İÇİNDEKİLER İçindekiler Sekizinci Baskıya Önsöz 7 Tablolar ve Şekiller Listesi 19 Kısaltmalar 23 Önemli Bölgesel ve Ekonomik Gruplar 25 Giriş 27 1. TEMEL KAVRAMLAR 31 1.1 Veri, İstatistik, Gösterge 31 1.2 Veri Çeşitleri 31 1.2.1 Zaman Serisi 31 1.2.2 Yatay Kesit Verileri 32 1.2.3 Karma Veriler (Pooled Data), (Zaman Serisi ve Yatay-Kesit Verilerinin Bileşimi) 34 1.2.4 Kantitatif ve Kalitatif Veriler 34 1.2.5 Veri Kaynakları 34 1.3 Fonksiyon 35 1.4 İstatistiklerde Kullanılan Ölçüler (Reel ve Nominal Değer) 37 1.5 İstatistiksel Modeller 38 2. GRAFİKLER 39 2.1 Serpilme (Scatter) Diyagramlar 39 2.2 Zaman Serisi Grafikleri 41 2.3 Yatay Kesit Grafikleri 43 2.4 Ekonomik Modellerde Kullanılan Grafikler 43 2.4.1 Pozitif İlişki 44 2.4.2 Negatif İlişki 44 2.4.3 Maksimumu ve Minimumu Olan Grafikler 45 2.4.4 İlişkisiz Değişkenler 45 3. ENDEKSLERİN HESAPLANMASI VE YORUMLANMASI 47 3.1 Endeks Nedir 47 3.2 Yüzde Değişmelerin Hesaplanması 49 3.3 Baz Yılını Değiştirmek 51 3.4 Yüzdelerin Hesaplanması 52 4. MİLLİ GELİR HESAPLAMALARI 55 4.1 Gayri Safi Yurt İçi Hasıla 55 4.2 Gayri Safi Milli Hasıla 56 4.3 Net Milli Hasıla 57 4.4 Milli Gelir 58 4.5 Kullanılabilir Gelir 58 4.6 Milli Geliri Ölçme Yöntemleri 59 4.6.1 Harcamalar Yöntemiyle Milli Gelir (Expenditure Method) 59 4.6.2 Gelirler Yöntemiyle Milli Gelir (Income Method) 61 4.6.3 Üretilen Yöntemiyle Milli Gelir (Production Method) 62 4.7 Milli Gelirin Ölçülmesindeki Sorunlar 63 4.8 Kayıt Dışı Ekonomi ve Para Aklama 64 4.9 Türkiye'de Milli Gelirin Hesaplanması 65 5. ENFLASYON VE FİYAT ENDEKSLERİ 67 5.1 Ağırlıklı Ortalama 71 5.2 Laspeyres, Paasche ve İdeal Fisher Fiyat Endeksleri 72 5.3 Tüketici Fiyat Endeksi 78 5.4 Üretici Fiyat Endeksi ve Toptan Eşya Fiyatları Endeksi: (Producer Price Index, Wholesale Price Index) 82 5.5 Gayri Safi Yurt İçi Hasıla Deflatörü 84 5.6 Reel ve Nominal Fiyat Hesaplaması 86 5.7 Elastikiyet ve Fiyat Belirlemedeki Rolü 89 5.8 Değişim (Büyüme) Oranları 94 5.9 Mevsimsellik ve Mevsimsel Düzeltme 97 6. KONJONKTÜR DALGASI VE GÖSTERGELER (GECİKMELİ, ÖNCÜ VE EŞ-ANLI GÖSTERGELER) 101 6.1 Konjonktür Dalgaları 101 6.2 Gecikmeli, Öncü ve Eş-Anlı Göstergeler 104 6.3 İşgücü İstatistikleri 106 6.4 İşçilik Maliyeti ile İşçi Ücreti Arasındaki Fark 109 6.5 ISM-PMI Enkdeksi (The Institute for Supply Management Purchasing Managers' Index) 109 6.6 Case-Shiller Emlak Endeksleri (The Case-Shiller Home Price Indices) 110 7. MALİ İSTATİSTİKLER (FISCAL STATISTICS) 111 7.1 Kamu Maliyesi, Konsolide Bütçe 112 7.2 Faiz Dışı Fazla 119 7.3 İç Borçlanma 120 7.4 Dış Borçlanma 121 7.4.1 Dış Borçluluğu Değerlendirme Kriter ve Limitleri 122 7.4.2 Dış Borçlanma Yöntemleri 122 7.5 Özelleştirme 123 8. PARASAL İSTATİSTİKLER 125 8.1 Merkez Bankaları ve FED (Amerika Merkez Bankası) 126 8.2 Para Arzı Tanımları 128 8.3 Para Politikası ve Araçları 128 8.4 TCMB Bilançosu ve Parasal Büyüklükler 132 8.5 Bankaların Bilançoları 136 8.6 Enflasyon Vergisi ve Senyoraj 137 8.7 Enflasyon Hedeflemesi 139 8.8 Paranın Fiyatı; Faiz 140 8.8.1 Interbank Piyasa 140 8.8.2 Basit Faiz 141 8.8.3 Bileşik Faiz 143 8.8.4 Sürekli Faiz 144 8.8.5 Efektif Faiz Oranı 145 8.8.6 Reel Faiz 146 8.9 Rezerv Opsiyon Katsayısı 147 8.10 Politika Faizi 148 9. DÖVİZ KURU VE DÖVİZ PİYASASI 149 9.1 Döviz Kuru Rejimleri 151 9.2 Döviz Kuruna Etki Eden Faktörler (Serbest Dalgalı Kur Sisteminde) 152 9.3 Devalüasyonun Beklenen Etkileri 157 9.4 Efektif ve Reel Döviz Kuru 158 9.5 Satın Alma Gücü Paritesi 161 9.6 Güvenli (Covered) ve Korumasız (Uncovered) Faiz Paritesi 163 9.7 Carry Trade 165 9.8 Kaldıraç Oranı 166 9.9 Kripto Para (Dijital Para) Bitcoin, Blockchain ve Fintech 166 9.10 FOREX 167 10. RİSK VE RİSKİN ÖLÇÜLMESİ 169 10.1 Riski Azaltmanın Yolları 169 10.2 Riskin Ölçülmesi ve Risk Primi 171 10.3 Spekülatif Baskı Endeksi 174 10.4 Sermayenin Kullanım Maliyeti 177 10.5 Fırsat Maliyeti 177 10.6 Rant 180 10.7 Spread 181 10.8 Volatilite 182 10.9 VIX Korku Endeksi (Volatilite Endeksi) 184 10.10 Riske Maruz Değer Analizi (Value at Risk Analysis) 185 10.11 Stres Testi 187 10.12 Texas Oranı veya Texas Zombie Banka Oranı 187 10.13 SKEW Endeksi ve Çarpıklık (Skewness) 188 10.14 Siyah Kuğu Olayı (Black Swan Event) 188 11. FİNANSAL TABLOLARIN YORUMLANMASI 191 11.1 Finansal Piyasalar 192 11.2 Grafik Analizi, Direnç Destek Fiyatları 192 11.3 Hisse Senedi Tablosu 194 11.4 Tahvil Tablosu 196 11.5 Döviz Tablosu 198 11.6 Finansal Rasyolar 198 11.7 DuPont Piramit Oranları Formülleri ve Analizi 208 11.8 JP Morgan EMBI (JP Morgan Emerging Markets Bond Index) 209 11.9 Getiri Eğrisi (Yield Curve) 210 12. SERMAYE VE MAL PİYASALARI, BORSA ENDEKSLERİ 213 12.1 Borsa Örgütlenme Biçimleri 215 12.2 Mal Borsaları ve Futures (Vadeli İşlem) Piyasa 215 12.3 Petrol Piyasası 217 12.4 Menkul Kıymet Borsaları ve Endeksleri 220 12.4.1 Standard and Poor's (S & P) Composite Index: (Standard & Poor's 500 Composite) 221 12.4.2 The Dow Jones Industrial Average (DJIA) 222 12.4.3 NASDAQ (National Association Of Securities Dealers Automated Quatations Composite Index) 223 12.4.4 FTSE 100 (Financial Times Stock Exchange) 224 12.4.5 Deutsche Aktienindex (DAX) 225 12.4.6 Nikkei Endeksi (Tokyo) 225 12.5 Borsada ve Diğer Piyasalarda Fiyat Belirleme Yöntemleri 225 12.6 Borsa İstanbul (BIST) 226 12.7 BIST Kurumsal Yönetim Endeksi 229 12.8 Piyasa Değeri 230 12.9 Herfindahl-Hirshman Endeksi (H Endeksi veya Yoğunlaşma Oranı) 231 12.10 Baltık Kuru Endeksi (Baltic Dry Index) 231 12.11 Sinodependency Endeksi 232 13. ÖDEMELER BİLANÇOSU 233 13.1 Ödemeler Bilançosunun Ana Kalemleri (Cari İşlemler ve Sermaye Hesabı) 233 13.2 Ödemeler Bilançosunun Kaydının Yapılması 235 13.3 Uluslararası Ticaret Sınıflandırmaları 240 14. KALKINMA İSTATİSTİKLERİ 243 14.1 İnsani Gelişim Endeksi 244 14.2 Fakirlik Endeksi 247 14.3 Gini Katsayısı 250 14.4 Büyüme Formüllerinin Kalkınmada Kullanılması 251 14.5 Mutlu Gezegen Endeksi (Happy Planet Index) 254 14.6 Geleceğe Hazırlık Endeksi (State of Future Index) 255 15. İSTATİSTİKLERİN KÖTÜYE KULLANILMASI 257 EKLER 263 EK 1. BAZI ÜLKELERİN FİRMA KISALTMALARI LİSTESİ 263 EK 2. ÖLÇÜ BİRİMLERİ 264 EK 3. ULUSLARARASI BORSALAR VE WEB ADRESLERİ 266 EK 4. EKONOMİK GÖSTERGELERİN BULUNABİLECEĞİ BAZI WEB SİTELERİ 272 EK 5. 1 DOLARIN GELECEKTEKİ VE BUGÜNKÜ DEĞERİ 273 Referanslar 285 Dizin 291 Yazarın Özgeçmişi 295