BİRİNCİ BÖLÜM TARİHTE MALİ OLAYLAR 1. GENEL OLARAK MALİ OLAYLAR 1 il. MALİ OLAYLARIN GEÇİRDİGİ TARİHSEL AŞAMALAR 4 A. İLKÇAG 4 1. İbraniler 8. 2. Mısırlılar 8 3. Yunanlılar ve Romalılar 9 B. ORTAÇAG 14 C. YENİÇAG 18 1. Merkantilizm 23 2. Fizyokrasi 25 3. Klasik Yaklaşım (Liberalizm) 27 a. Adam Smith'in Mali Doktrinleri 27 b. David Ricardo'nun Mali Doktrinleri 29 4. Keynesyen Yaklaşım 30 5. Neo-Keynesyen Yaklaşım 31 6. Neo-Klasik Yaklaşım 31 a. Monetarist Yaklaşım 31 b. Arz-Yönlü İktisat Yaklaşımı 32 İKİNCİ BÖLÜM İSLAM'DA MALİ OLAYLAR 1. İSlAM'DA YER ALAN KAMU GELİRLERİ 35 A. VERGİLER 36 1. Vergilemenin Esasları 36 2. Vergi Türleri 37 a. Müslümanlardan Alınan Vergiler 37 b. Müslüman Olmayanlardan Alınan Vergiler 4. 4 (1). Cizye 44 (2). Haraç 45 c. Ortak Alınan Vergiler 47 (1). .Gumruk V erg·ıs·ı 48 (2). Veraset Vergisi 4.8 (3). Olag•anus1u·· Verg·ııer ··· 48 (4). Maden Vergisi 49 B. VERGİ DiŞi GELİRLER 49 1. Fey 49 2. Ganimet. 49 3. Vakıflar 50 4. Miras 50 5. Kenz 50 6. Haram Servet 51 7. Devlet İşletmelerinin Gelirleri 51 8. Kurtuluş Akçesi 51 il. İSLAM'DA KAMU GİDERLERİ 51 A. KAMU GİDERLERİNİN NİTELİGI 52 B. KAMU GİDERLERİNİN SINIFLANDIRILMASI 52 1. Zekat Gelirinin Harcama Yerleri 52 2. Diğer Gelirlerin Harcama Yerleri 54 111. İSLA 'DA BÜTÇE, HAZİNE VE MALİ TEŞKİLAT 55 A. BUTÇE 55 B. HAZİNE 57 C. MALİ TEŞKİLAT 58 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BATI ÜLKELERİNDE MALİ OLAYLAR 1. GENEL OLARAK BATI TOPLUMLARINDA MALİ OLAYLARIN GELİŞİMİ 60 A . İNGİLTERE 61 B . FRANSA 71 1. Ekonomik Nedenler 75 2. Mali Nedenler 76 3. Siyasi Nedenler 77 C. ALMANYA 77 D.AMERİKA BiRLEŞİK DEVLETLERİ 79 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM OSMANLI İMPARATORLUGUNDA MALİ SİSTEM VE MALİ OLAYLAR 1. ESKİ TÜRKLERDE MALİ SİSTEM 84 A. ESKİ TÜRKLERDE VERGİ TERİMLERİ. 84 8. ESKi TÜRKLERDE MALİYE 87 il. OSMANLI İMPARATORLUGUNUN TOPRAK, EKONOMİK VE SOSYAL VE İDARİ YAPISI 89 A. TOPRAK YAPISI 90 8. EKONOMİK YAPI 95 C. SOSYAL VE İDARİ YAPI 98 111. OSMANLI İMPARATORLUGUNDA MALİ SİSTEM 101 A. KAMU GELİRLERİ 102 1. Vergiler 105 a. Vergi Türleri 105 (1). Şer'ı Vergiler 106 (a). Zekat. 106 (i). Hayvanlardan Alınan Vergiler 106 a. Ağnam Resmi 106 b. Deve ve Camus Resmi 109 c. Canavar Resmi 109 (ii). Ticari Mallar Üzerinden Alınan Vergiler 109 a. Gümrük Vergileri 11O b. İhtisap Resmi 112 (a). Aşar (Öşür) 113 (b). Haraç 117 (i). Harac-ı Muvazzaf 118 a. Toprağın Kirası Olarak Alınanlar 118 b. Kişisel Olarak Alınanlar 119 c. Ceza Karşılığı Alınanlar 119 (ii). Harac-ı Mukasseme 120 (c). Cizye 120 (2). ÖrfiVergiler 122 (a). Tanzimat Öncesi Dönemde Örfi Vergiler 124 (i). Avarız Vergileri 124 a. Nüzul 125 b. Sürsat 125 c. İştira Bedeli. 126 d. Avarız Akçesi 126 e. lmdadiye-i Seferiye 127 f. İmdadiye-i Hazariye 127 g. lanei Cihadiye 128 h. lspençe 128 (b). Tanzimat Sonrası Dönemde Örfi Vergiler 128 (i). Ancemaatin Vergisi 129 (ii). Emlak Vergisi 129 (iii). Musakkafat Vergisi 131 (iv). Temettü Vergisi 132 (v). Dersaadet Vergisi ve Patent Vergisi 133 (vi). Bedel-i Askeri 134 (vii). Bedel-i Nakdi 134 (viii). Bedel-i Tarik 135 (ix). Baş Vergisi 135 b. Vergi Toplama Yöntemleri ve Ödeme Biçimleri 136 (1). Vergi Toplama Yöntemleri 136 (a). Emanet Yöntemi 136 (b). İltizam Yöntemi 137 (c). Tımar (Dirlik) Yöntemi 140 (d). Malikane Yöntemi 146 ( ). Mukataa Yöntemi. 149 (2). Odeme Biçimleri 150 (a). Nakdi Ödeme 150 (b). Ayni Ödemeler 150 (c). Hizmet Biçiminde Ödeme 151 c. Vergi Muafiyet ve istisnaları 151 (1). Vergi Muafiyetleri 151 (2). Vergi istisnaları 153 2. Harçlar ve Resimler 154 3. Mali Tekeller 154 4. Borçlanma 155 5. Diğer Gelirler 155 6. Kamu Gelirlerinin Bileşimi 156 B. KAMU GİDERLERİ 157 1. Merkezi Yönetim Hizmetleri 158 2. Savunma-Güvenlik Hizmetleri 159 3. Kamu Giderlerinin Türleri 159 a. Mevacibat Giderleri 161 b. Teslimat Giderleri 162 c. Haslar ve Salyane Giderleri 162 d. İhracat Giderleri 162 4. Kamu Giderlerinin Bileşimi 163 5. Gider Yöntemleri 165 a. Para İle Satınaima Yöntemi. 165 b. Kamu Gelirlerini Toplama Yetkisinin Devri Yöntemi 165 C. BUTÇE 165 D. HAZİNE VE HAZİNE İŞLEMLERİ 175 1. Hazine 175 a. İç Hazine 175 b. Dış Hazine 176 2. Hazine işlemleri 178 E. MALİYE TEŞKİLAT! 180 1. Tanzimata Kadar Olan Dönemde Maliye Teşkilatı 181 2. Tanzimattan Sonraki Dönemde Maliye Teşkilatı 187 E. DEVLET MUHASEBE VE KAYIT SİSTEMİ 191 iV. OSMANLI İMPARATORLUGUNDA MALİ OLAYLAR 192 A. OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞUNDAN TANZİMATA KADAR OLAN DÖNEM (1299-1839) 192 B. TANZiMAT SONRASI DÖNEM 205 1. Mali Bunalım 205 a. Ekonomik Nedenler 205 b. Mali Nedenler 209 c. Dünya Ticaretindeki Gelişmeler . 21O d. Tımar Sisteminin Bozulması 211 e. Savaşlar ve Fetihlerin Durması 213 f. Kamu Yönetimi ve Kurumlarında Bozulma 214 g. Kapitülasyonlar 215 h. Üretim Yetersizliği 216 2. Mali Reformlar 217 3. Dış Ticaret 223 a. 1838 Ticaret Anlaşması 224 b. Diğer Anlaşmalar 226 4. Dış Borçlanma 227 5. Muharrem Kararnamesi ve Düyün-i Umumiye İdaresi 238 BEŞİNCİ BÖLÜM CUMHURİYET DÖNEMİ 1. 1918-1939 DÖNEMİ MALİ OLAYLAR 249 A. 1918-1922 DÖNEMİ 249 B. 1923-1929 DÖNEMİ 257 1. Vergilerin Gelişimi 261 a. Gelir Üzerinden Alınan Vergiler 261 (1) Aşar 261 (2) Temettü ve Kazanç Vergileri 263 (3) Yol Vergisi 265 b. Harcamalar Üzerinden Alınan Vergiler 266 (1) Muamele Vergileri 266 (2) Tüketim Vergileri 267 (3) Gümrük Vergileri 268 c. Servet Vergileri 268 (1) Musakkafat Vergisi 269 (2) Arazi Vergisi 269 (3) Ağnam 270 (4) Veraset ve İntikal Vergisi 270 d. Mali Tekeller 271 e. Diğer Gelirler 272 2. Kamu Gelirlerinin Gelişimi 272 3. Kamu Giderlerinin Gelişimi 274 4. 1923-1929 Dönemi Bütçeleri 275 C. 1930-1939 DÖNEMİ 278 1. Devletçilik ve Devletçiliğe Geçiş Nedenleri 278 2. Çok Partili Sisteme Geçiş Çalışmaları 280 3. Vergilerdeki Düzenlemeler 282 a. Gelir Üzerinden Alınan Vergiler 283 (1) Kazanç Vergisi 283 (2) Hizmetlilerden Alınan Vergiler 284 (3) Hayvanlar Vergisi 286 b. Servet Vergileri 287 (1) Bina ve Arazi Vergisi 287 (2) Veraset ve İntikal Vergisi 288 c. Harcamalar Üzerinden Alınan Vergiler 289 (1) Muamele Vergisi 289 (2) Diğer Tüketim Vergileri 290 4. Tekel Gelirleri 290 5. Vergi Yargısı 290 6. Kamu Gelirlerinin Gelişimi 291 7. Kamu Giderlerinin Gelişimi 294 il. 1940-1980 DÖNEMİ 295 A. 1940-1950 DÖNEMİ 295 .1 Vergiler 295 a. Yeni Vergiler 295 (1) Varlık Vergisi 296 (2) Toprak Mahsulleri Vergisi 300 (3) Ayni Muamele Vergisi 301 b. Mevcut Vergilerde Yapılan Değişiklikler 302 c. Tekel Gelirleri 303 .2 Kamu Gelirlerinin Gelişimi 304 3. Kamu Giderlerinin Gelişimi 305 4. Çok Partili Döneme Geçiş 306 .B 1950-1960 DÖNEMİ 308 1. Vergiler:_. 308 a. Gelir Uzerinden Alınan Vergiler 309 (1) . Esnaf Vergisi 311 b. Harcamalar Üzerinden Alınan Vergiler 311 (1) Gider Vergileri 311 c. Vergilerde Yapılan Değişiklikler 313 2. K amu Gelirlerinin Gelişimi 314 3. Kamu Giderlerinin Gelişimi 316 C. 1960-1970 DÖNEMİ 317 1. Vergi Sisteminde Yapılan Değişiklikler 320 a. Gelir ve Kurumlar Vergileri 320 b. Bina ve Arazi Vergileri 321 c. Emlak Alım Vergisi 322 d. Diğer Vergi Kanunlarda Yapılan Değişiklikler 322 2. Vergi Reform Komisyonu 323 3. Bazı Maliyecilerin Görüşleri 325 a. Prof. G. Schmölders ve Prof. P. Senfin Görüş ve Önerileri 325 b. Prof. N. Kaldor'un Görüş ve Önerileri 326 4. Kamu Gelirlerinin Gelişimi 329 5. Kamu Giderlerinin Gelişimi 330 D. 1970-1980 DÖNEMİ 331 1. Vergiler 331 a. Mali Denge Vergisi 331 b. Emlak Vergisi 331 c. Finansman Kanunu ile Getirilen Vergiler 3. 32 2. Yabancı Maliyecilerin Görüş ve Önerileri 333 a. Gerald Hauser'in Görüşü 333 b. Prof.C.S. Shoup'un Görüş ve Önerileri. 333 c. Leif Muten'in Görüş ve Önerileri 334 3. Kamu Gelirlerinin Gelişimi 335 4. Kamu Giderlerinin Gelişimi 337 iV. 1980-1990 DÖNEMİ 338 A. VERGİLER 338 1. Gelir Vergisinde Yapılan Değişiklikler 338 2. Katma Değer Vergisi 340 3. Diğer Vergilerde Yapılan Değişiklikler 341 B. KAMU GELİRLERİNİN GELİŞİMİ 341 C. KAMU GİDERLERİNİN GELİŞİMİ 343 V. 1990-2000 DÖNEMİ 344 A. VERGİLER 344 B. KAMU GELİRLERİNİN GELİŞİMİ 345 C. KAMU GİDERLERİNİN GELİŞİMİ 347 D. BÜTÇE 348 VI. 2000 SONRASI DÖNEM 349 A. VERGİLER , 350 B. KAMU GELİRLERİNİN GELİŞİMİ 352 C. KAMU GİDERLERİNİN GELİŞİMİ 357 D. BÜTÇE 359 VII.

CUMHURİYET DÖNEMİ MALİYE TEŞKİLAT! 363