İÇİNDEKİLER İçindekiler Önsöz 5 1. BÖLÜM: EKONOMİK MODELLER VE DEĞİŞKENLER ARASI İLİŞKİLER 1.1. Matematiksel Bir Modelin Elemanları 17 1.2. Sayılar ve Kümeler 19 1.3. İlişki (Bağıntı) ve Fonksiyonlar 20 1.4. Değişkenler Arası Doğrusal İlişkiler ve Genel Denklemi 22 1.5. Bir Doğrunun Eğimi 24 1.6. Doğrusal Fonksiyonların Belirlenmesi 30 1.6.1. Doğru Genel Denklemi Yardımıyla Doğrusal Fonksiyonların Belirlenmesi 30 1.6.1.1. İki Nokta Yöntemi 30 1.6.1.2. Nokta Eğim Yöntemi 38 1.6.1.3. Dik Doğrular Yöntemi 39 1.6.2. İstatistik Yöntemlerle Doğrusal Fonksiyonların Belirlenmesi 40 1.7. Doğrusal İlişkilerde Marjinal ve Ortalama Oranlar 42 1.8. İktisatta Kullanılan Doğrusal Fonksiyonlar ve Eşitlikler 44 1.8.1. Bireysel Talep Fonksiyonu 44 1.8.2. Bireysel Arz Fonksiyonu 46 1.8.3. Doğrusal Tüketim ve Tasarruf Fonksiyonları 49 1.8.4. Yatırım Fonksiyonu 54 1.8.5. Bütçe Eşitliği 54 1.8.6. Eş Maliyet (Toplam Maliyet) Eşitliği 56 1.8.7. Sabit Maliyet Altında Üretim İmkânları Eşitliği 58 1.9. Doğrusal Fonksiyonlarda Esneklik Hesaplanması 60 1.9.1. Yüzde Hesabı ile Esneklik 61 1.9.1.1. Tek Bağımsız Değişken Durumu 61 1.9.1.2. Çok Bağımsız Değişken Durumu 65 1.9.2. Ortalama ve Marjinal Değerler ile Esneklik 68 1.10. Eğrisel İlişkiler 72 1.10.1. İkinci Derece Fonksiyonların Grafikleri ve Çözümleme Yöntemleri 72 1.10.2. İkinci Dereceden Kar Fonksiyonu 76 1.10.3. İkinci Dereceden Piyasa Denge Eşitliği 80 2. BÖLÜM: DENGE ANALİZİ 2.1. Denge Analizine Giriş 85 2.2. Kısmi Piyasa Dengesi: Doğrusal Model 87 2.3. Kısmi Piyasa Dengesi: Eğrisel Model 91 2.4. Basit Keynesyen Makro Modelde Mal Piyasasında Denge 92 2.4.1. Kapalı Bir Ekonomide Toplam Planlanan Harcama Reel Gelir Eşitliği 93 2.4.2. Kapalı Bir Ekonomide Yatırım Tasarruf Eşitliği 95 2.4.3. Açık Bir Ekonomide Toplam Planlanan Harcama Reel Gelir Eşitliği 96 2.4.4. Açık Bir Ekonomide Yatırım Tasarruf Eşitliği 97 2.5. Açık Bir Ekonomide Mal Piyasası Dengesi: IS Eğrisi 99 2.6. Para Piyasasında Denge: LM Eğrisi 100 2.7. Bütçe Dengesi 101 2.8. Cari İşlemler Dengesi (Dış Denge) 103 2.9. Dış Açık ve Borçlanma: İkiz Açık Hipotezi 104 2.10. Genel Denge Analizi 106 2.10.1. Genel Piyasa Dengesi 106 2.10.2. Mal ve Para Piyasalarının Birlikte Dengesi: IS–LM Analizi 109 2.10.2.1. Kapalı Bir Ekonomide Genel Denge 110 2.10.2.2. Dışa Açık Bir Ekonomide Genel Denge 115 2.10.2.3. Açık Bir Ekonomide Genel Denge: Mundell–Fleming Modeli 117 2.11. Genel Denge ve Matris Cebiri 120 2.11.1. Matrisin Tanımı ve Çeşitleri 120 2.11.2. Temel Matris İşlemleri 124 2.11.3. Determinant, Minör, Kofaktör 125 2.11.4. Matrislerin Tersinin Bulunması 128 2.11.5. Matrislerin Tersi ile Doğrusal Eşitliklerin Çözümü 130 2.11.6. Cramer Kuralı ile Doğrusal Eşitliklerin Çözümü 131 2.12. Leontief Girdi–Çıktı Analizi 136 2.13. Girdi Çıktı Analizi ve Ulusal Gelirin Hesaplanmasında Farklı Yöntemler 142 2.14. Regresyon Analizi 146 3. BÖLÜM: KARŞILAŞTIRMALI STATİK ANALİZ 3.1. Karşılaştırmalı Statik Analize İktisadi Örnekler 153 3.1.1. Doğrusal Talep Fonksiyonu ve Piyasa Dengesi 153 3.1.2.1. Dengeli Bütçe Çarpanı 167 3.1.3. Para Arzı ve Para Çarpanı 170 3.1.4. Tüketici Dengesinin Değişmesi 173 3.1.5. Denge Milli Gelirin Değişmesi: Para ve Maliye Politikalarının Etkinliği 180 3.1.5.1. Para Politikasının Etkinliği 180 3.1.5.2. Maliye Politikasının Etkinliği 182 3.2. Değişim Oranı ve Türev 183 3.2.1. Türev Alma Yöntemleri 186 3.2.2. Türevin İktisatta Kullanımı 190 3.2.2.1. Marjinal Kavramlar 190 3.2.2.1.1. Marjinal Maliyet 191 3.2.2.1.2. Marjinal Gelir 192 3.2.2.1.3. Marjinal Fayda 194 3.2.2.1.4. Marjinal Tüketim ve Marjinal Tasarruf Eğilimi 194 3.2.2.2. Toplam, Ortalama ve Marjinal Kavramlar Arasındaki İlişki 196 3.2.2.2.1. Toplam, Ortalam ve Marjinal Maliyet İlişkisi 196 3.2.2.2.2. Toplam, Ortalama ve Marjinal Gelir İlişkisi 201 3.2.2.3. Türev ve Esneklik 206 3.2.2.3.1. Doğrusal Talep Fonksiyonlarında Talep Esnekliği 207 3.2.2.3.2. Sabit ve Birim Esnekliğe Sahip Talep Eğrileri 210 3.2.2.3.3. Marjinal Gelir ve Talep Esnekliği İlişkisi 211 3.2.2.3.4. Toplam Harcama ve Talep Esnekliği İlişkisi 216 3.3. Birden Çok Bağımsız Değişken ve Kısmi Türev 219 3.3.1. Kısmi Türev Kuralları 219 3.3.2. İkinci Dereceden Kısmi Türevler 221 3.3.3. Kısmi Türevin Piyasa Modeline Uygulanışı 221 3.3.4. Kısmi Türevin Milli Gelir Modeline Uygulanışı 224 3.3.4.1. Dışa Açık ve Kapalı Ekonomide Milli Gelir Değişimleri 224 3.3.4.2. Mundell–Fleming Modeli 229 3.3.5. Kısmî Türev, Marjinal Kavramlar ve Esneklikler 232 3.3.5.1. Talep Fonksiyonları 232 3.3.5.1.1. Kısmi Marjinal Talep Fonksiyonları 232 3.3.5.1.2. Çapraz Esneklikler 234 3.3.5.1.3. Çapraz Esneklikler ve Piyasaların Sınıflandırılması 241 3.3.5.1.4. Verginin Yansıması 242 3.3.5.2. Üretim Fonksiyonları 244 3.3.5.2.1. Üretim Faktörlerinin Marjinal ve Ortalama Verimi (Ürünü) 246 3.3.5.2.2. Emeğin Marjinal Verimi ve Emek Talebi 249 3.3.5.2.3. Homojen Fonksiyonlar ve Euler Teoremi 252 3.3.5.2.4. Cobb–Douglas Üretim Fonksiyonu ve Ölçeğe Göre Getiri 256 3.3.5.2.5. Cobb–Douglas Üretim Fonksiyonu ve Euler Teoremi 258 3.3.5.2.6. Faktör Esneklik ve Çıktı Esneklik Katsayıları 261 3.3.5.2.7. Faktörler Arası İkame Esneklik Katsayısı 263 3.3.5.3. İthal ve İhraç Fiyat Esneklikleri: Marshall–Lerner Şartı 266 3.4. Diferansiyel Denklemler 268 3.4.1. Tanım ve Kuralları 268 3.4.2. Toplam Diferansiyel 270 3.4.3. Toplam Türev 275 3.4.4. Zamana Göre Türev 276 3.4.5. Gelir ve İkame Etkileri 278 3.5. Yüksek Dereceden Türevler 282 3.5.1. Artan –Azalan Fonksiyonlar ile Konveks–Konkav Durumlar 283 3.5.2. Kayıtsızlık Eğrileri 285 3.5.3. Eş Ürün Eğrileri 288 3.5.4. Emeğin Marjinal Ürünü 290 4. BÖLÜM: OPTİMAL DENGE DEĞERLERİNİN BULUNMASI (OPTİMİZASYON) 4.1. Sınırsız Optimizasyon 293 4.1.1. Tek Bağımsız Değişken Olması Halinde Optimizasyon 293 4.1.1.1. Firma Dengesi ve Kar Maksimizasyonu 296 4.1.1.2. Vergi Uygulamaları ve Kar Maksimizasyonu 304 4.1.2. İki Bağımsız Değişken Olması Halinde Optimizasyon 306 4.1.3. N Sayıda Bağımsız Değişken Olması Halinde Optimizasyon 312 4.2. İki Bağımsız Değişkenli Fonksiyonlarda Sınırlı Optimizasyon 320 4.2.1. Yok Etme Yöntemi 321 4.2.2. Lagrange Çarpanı Yöntemi 322 4.2.2.1. Firma Dengesi 325 4.2.2.1.1. Maliyet Minimizasyonu 325 4.2.2.1.2. Üretimin Maksimizasyonu 332 4.2.2.1.3. Girdiler Açısından Kar Maksimizasyonu 334 4.2.2.2. Tüketici Dengesi ve Fayda Maksimizasyonu 335 4.3. Oligopol Modelleri 340 4.3.1. Cournot Modeli 340 4.3.2. Stackelberg Modeli 344 4.3.3. Bertrand Modeli 346 4.3.4. Oligopol Modellerinde Denge Örnekleri 347 4.3.4.1. Örnek I 347 4.3.4.1.1. Cournot Dengesi 348 4.3.4.1.2. Stackelberg Dengesi 350 4.3.4.1.3. Oligopol Dengelerinin Diğer Piyasa Dengeleri İle Karşılaştırılması 351 4.3.4.2. Örnek II 353 4.3.4.2.1. Cournot Dengesi 353 4.3.4.2.2. Tam Rekabet Dengesi 355 4.3.4.2.3. Monopol Dengesi 355 4.3.4.3. Diğer Örnekler 356 4.3.4.3.1. Cournot Dengesine Örnekler 356 4.3.4.3.2. Stackelberger Dengesine Örnekler 359 5. BÖLÜM: DİNAMİK ANALİZ 5.1. Dinamik Analizin Tanımı 365 5.2. Belirsiz İntegral 365 5.2.1. Belirsiz İntegral Alma Kuralları 366 5.2.2. Ekonomik Uygulamalar 368 5.3. Belirli İntegral 370 5.3.1. Ekonomik Uygulamalar 371 5.4. Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar 381 5.4.1. Üstel Fonksiyonlar 381 5.4.2. Logaritmik Fonksiyonlar 382 5.4.3. Üstel ve Logaritmik Fonksiyonların Türevleri 385 5.4.4. Doğal Üstel ve Logaritmik Fonksiyonların Çözümü 386 5.4.5. Logaritmik Fonksiyonlarda Eğim ve Esneklik 387 5.5. Diziler 392 5.5.1. Aritmetik Diziler 392 5.5.2. Geometrik Diziler 395 5.5.3. Basit Serilerde Ortalama Hesaplanması 400 5.5.4. Logaritmik Ölçekler ve Grafikler 405 5.6. Büyüme Oranı ve Hesaplama Yöntemleri 407 5.6.1. İktisadi Örnekler 410 5.7. Kesikli Büyüme, Sürekli Büyüme ve Bileşik Faiz 414 5.7.1. İktisadi Örnekler 417 5.7.2. Efektif ve Reel Faiz Oranları 421 5.7.3. Repo ve Repo Faizlerinin Hesaplanması 424 5.7.4. İskonto Edilmiş (Bugünkü) Değer 425 5.7.5. Gelec

6.3.6.4. Rekabet Gücü Göstergeleri 512 6.3.6.5. Mukayeseli Üstünlükler: Verimlilik Oranları (Maliyet Oranları) ve Fırsat Maliyetleri 515 Yararlanılan Kaynaklar 519