İçindekiler Önsöz Terimler Kısım L Örgütler, Yönetim ve Şebekeleşmiş Kuruluşlar Ön Bilgilendirme Bölüm 1. Günümüzdeki Küresel İşlerde Bilişim Sistemleri 1 .1. Giriş 1 .2. Günümüz İş Dünyasında Bilişim Sistemleri Rolü Nedir? 1 .2.1. Bilişim Sistemleri İşleri Nasıl Değiştirmiştir? 1.2.2. Küreselleşme Fırsatları l.3. Dijital Şirketin Ortaya Çıkması 1.3.1. İş Süreçleri 1.3.2. Yönetim Bilişim Sistemlerindeki Temel Bileşenler 1 .3.3. Bilişim Sistemlerinin Stratejik İş Hedefleri 1 .4. Bilişim Sistemleri İçin Bakış Açıları 1.5. Bilişim Sistemlerinin Boyutları 1 .5 .1. Örgütlenme l.5.2. Yönetim 1.5.3. Teknoloji 1.6. Verimlilik, Etkinlik ve Değişim 1.7. Yönetim Bilişim Sistemleri için Gerekli Bilgi ve Beceriler 1 .8. Bütünleyici Varlıklar: Örgütsel Sermaye ve Doğru İş Modeli 1.9. Bilişim Sistemleri için Çağdaş Yaklaşımlar 1.9. 1. Teknik Yaklaşım 1.9.2. Davranışsa! Yaklaşım 1.9.3. Yönetim Bilişim Üçgeni 1.10. Özet 1 .11. Sorular Bölüm 2. İşletmelerde Kullanılan Bilişim Sistemi Türleri 2.1. Bilişim Sistemi Türleri 2.2. işlevsel Bakış Açısı ile Bilişim Sistemleri 2.2. 1. Satış ve Pazarlama Bilişim Sistemleri 2.2.2. Üretim Bilişim Sistemleri 2.2.3. Maliye ve Muhasebe Bilişim Sistemleri 2.2.4. İnsan Kaynakları Bilişim Sistemleri 13 14 15 16 19 19 22 22 23 23 23 24 25 29 31 32 34 37 41 42 47 48 48 50 50 52 53 55 55 56 56 58 59 60 V ( 2.3. Hizmet Düzeyine Göre Bilişim Sistemleri 2.3.1. Operasyonel Sistemler 2.3.2. Taktik Sistemler 2.3.3. Stratejik Sistemler 2.3.4. Muamele İşlem Sistemleri 2.3.5. Ofis Otomasyon Sistemleri 2.3.6. Bilgi Sistemleri 2.3.7. Yönetim Bilişim Sistemleri 2.3.8. Karar Destek Sistemleri 2.3.9. Üst Düzey Yönetici Destek Sistemleri 2.3. 1 O. Sistemlerin Birbirleri ile İlintisi 2.4. Kurum Çapında İş Gören Bilişim Sistemleri 2.4.1. Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY) Sistemleri 2.4.2. Müşteri ilişkileri Yönetimi (MİY) Sistemleri 2.4.3. Bilgi Yönetimi Sistemleri 2.5. E-İş, E-Ticaret ve E-Devlet 2.6. İşletmelerde Bilişim Sistemi Fonksiyonu 2.7. Özet 2.8 Sorular Bölüm 3. Bilişim Sistemleri, Örgütler ve Strateji 3.1. Örgütler ve Bilişim Sistemleri 3.1.1. Örgüt Nedir? 3.1.2. Örgütlerin Özellikleri 3.1.3. Örgütsel Yapı 3.1.4. Bilişim Sistemlerinin Örgütleri ve İşletmeleri Etkileme Yol!· . .. dl] 3.2. Değişime Karşı Orgütsel Direnç ve Bu Dirençle Baş Edebilmen· y .. ın olh 3.3. Oğrenen Organizasyon Olgusu c rı 3.3.J. Öğrenen Organizasyonlar için Disiplinler 3.3.2. Günümüz İşletmelerindeki Öğrenme Güçlükleri 3.4. Öğrenen Or~anizasyona Geçişte Sistem Yaklaşımını Kullanmak 3.5. Internet ve Örgütler 3.6. Gelişme Uygulanacak Alanların Seçimi 3.6. 1. Değer Zinciri Modeli 3.6.2. Rekabet Üstünlüğü için Bilişim Teknolojisinin Kullanımı 3.6.3. İnternet ve İş Dünyasında Kullanımı 3.7. Bilişim Sistemleri ile Verimlilik ve Etkinliği Arttırmak için Kullanılabilecek Kuramlar 3.7.1. Bilgi İşlemde Kademeli Evrim Kuramı 3.7.2. Mc Far/an Stratejik Hücreleri (Grid) 3.7.3. İş Süreçleri için Değişim Mühendisliği 3.7.4. Kritik Başarı Etmenleri Yöntemi 3.7.5. Dengeli Sonuç Kartı 3.8. Özet 3.9. Sorular 61 61 62 64 66 66 66 67 67 67 68 70 71 72 72 73 74 76 76 77 77 78 78 80 81 85 86 86 88 88 89 90 90 95 ıoı 102 102 103 104 107 108 109 110 VI Kısım ll. Bilişim Teknolojileri Bölüm 4. Bilişim Sistemleri Donanımı 4.1. Bilişim Sistemi Donanımının Anahtar Öğeleri 4.2. Girdi Aygıtları 4.2.1. Klavyeler 4.2.2. Noktalama ve Seçme Aygıtları 4.2.3. Yığın ile Sıralı Veri Girme 4.2.4. Ses ve Görsel Veri Girişi 4.3. Bilgi İşlem: Girdilerin Çıktıya Dönüştürülmesi 4.4. Birincil Saklama Aygıtları 4.4.1. Rastgele Erişilebilir Bellek (REBi RAM) 4.4.2. Salt Okunur Bellek (SOB / ROM) 4.4.3. Çubuk (Flash) Bellek 4.5. ikincil Saklama Aygıtları 4.5. l. Sabit Diskler 4.5.2. Disket Sürücüler ve Disketler 4.5.3. Optik Disklerde Saklama 4.5.4. CD'ler 4.5.5. DVD'ler 111 113 113 113 114 115 116 l 17 118 122 122 122 123 123 123 124 127 127 128 4.5.6. Manyetik Teypler 129 4.6. Kapılar (Portlar) 129 4.7. Çıktı Araçları 129 4.7.l. Görsel Veri Çıktı Araçları 130 4.7.2. Yazıcılar ve Çiziciler 130 4.7.3. SesÇıktıları 130 4.8. Bilgisayar Türleri 131 4.8.1. Bilgisayarların Tarihçesi 131 4.8.2. Büyüklük, Kullanıcı ve Amaçlarına göre Bilgisayar Türleri 132 4.9. Özet 135 4.1 O. Sorular 135 Bölüm 5. Bilişim Sistemleri Yazılımı 137 5.1. Giriş 137 5.2. Sistem Yazılımı/ İşletim Sistemi 138 5.2.1. İşletim Sisteminin Ortak İşlevleri 139 5.2.2. Arayüzler/ Komut Satın ve Grafik Kullanıcı Arayüzü (GUl) 139 5.2.3. Günümüzdeki Yaygın İşletim Sistemleri 141 5.2.4. Bilgisayarlardaki Yazılımlarda Bulunan Beceriler 142 5.3. Uygulama Yazılımı 142 5.3.1. Kupon Yazılımlar 143 5.3.2. Piyasada Hazır Bulunan Yazılımlar 143 5.4. Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar 145 5.5. Programlama Dilleri ve Geliştirme Ortamları 146 VII 5.5.1. Derleyiciler ve Yorumlayıcılar 5.5.2. Programlama Dilleri 5.5.3. Web Sayfasına Dinamik içerik Ekleyebilme 5.6. Özet 5.7. Sorular Bölüm 6. Veritabanı Yönetimi 6.1. Stratejik Avantaj İçin Veritabanı Yönetimi 6.1. 1. Veri Hiyerarşisi 6.2. Geleneksel Dosyalamadaki Zorluklar ve Veritabanı Yaklasınıın .. , 111 Ustünlükleri 6.2.1. Veri Tekrarı ve Tutarsızlık 6.2.2. Program ve Veri Bağımlılığı 6.2.3. Esneklik Yokluğu 6.2.4. Düşük Güvenlik 6.2.5. Veri Paylaşımında ve Erişilebilirlikteki Eksiklik 6.3. Veritabanı Yaklaşımı: Temel Kavramlar 6.4. Veritabanı Yönetimi ve Yöneticisi 6.5. Temel Veritabanı Etkinlikleri 6.5 .1 . Veri Girişi ve Sorgulaması 6.5.2. Veritabanı Raporu Oluşturma 6.5.3. Veritabanı Tasarımı 6.5.4. İlişkiler 6.5.5. Varlık Bağıntı Diyagramları 6.6. Özet 6.7. Sorular Bölüm 7. Bilgisayar Ağları 7.J. Bilgisayar Ağlarının Gelişimi 7.2. Bilgi İşlem Yaklaşımları 7.2. l. Merkezi Bilgi İşlem 7.2.2. Dağıtık Bilgi İşlem 7.2.3. İşbirlikçi Bilgi İşlem 7.3. Ağ Türleri 7.3.J. PBX (Özel Santral) 7.3.2. Yerel Alan Ağları (LAN) 7.3.3. Geniş Alan Ağları (WAN) 7.4. Yenilikçi Yaklaşımda (Çölkesen Yaklaşımı) Ağ Türleri 7.5. Ağ Hizmetlerinin Temel Bileşenleri 7.6. Ağ Hizmetleri 7.7. İletim Ortamları 7.7.1. Kablolu Ortamlar 7.7.2. Kablosuz/Telsiz OrtamJar 7.8. Ağ Yazılımları ve Donanımlan 7.9. Ağ Topolojileri 7 .1 O. İletişim Kuralları/Protokol 148 150 15 I 151 152 153 154 154 155 156 157 159 ]59 16() 16() 162 162 163 153 164 165 165 167 168 169 169 173 173 173 174 174 175 175 176 177 177 179 180 18 I 183 187 187 191 Vlll 7. 11. Bağlanabilirlik Donanımları 7 .12. Ağ Oluşturma Donanımları 7.13. Özet 7.14. Sorular Bölüm 8. İnternet ve Web 8.1. İnternet 8.1.1. İnternet'e Nasıl Bağlanılır? 8.1.2. Alan Adı Sistemi 8.1.3. İnternet'in Geleceği 8.2. Başlıca İnternet Hizmetleri 8.3. İç Ağ ve Dış Ağ (lntranet ve Extranet) 8.4. E-Ticaret için Kullanılabilecek İnternet Araçları 8.5. Bulut Bilişim 8.6. Özet 8.7. Sorular 192 193 193 194 195 195 197 198 199 200 204 204 205 207 207 Kısım HI. Bilgisayarlı Bilişim Sistemlerinin Getirdikleri 209 Bölüm 9. Operasyonel Düzeyde Yetkinlik İçin Bilişim Sistemleri 211 9.1. Giriş 211 9.2. Kurumsal Kaynak Planlama Sistemleri (ERP) 212 9.2.1. Kurumsal Kaynak Planlama Yazılımlarının İşi. Yararlar 214 9.3. Tedarik Zinciri Yönetimi Sistemleri 215 9.3.1. Tedarik Zinciri Yönetimi ve İnternet 218 9.3.2. Tedarik Zincirlerinin Tetikleyici Mekanizmaları 218 9.4. Müşteri İlişkileri Yönetimi (MİY) 219 9.5. Kurumsal Uygulamalardaki Zorluklar ve Riskler 221 9.6. Özet 221 9.7. Sorular 222 Bölüm ı O. Elektronik Ticaret: Dijital Alemdeki Pazarlar ve Ürünler 223 10.1. Giriş: Küreselleşme ve Uygarlık Dalgaları 223 10.2.

E-Ticaret'in Farklılıkları ve Var Oluş Gerekçeleri 225 10.3. Elektronik Ticaretin Temel Özellikleri ve Farklılıkları 226 10.4. Dijital Pazarlar ve Dijital Ürünler 228 10.4.1. Dijita!Ürünler 229 10.5. İnternet İş Modelleri 230 10.6. Elektronik Ticaret Türleri 231 I 0.6.1. İşletmeden İşletmeye Elektronik Ticaret 233 10.7. Seyyar Ticaret 234 10.7 .1. Çağdaş Seyyar Ticaretin Tarihçesi 234 10.7 .2. Seyyar Ticareti Bekleyen Zorluklar 235 10.7 .3. Elektronik Ticaret için Ödeme Sistemleri 236 10.8. Özet 236 10.9. Sorular 237 IX Bölüm 11. Örgütlerde Karar Verme Sistemleri ll.l. Giriş 11.2. Karar Türleri l l.3. Karar Verme Süreci J l