b. Koşulları ................................................................ ..................... 87 c. Usulü.......................................................... ...................................89 d. Tazminat........................................................ ............................. 90 e. AktG ve WpÜG'ye Göre Azınlığın Ortaklıktan Çıkarılması Kurumlarının İlişkisi ........................................91 3. Şirketler Hukukuna Özgü Satın Alma Hakkı (aktienrechtlicher Squeeze-Out)................................................. 92 a. Koşulları ................................................................ ......................93 i. Bir Anonim Şirket veya Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketin Varlığı ............................................... 94 ii. Hakim Pay Sahibi.......................................................... .....95 iii. Hakim Pay Sahibinin Talebi..........................................101 iv. Genel Kurul Kararı ......................................................... 102 b. Uygun ve Nakit Tazminat.................................................... 104 i. Genel Olarak.......................................................... ........... 104 ii. Tazminat Alacaklıları.................................................. ... 105 iii. Tazminatın Hesaplanması............................................. 106 iv. Faiz............................................................ ...........................110 v. Tazminatın Ödenmesinin Güvence Altına Alınması...................................................... ........................111 c. Satın Alma Hakkının Kullanılma Usulü .......................... 113 i. Genel Kurul Toplantısına Hazırlık.............................. 113 (1) Gündemin İlanı......................................................... 115 (2) Hakim Pay Sahibinin Devre İlişkin Raporu.......116 (3) Uygun Nakit Tazminatın Uzman Bilirkişilerce Denetlenmesi.................................................... ..........118 (4) Azınlık Pay Sahiplerinin Genel Kurul Toplantısı Öncesinde Bilgilendirilmesi ..................................120 ii. Genel Kurul Toplantısının Yapılması......................... 122 iii. Azınlık Pay Sahiplerinin Genel Kurulda Bilgilendirilmesi .............................................................. 123 iv. Devre İlişkin Genel Kurul Kararının Tescili............ 125 (1) Tescil Talebi ...............................................................1 26 (2) Tescil Prosedürü .......................................................126 İkinci Bölüm Satın Alma Hakkının Koşulları I. Hakkın Süjesi Hakim Şirkettir...................................................... ........... 130 A. Hakim Şirket Kavramı ve Hukuki Yapısı........................................ 131 B. Satın Alma Hakkı Bakımından Hakim Şirket .............................. 138 II. Hakkın Konusu Bir Sermaye Şirketine Ait Paylardır......................... 144 A. Borsaya Kote Edilme Şartı Bulunmamaktadır.............................. 145 B. Şirket Türleri Bakımından.................................................... ............. 150 III. Doğrudan veya Dolaylı Olarak Payların ve Oy Haklarının 90'ına Sahip Olunması....................................................... ..................... 159 A. Eşiğin Oranı.......................................................... ................................. 160 B. Eşiğin Mahiyeti........................................................ ............................. 165 1. Hedef Şirkette Önemli Oranda Sermaye ve/veya Oy Hakkı Çoğunluğunun Sağlanması............................................ 165 2. Teklifin Belli Oranda Muhatap Tarafından Kabul Edilmiş Olması ................................................................ .............. 167 3. Karma Sistem.......................................................... ....................... 169 4. Türk Hukuku'nda ................................................................ ...........170 C. Eşiğin Hesabında Dikkate Alınacak Hususlar...............................171 1. Hedef Şirketin Toplam Sermayesi ve Oy Haklarının Belirlenmesi ................................................................ .................... 172 a. Esas Sermaye Sistemi......................................................... .... 172 b. Kayıtlı Sermaye Sisteminde................................................. 173 c. Şirketin Kendi İktisap Ettiği Paylarının Durumu ...........174 2. Hakim Şirketin Sahip Olduğu Payların Hesaplanması.........178 a. Sahip Olma Kavramı ..............................................................17 8 b. Dolaylı Pay Sahipliği ............................................................. 183 IV. Geçerli Bir Sebep Bulunmalıdır.................................................. ............. 186 A. Kavram.......................................................... .......................................... 186 B. Terminoloji ................................................................ ............................191 C. Azınlık Pay Sahiplerinin Hakları ..................................................... 193 D.

Geçerli Sebepler........................................................ ............................205 1. Azınlığın Şirketin Çalışmasını Engellemesi ..........................207 2. Dürüstlük Kuralına Aykırı Davranışlarda Bulunulması......207 3.

Fark Edilir Sıkıntı Yaratılması................................................... ..211 4. Pervasızca Hareket Edilmesi ......................................................211 E. Değerlendirme ................................................................ .......................214 F. Geçerli Sebep ve Kusur........................................................... .............216 G. Geçerli Sebep Unsurunun Yerindeliği .............................................217 Üçüncü Bölüm Satın Alma Hakkının Kullanılmasında Usûl ve Hukuki Sonuçları I. Usulü ................................................................ ..............................................223 A. Hakkın Kullanılmasının Bir Süreyle Sınırlı Olmaması..............223 1. Mukayeseli Hukukta......................................................... ............224 2. Sermaye Piyasası Kanunu'nda ....................................................226 3. Türk Ticaret Kanunu'nda ............................................................228 B. Aleni Pay Alım Teklifiyle Bağlantılı Olmaması............................233 C. Hakkın Kullanılmasında Çeşitli Yöntemler..................................234 1. Hakim Ortağın Tek Taraflı Beyanı........................................... 235 2. Genel Kurul Kararı ................................................................ ....... 237 3. İdari Otorite Kararı......................................................... .............. 241 4. Mahkeme Kararı................................