Sunuş.......................................................... .....................................................V Bülent Tanör.......................................................... ....................................VII Önsöz ve Giriş Yerine ................................................................ ...............IX İçindekiler................................................... .................................................XI Birinci Bölüm 1961 ANAYASASINA DOĞRU GERİYE BAKIŞLAR 1) 1961 ANAYASASININ ORTAYA ÇIKIŞI .........................3 27 Mayıs 1960 Hareketi........................................................ ....3 Yeni Bir Anayasaya Doğru .......................................................9 2) ANAYASANIN GETİRDİĞİ..............................................12 Anayasanın Üstünlüğü ...........................................................12 Devlet İktidarının Bölüştürülmesi.......................................15 Temel Hak ve Özgürlükler.................................................. ...17 3) ANAYASAYA İLK TEPKİLER (1961-71).........................22 C. Bayar'ın Anayasa Eleştirisi................................................22 AP ve Anayasa......................................................... ..................26 4) 12 MART DÖNEMİ ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ..30 Tepkilerin Yoğunlaşması................................................. .......30 Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Anayasa ........................32 Değişikliklerin Ana Yönleri.................................................. 44 5) ANAYASAYA SON TEPKİLER (1978-1980) .................50 C. Bayar'ın Yeni Tezleri......................................................... ..50 Adalet Partisi ve Demokratik Parti......................................52 «Tercüman» Semineri ...........................................................55 Kafaoğlu/Kırca ve «Yeni Forum» Önerileri ....................58 İçindekiler XII Tepkiye Tepki........................................................... .................62 6) TOPLU BİR DEĞERLENDİRME.....................................66 İki Demokrasi-İki Anayasa Anlayışı....................................66 Anayasanın Yapısal Zorlukları..............................................70 «Güçsüzlük Tezleri» ..............................................................74 Sistemin Teknik Kusurları.....................................................8 1 İkinci Bölüm 1982 ANAYASASINA İLK BAKIŞLAR 1) ANAYASANIN OLUŞUMU ...............................................87 Anayasanın Dinamikleri ........................................................87 Anayasanın Hazırlanışı ..........................................................89 Anayasanın Biçimsel Kaynakları .........................................97 2) DEVLETİN YENİLENEN İÇ YAPISI........................... 104 Yasama-Yürütme................................................ .................... 104 Yargı ve Yargı Denetimi........................................................ 105 Yürütme İçi........................................................... .................. 108 Siyasal İktidar-Askerî Güç ...................................................110 3) DEVLET KARŞISINDA BİREY VE TOPLUM...........114 Anayasal Tarihimize Kısa Bir Bakış..................................114 '82 Anayasasının Siyasal Felsefesi......................................117 Temel Hak ve Özgürlüklerin Genel Rejimi .....................121 Bazı Hak ve Özgürlük Kategorileri................................... 125 Bir Sentetik Bilanço........................................................ ...... 130 4) ANAYASANIN TOPLUCA DEĞERLENDİRİLMESİ........................................... ....... 132 Global Toplum Projesi ......................................................... 132 Anayasal Değişmeler Haritası........................................... 136 Anayasanın İdeolojisi ve İşlevi........................................... 138 Anayasayı Daha İyi Okuyabilmek İçin............................. 140 XIII 5) ANAYASAL SİSTEMİN KORUNMASI...................... 148 Katılığın Koruduğu Değerler............................................. 148 Katılığın Görüneni ................................................................ 151 Katılığın Görünmeyeni ....................................................... 154 Sonuç Yerine 1982 ANAYASASININ YAŞAYABİLİRLİĞİ (I) Her Sorunu Anayasayla Çözmek Merakı .........................161 (II) Devleti Yönetmenin Yeni Zorlukları .................................163 (III) Demokrasinin Engeli Olarak Anayasa............................ 168 (IV) Anayasa Kalıpları İçinde Demokratikleşme...................173 EK MAKALELER 1961 ANAYASASI TEPEDEN Mİ İNDİ? (I)*............................................................ .........185 1961 ANAYASASI TEPEDEN Mİ İNDİ? (2)* ................................................................ ....195 12 MART REJİMİ ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ*....................201