Önsöz......................................................... ...........................................................VII İçindekiler ................................................................ ......................................... XI Kısaltmalar ................................................................ .....................................XV Giriş.......................................................... ................................................................ 1 Birinci Bölüm Kavram, Kanuni Düzenleme, Hukuki Nitelik ve Amaç 1. Yoksunluk Kavramı........................................................ ..................................7 1.1. Tanımı ve Benzer Müesseselerden Ayrılması.....................................7 1.1.1. Oy Hakkının Donmasından Farkı ............................................7 1.1.2. Oydan Yoksun Paylardan Farkı ...............................................10 1.1.3. Bağlam Hükümleri Gereğince Oy Hakkının Askıda Bulunmasından Farkı ................................................................ .12 1.1.4. Esas Sözleşmeyle Oy Hakkına Üst Sınır Getirilmesinden Farkı ................................................................ 16 2. TK'de Yoksunluğun Düzenleniş Biçimi ..................................................16 3. Yoksunluk Hükümlerinin Hukuki Niteliği..............................................18 4. Yoksunluk Hükümlerinin Yorumlanması............................................... 23 5. Yoksunluk Hükümlerinin Getiriliş Nedeni ve Amacı.......................... 26 İkinci Bölüm Yoksunluk Halleri 1. Ortaklık Yönetimine Herhangi Bir Şekilde Katılmış Olanların Müdürlerin İbralarına İlişkin Kararlarda Oy Hakkından Yoksunluğu ................................................................ .....................................31 1.1. Genel Olarak İbra Kavramı ................................................................ ..31 1.2. Hükmün Kaynağı ve Anonim Ortaklıkta Oy Hakkından Yoksunluk Düzenlemeleriyle Karşılaştırılması............................... 34 1.3. Hükmün Amacı ................................................................ ..................... 36 1.4. Hükmün Uygulanması.................................................... ......................42 1.4.1. Hükmün Kişisel Uygulanma Alanı ........................................42 1.4.2. Hükmün Maddi Uygulanma Alanı .......................................45 1.5. Tüzel Kişi Müdürün Oy Hakkından Yoksunluğu......................... 48 1.6. Sorumluluk Davası Açılmasına İlişkin Kararlarda Oy Hakkından Yoksunluk Sorunu.......................................................... .. 49 2. Ortaklığın Kendi Esas Sermaye Payını İktisabına İlişkin Kararlarda Oy Hakkından Yoksunluk ..................................................... 54 2.1. Genel Olarak Limited Ortaklığın Kendi Esas Sermaye Payını İktisabı (Yasağı) ................................................................ ......... 54 2.2. Yoksunluğa İlişkin Hükmün Kaynağı ve Anonim Ortaklıkta Oy Hakkından Yoksunluk Düzenlemeleriyle Karşılaştırılması ................................................................ ..................... 56 2.3. Hükmün Uygulanması ................................................................ .........57 2.3.1. Hükmün Kişisel Uygulanma Alanı ........................................57 2.3.2. Hükmün Maddi Uygulanma Alanı........................................58 2.3.2.1. Çıkarma Kararı ................................................................ .59 2.3.2.2. Ortaklığın Kendi Paylarını İktisabına İlişkin Müdürlerin Yetkilendirilmesi ve Faaliyetlerinin Onaylanmasına Yönelik Kararlar................................. 64 3. Ortağın Bağlılık Yükümüne veya Rekabet Yasağına Aykırı Faaliyette Bulunmasının Onaylandığı Genel Kurul Kararlarında Oy Hakkından Yoksunluk.................................................. 66 3.1. Genel Olarak Bağlılık Yükümü ve Rekabet Yasağı ........................ 66 3.2. Hükmün Kaynağı ve Anonim Ortaklıkta Oy Hakkından Yoksunluk Düzenlemeleriyle Karşılaştırılması................................71 3.3. Hükmün Uygulanması ................................................................ ........ 72 3.3.1. Hükmün Kişisel Uygulanma Alanı ....................................... 72 3.3.2. Hükmün Maddi Uygulanma Alanı........................................73 Üçüncü Bölüm Yoksunluğun Sonucu, Etkileri ve Uygulanması 1. Yoksunluğun Sonucu: Oy Hakkının Kullanılamaması ....................... 77 1.1. Oy Hakkından Yoksun Kişi Tarafından........................................... 77 1.2. Oy Hakkından Yoksun Kişinin Temsilcisi Tarafından.................79 2. Yoksunluğun Etkileri........................................................ ............................ 80 2.1. Oy Hakkından Yoksunluğun Genel Kurul Toplantısına Katılma Hakkına Etkisi.......................................................... .............. 80 2.1.1. Genel Kurul Toplantısına Katılma Hakkının Niteliği ...... 80 2.1.2. Genel Kurul Toplantısına Katılma Hakkının Kapsamı.....85 2.1.3. Genel Kurul Toplantısına Katılma Hakkının Sınırlandırılması.......................................... ............................... 87 2.1.4. Değerlendirme ................................................................ .............89 2.1.4.1. Oy Hakkından Yoksun Ortağın Genel Kurul Toplantısına Katılması..................................................... 89 2.1.4.2. Oy Hakkından Yoksun Ortağın Genel Kurul Toplantısına Katılmasının Engellenmesi ....................93 2.2. Oy Hakkından Yoksun Kişinin Ortakları Temsili.........................98 2.2.1. İradi Temsil ................................................................ ................. 99 2.2.1.1. Kanuni Düzenleme...................................................... ... 100 2.2.1.2. Doktrin......................................................... ..................... 105 2.2.1.3. Kanaatimiz...................................................... ................. 109 2.2.2. Kanuni Temsil ................................................................ ..........117 2.2.2.1. Ortağın Velayet veya Vesayet Altında Olması Halinde Temsili ...............................................................1 17 2.2.2.2. Esas Sermaye Payına Müştereken Malik Olanların Temsili .......................................................... 121 2.3. Yoksunluğun Yetersayılar Bakımından Etkileri .......................... 123 3. Yoksunluğun Uygulanması.................................................... ...................126 3.1. İntifa Hakkı Sahipleri Bakımından.................................................126 3.2. Rehin Hakkı Sahipleri Bakımından ............................................... 129 3.3. Tüzel Kişiler Bakımından.................................................... ............. 129 Dördüncü Bölüm Yoksunluk Hükümlerine Aykırılık ve Yaptırımı 1. Doğrudan Aykırılık.................................................... ................................. 135 2. Dolaylı Aykırılık ................................................................ .......................... 135 2.1. Esas Sermaye Payının Mülkiyetinin Üçüncü Kişiye İnançlı Devri........................................................... ............................................. 137 2.2. Esas Sermaye Payı Üzerinde İntifa Hakkı Kurulması................ 138 2.3. Oy Sözleşmesi Yapılması ................................................................ .. 139 3. Oy Hakkından Yoksunluk Hükümlerine Aykırılığın Yaptırımı...... 140 3.1. Dolaylı Aykırılığın Yaptırımı ............................................................ 140 3.2. Doğrudan Aykırılığın Yaptırımı.................................................... .. 146 Sonuç.......................................................... ......................................................... 153 Kaynakça....................................................... .................................................... 159