İçindekiler Önsöz 5 İçindekiler 7 Giriş 17 Birinci Bölüm YÖNETİM VE İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ I. YÖNETİM KAVRAMI VE ANLAMI 19 A. Yönetim Kavramı 19 B. Yönetim Amacı 21 C. Yönetim Kademeleri 23 D. Yönetsel Beceriler 24 E. Yönetimde Çağdaş Gelişmeler 27 II. İNSAN KAYNAKLARI VE TARİHSEL GELİŞİMİ 28 A. İnsan Kaynakları Yönetimi 29 1. İnsan Kaynakları Yönetimin Tarihsel Gelişimi 30 2. Personel Yönetimi ve İnsan Kaynakları Yönetimi 33 3. Bilgi Çağı Örgütlerinde İnsan Kaynaklarının Yönetimi 35 4. İnsan Kaynakları Yönetiminin Örgüt İçindeki Yeri 36 5. İnsan Kaynakları Yönetiminin Amacı ve Önemi 37 6. İnsan Kaynakları Yönetimin Fonksiyonları 39 7. İnsan Kaynakları Yönetiminde Aşamalar 42 8. İnsan Kaynakları Yönetiminde Etkinlik Faktörleri 44 9. Geleceğin İnsan Kaynakları Yetkinlikleri 45 10. İnsan Kaynakları Yönetiminde Verimlilik ve Etkinlik Faktörleri 48 III. İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİN TEMEL İLKELERİ 49 A. İnsana Saygı İlkesi 50 B. Tarafsızlık İlkesi 50 C. Eşitlik İlkesi 51 D. Gizlilik İlkesi 51 E. Açıklık İlkesi 52 F. Bilimsellik İlkesi 52 G. Yeterlilik (Liyakat) İlkesi 52 H. Kariyer İlkesi 53 İ. Güvence İlkesi 56 J. Disiplin İlkesi 56 IV. İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNDE YETKİ VE SORUMLULUK 57 A. Yetki Kavramı ve Türleri 57 B. İnsan Kaynakları Yöneticisi ve Yetkileri 59 C. Yetkilendirme ve Güçlendirme 60 1. İnsan Kaynaklarını Güçlendirme 61 2. İnsan Kaynaklarını Güçlendirmenin Yararları 62 D. Yetkilendirme ve Yetki Devri 63 E. İnsan Kaynakları Yönetiminde İş Sorumluluğu 64 V. STRATEJİK İNNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 65 VI. STRATEJİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ YAKLAŞIMLARI 69 ÖRNEK OLAY 1 73 İkinci Bölüm İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASI I. İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASI 75 A. İnsan Kaynakları Planlaması ve Anlamı 75 B. İnsan Kaynakları Planlama Süreci 76 1. İhtiyaçların Tahmini 77 2. Program Planlama 77 C. İnsan Kaynakları Planlamasının Amaçları 78 D. İnsan Kaynakları Planlamasını Etkileyen Faktörler 79 1. Dış Çevresel Faktörler 79 2. İç Faktörler 79 E. İnsan Kaynakları Planlama Süreci 80 1. Amaç Belirleme 80 2. Mevcut Durumu Değerlendirme 81 3. İnsan Gücü İhtiyacının Belirlenmesi 81 4. Personel Talep Tahminlerinin Yapılaması 81 5. Yerleşim Planlarının Hazırlanması 81 6. Uygulama ve Sonuçları Değerlendirme 81 F. İnsan Kaynakları Planının Hedefleri 82 1. Personel Araştırması 82 2. Seçim 82 3. Eğitim ve Geliştirme 83 4. Terfiler, Teşvikler, Transferler, İşten Ayrılmalar 84 5. Ücretlendirme ve Maaş Yönetimi 84 G. İnsan Kaynaklarını Planlamada Kullanılan Yöntemler 84 1. Delphi Yöntemi 84 2. Nominal Grup Yöntemi 85 3. İş Standartları Yöntemi 85 4. Zaman Serileri Yöntemi 85 5. Sayısal-İstatistiksel Yöntemler 85 6. Simülasyon Yöntemi 86 H. İnsan Kaynakları Planlamasında Kullanılan Araçlar 87 1. Organizasyon Şeması ve İş Tanımları 87 2. İşgücü Genel Envanteri 88 3. Beceri Envanteri ve Terfi Şeması 88 4. Personel Devir Oranı 88 ÖRNEK OLAY 2 90 Üçüncü Bölüm İŞ ANALİZİ VE SÜRECİ I. İŞ ANALİZİ 91 A. İş Analizinin Tanımı 92 B. İş Analizinin Amaçları 94 C. İş Analizi Süreci 95 1. İş Analizine Hazırlık 97 2. Toplanacak İş Verileri 98 D. İş Analizi Yöntemleri 98 1. Gözlem Yöntemi 99 2. Birebir Görüşme Yöntemi 100 3. Yapılandırılmış Anket Yöntemi 102 4. Günlük Tutma Yöntemi 103 5. Birleşik Yöntem 105 E. İş Analizcilerin Seçimi ve Eğitimi 105 II. İŞ TANIMI 108 III. İŞ GEREKLERİ 109 ÖRNEK OLAY 3 111 Dördüncü Bölüm İŞ VE PERFORMANS (BAŞARI) DEĞERLENDİRME I. İŞ DEĞERLENDİRME KAVRAMI, GENEL İLKELERİ VE AMAÇLARI 113 A. İş Değerleme Yöntemleri 115 1. Sıralama Yöntemi 116 2. İkili Karşılaştırma Yöntemi 117 3. Sınıflandırma Yöntemi 117 4. Faktör Kıyaslama Yöntemi 118 5. Puan Yöntemi 119 6. Yetkinlik Bazlı Değerleme Yöntemi 123 B. İş Değerleme Yöntemlerinin Yarar ve Sakıncaları 124 II. PERFORMANS (BAŞARI) DEĞERLEME 125 A. Performans Değerleme Aşamaları 125 B. Performans Değerlemesinin Başlıca Amaçları ve Yararları 126 C. Performans Değerlemesini Etkileyen Faktörler 126 D. Performans değerleme Yöntemleri 127 1. Bireysel Değerleme yöntemleri 127 2. Karşılaştırılmalı Değerleme Yöntemleri 129 E. Performans Değerlemede Yapılan Hatalar 131 ÖRNEK OLAY 4 132 ÖRNEK OLAY 5 133 ÖRNEK OLAY 6 135 Beşinci Bölüm İŞ GÖREN BULMA VE SEÇİMİ I. İŞGÖREN BULMA 137 A. İşGören Bulmada Kullanılan Kaynaklar 138 1. İç Kaynaklar 138 2. Dış Kaynaklar 139 II. İŞGÖREN SEÇİMİ 139 A. İşGören Seçim Süreci 140 B. İşgören Seçiminde Mülakat Yöntemi 147 ÖRNEK OLAY 7 151 Altıncı Bölüm İŞ TASARIMI, İŞ GÖREN EĞİTİMİ I. İŞ VE GÖREV TASARIMI 153 A. İş ve Görev Tasarımı Kapsamı ve Önemi 153 B. İş ve Görev Tasarımı Süreci 154 C. İş Bölümü 155 D. İş Bölümü Türleri 157 1. Fonksiyonlara Göre Bölümlendirme 157 2. Ürüne Göre Bölümlendirme 157 3. Bölge Esasına Göre Bölümlendirme 158 4. Hizmet Edilen Kurumlar (Gruplar-Müşteriler) Esas Alınarak Yapılan Bölümlendirme 158 5. Zamana Göre Bölümlendirme 158 6. Karma Bölümlendirme 158 E. İş ve Görev Tasarımı 158 II. İŞGÖREN EĞİTİMİ VE GELİŞTİRİLMESİ 159 A. İşgören Eğitim İhtiyacının Belirlenmesi 160 B. İşgören Eğitim İlkeleri 161 C. İş Gören Eğitim Planlaması 162 D. Eğitim Programın Uygulanması 163 E. Eğitim Programının Değerlendirilmesi 163 F. İş Gören Eğitim Yöntemleri 165 1. İşbaşında Eğitim Yöntemleri 165 2. İş Dışında Eğitim Yöntemleri 168 ÖRNEK OLAY 8 172 Yedinci Bölüm KARİYER YÖNETİMİ I. KARİYER YÖNETİMİ 173 A. Kariyer Planlama Kavramı 174 B. Kariyer Planlamasının Amaçları 176 C. Kariyer Aşamaları 176 D. Kariyer Geliştirme 178 E. Kariyer Sorunları 178 F. Kariyer Geliştirme Programları 179 II. İŞGÖREN MOTİVASYONU 180 A. Örgütsel Motivasyon ve Türleri 181 1. Başlıca Motivasyon Araçları 182 2. Örgütsel Açıdan Motivasyonun Önemi 185 3. Çalışanlar Açısından Motivasyonun Önemi 186 4. Yönetici Açısından Motivasyonun Önemi 187 5. Örgütler Açısından Motivasyonun Önemi 189 ÖRNEK OLAY 9 191 Sekizinci Bölüm İNSAN KAYNAKLARI BİLGİ SİSTEMİ I. BİLGİ VE BİLGİ SİSTEMLERİ 193 A. Bilgi Sistemleri 193 1. Veri işleme Sistemi 195 2. Yönetim Bilgi Sistemi 198 3. Karar Destek Sistemi 201 4. Fonksiyonel Bilgi Sistemi 205 5. İnsan Kaynaklan Bilgi Sistemi 205 a. İnsan Kaynakları Bilgi Sisteminin Amaçları 207 b. İnsan Kaynaklan Bilgi Sisteminin Kurulması 210 c. İnsan Kaynakları Bilgi Sisteminin Kullanım Alanları 211 d. İnsan Kaynakları Araştırma Alt Sistemi 212 6. İKBS Veritabanı ve İKBS Çıktısı 213 7. İKBS'nin Yararları ve Sınırlılıkları 214 ÖRNEK OLAY 10 215 Dokuzuncui Bölüm ÜCRET YÖNETİMİ VE ÜCRET SİSTEMLERİ I. ÜCRET YÖNETİMİ 217 A. Ücret Yönetiminin Tanımı ve İlkeleri 217 B. Ücret Yönetiminin İlkeleri 218 C. Ücretin Oluşumunu Etkileyen Faktörler 219 II. ÜCRETLENDİRME SİSTEMLERİ 221 A. Ana (Baz) Ücret Sistemleri 221 B. Primli (Özendirici) Ücret Sistemleri 222 C. Diğer Özendirici Ücret Sistemleri 224 III. ÜCRET ÇEŞİTLERİ 225 IV. ÜCRET SİSTEMİNİN KURULMASI 227 ÖRNEK OLAY 11 232 Onuncu Bölüm İŞÇİ - İŞVEREN İLİŞKİLERİ I. İŞÇİ VE İŞVEREN ÖRGÜTLENMELERİ 233 A. Sendikaların Doğuşu 233 B. İşçi Sendikacılığı 234 C. İşyeri Sendikacılığı 236 D. Meslek Sendikacılığı 237 E. İşkolu Sendikacılığı 238 1. İşkolunda Örgütlenme 239 2. Türkiye'de İşkolu Sendikacılığı 240 F. Konfederasyonlar 241 G. İşveren Sendikacılığı 241 H. Sendikalaşma Düzlemi 242 İ. Sendikaların Yeniden Yapılanması 243 II. TOPLU İŞ SOZLEŞMELERİ VE GÖRÜŞMELERİ 243 A. Toplu İş Sözleşmeleri (Pazarlığı) 243 B. İş Görüşmeleri 244 C. Grev ve Lokavt 245 1. Grev ve Lokavt'ın Yarattığı Sorunlar 246 2. Grev ve Lokavt'ın Yarattığı Teknik Sorunlar Teknik Sorunlar 247 3. Grev Türleri 247 4. Grevin Biçimleri de Çok Farklılık Gösterir 248 5.

Sendikaların Grev Dışı Eylemleri 248 D. İş Güvenliği ve İş Gören Sağlığı 249 1. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin Tanımı 249 2. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin Önemi 250 ÖRNEK OLAY 12 252 Onbirinci Bölüm ULUSLARARASI İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ I. ULUSLARARASI İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNE GİRİŞ 253 A. Uluslararası İnsan Kaynakları Yönetimi Kavramı 254 B. Uluslararası İnsan Kaynakları Yönetimini Ortaya Çıkaran Nedenler 255 II. ULUSLARARASI İNSAN GÜCÜ TEMİN UYGULAMALARI 256 A.Ana ülke yaklaşımı (Etnosentrik) 256 B. Ev Sahibi Ülke Yaklaşımı (Polisentrik) 257 C. Üçüncü Ülke Yaklaşımı (Geosentrik) 258 D. Bölge Merkezli Yaklaşım (Regiosentrik) 258 III. ULUSLARARASI İŞLETMELERDE İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİM SÜRECİ 258 A. Uluslararası İnsan Gücü Seçimi, İşe Alma ve Yerleştirme 258 B. Eğitim ve Geliştirme 260 C.

Performans Değerleme 261 D. Ücretlendirme 262 IV. ULUSAL VE ULUSLARARASI İKY VE ULUSLARARASI İKY ARASINDAKİ FARKLILIKLAR 263 ÖRNEK OLAY 13 265 ÖRNEK OLAY 14 265 Onikinci Bölüm ELEKTRONİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ (ELECTRONIC HUMAN RESOURCES MANAGEMENT) E- İKY I. GİRİŞ 267 II. ELEKTRONİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 268 A. Elektronik İnsan Kaynakları Yönetiminin Avantajları 270 B. Elektronik İnsan Kaynakları Yönetimi İle İnsan Kaynakları Yönetimi Arasındaki Farklar 271 C. Elektronik İnsan Kaynakları Yönetimi Türleri 272 D. Elektronik İnsan Kaynakları Yönetim Fonksiyonları 273 1. E-İnsan Kaynakları Planlaması 273 2. E-İnsan Kaynakları Temin ve Seçimi 274 3. E- İnsan Kaynakları Eğitim, Geliştirme ve E- Kariyer Yönetimi 276 4. E- İnsan Kaynakları performans değerlendirme 277 5. E-İnsan kaynakları iş değerlendirme 277 6. E- İnsan Kaynakları Ücret Yönetimi 278 7. E- İnsan Kaynakları Endüstri İlişkileri 279 ÖRNEK OLAY 15 280 Onüçüncü Bölüm İNSAN KAYNAKLARINI YÖNETİMİNDE MOTİVASYON I. MOTİVASYON (GÜDÜLER) VE DÜRTÜLER 281 II. MOTİVASYON (GÜDÜLEME) SÜRECİ 282 III. İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ AÇISINDAN MOTİVASYONUN ÖNEMİ 283 IV. MOTİVASYON (GÜDÜLEME) TEORİLERİ 285 A. Kapsam Teorileri 285 1. Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi 285 2. Herzberg'in Çift Faktör Teorisi 287 3. Douglas Mc Gregor'un X ve Y Teorisi 289 4.Alderfer'in ERG Teorisi 290 5. Mc Clelland'ın Başarma İhtiyacı Teorisi 291 2. Süreç Teorileri 292 a. Skinner'in Davranış Şartlandırma Teorisi 292 b. Vrom'un Beklenti Teor