matematiksel modeliyle bozmuştur –‘formalizm’ gibi bir etiketi haklı çıkaran bir yaklaşım. Bu yaklaşım her ne kadar varolan iktisadî düzen açısından kimi kazançlar sağlamışsa da sonuçları, iktisadî boyutu toplumsal yaşamın diğer yönlerinden yalıtarak ele almakla ve yaşamın niteliksel yönlerinden ayrı olarak anca niceliği düşünmekle sınırlı olma eğilimindedir. O halde, özellikle de kısmen önceki kuşakların kafayı sınırlı ve tek-yanlı bir iktisat kuramıyla bozmasıyla bu hale gelmiş olan yaşamsal bir niteliğin değerden düşmesiyle baş etmeye çalışan bugünün gençleri arasında, ana akım iktisat kuramına yönelik artan bir hoşnutsuzlukla karşılaşmak şaşırtıcı olmayacaktır. Bunu tersine çevirmek, kuşkusuz, uzun zaman alacak ve kapsamlı bir insan işbirliğini gerektirecektir, ama bu kitap kuramsal açıdan ileri bir adım sunmaktadır. İktisadı baştan sona ve sondan başa yeniden düşünmemizin gerekeceği tarihsel bir kavşağa hızla yaklaşıyor gibi görünüyoruz. Ana akım iktisadın karakteristiği olan formalist bilgi yaklaşımına karşıt olarak bu kitaptaki katkılar, diyalektik bir yaklaşımı araştırmaktadır. Diyalektik, radikal bir şekilde, iktisadî düşüncenin, iktisadî olanla iktisadî-olmayan arasındaki, niceliksel olanla niteliksel olan arasındaki, empirik olanla normatif olan arasındaki, kuramın daha soyut düzeyleriyle tarih arasındaki ve politik iktisat kuramlarıyla öznellik kuramları arasındaki ilişkileri ele almasının yolunu açar. Diyalektiğin kendisi, ana akım iktisadın formalizmi gibi başı sonu belli bir metodoloji olmayıp, geniş bir yorumlar ve uygulamalar çeşitliliğine açık karmaşık ve çok-boyutlu bir metodolojidir. İktisadî olanı tarihten ve toplumsal yaşamdan kopararak kompartımanlara ayıran akademik neo-klasik iktisadın formalizminin tersine, diyalektik yaklaşımlar daha bütünlükçü ve bütünleyicidir. Bu kitapta, Marksçı politik iktisatla ilişkili diyalektik yaklaşımlar geliştirilerek neo-klasik iktisattan kopuş daha öteye götürülmektedir. Diyalektik bir yaklaşımı Marksçı politik iktisatçıların hepsi benimsemez; fakat diyalektikle Marksçı politik iktisat arasında belli bir uyuşma söz konusudur, çünkü her ikisi de iktisadî olanı iktisadî-olmayanla ve soyut kuramı tarihsel çözümlemeyle bağıntılayan dolayımlar geliştirmeyi amaçlar. Bu kitaba katkıda bulunanların tümü de Marx’ın Kapital’ini bir anlamda diyalektik olarak görürler. Bu ‘bir anlamda’yı vurgulamak gerek, çünkü konumlar, ancak arı kapitalizm kuramının katı bir biçimde diyalektik olabileceğini düşünenlerle diyalektik bir düşünme biçiminin herhangi bir bilgi nesnesine uygulanabileceğini savunan konum arasında değişiklik gösterir. Eğer sermayenin bir mantığı varsa ve bu mantık da bir anlamda diyalektikse, o zaman sermayenin mantığına dair soyut kuramın tarihle nasıl ilişkilendirileceği sorusu son derece önemli bir mesele haline gelir. Kitaptaki katkıların çoğu, daha soyut iktisadî kategorilerin tarihle nasıl ilişkilendirileceği meselesini irdelemektedir ve okurlar bunu yapmanın çeşitli yolları olduğunu görecektir. Bu meseleyi irdelemeyen katkılar ise ya ‘Diyalektik akıl nedir?’ ya da ‘Sermaye kuramı hangi anlamda diyalektiktir’ sorusuna odaklanmaktadır. Dolayısıyla katkıların kapsamı, diyalektiğin doğasına dair en temel sorulardan diyalektik iktisadî düşüncenin toplumsal-tarihsel çözümlemeye nasıl bilgi sağlayabileceğine dek uzanır. Çalışmaya katkıda bulunmaya çağrılanlar bu sorular dizisine dair farklı konumları temsil etmektedir.