iÇİNDEKİLER MİLLİ GÜÇ, BİLEŞENLERİ VE VASITALARl... 1 1. Giriş 3 2. Milli Güç 4 3. Milli Güç Unsurları 9 4. Güç Bileşenleri 12 4. 1. Siyasi Güç Unsuru 12 4. 1.1. İç Siyasi Güç 13 4.1.2. Dış Siyasi Güç 14 4.2. Askeri Güç Unsuru 15 4.3. Ekonomik Güç Unsurları 18 4.3.1. Doğal Kaynaklar 18 4.3.2. Enerji Maddeleri ve Enerji Kaynakları. 18 4.3.3. İnsan Gücü, İstihdam ve Sosyo-Ekonomi Unsuru 19 4.3.4. Endüstrileşme Unsuru 20 4.3.5. Uluslararası Ekonomik İlişkiler 20 4.3.6. Çok Uluslu Şirketler 20 4.3.7. Para ve Para Sistemi 21 4.3.8. Ulaştırma 22 4.3.9. Bilgi Akışı 22 4.3.10. Ekonomik Gelişim 23 4.3. l l. Ekonomik Emperyalizm 23 4.4. Demografik Güç Unsuru 24 4.4.1. Sayısal Değişim 24 4.4.2. Nüfus Yoğunluğu ve Dağılım 25 4.4.3. Nüfus Yapısının Kalitesi 26 4.5. Coğrafi Güç Unsuru 26 4.5.1. Ülkenin Büyüklüğü 28 4.6. Bilimsel ve Teknolojik Güç Unsurları 29 4.7. Psiko-Sosyal ve Kültürel Güç 30 4.8. Uzay ve Havacılık Gücü 31 5. Sonuç 33 .. MİLİ GÜVENLİGMİZİN MİLLETLER ARASI VE KÜRESEL BOYUTLARI 37 1. Giriş 39 2. "Küreselleşme" Ne İfade Ediyor? 41 3. Yeni Dünyanın Faklı "Güvenlik" Anlayışları 42 4. Küreselleşme Ortamında Uluslararası Güvenlik 48 5. Sonuç 51 SON DÖMEN RUSYA FEDERASYONU VE TÜRK-RUS İLİŞKİLERİ 57 l. Giriş 58 2. Rus dış politikasının tarihsel ve günümüzdeki temel faktörleri 59 3. Türkiye'nin Rusya'ya yönelik dış politikasının temel faktörleri. 61 4. Rus Dış Politikasında Yakın Çevre: 64 5. Rusya'nın Nüfus Yapısı: 66 6. Rusya Ukrayna Gerginliği 72 7. Rusya-Orta Asya: 74 8. Rusya-Orta Doğu 76 8. 1. Rus-İsrail İlişkileri: 78 9. Rusya'nın Çin Politikası: 79 10. Enerji Bağımlılığı ile Kontrol politikası günümüz Rusya'smın önemli yakın çevre politika araçlarından biridir. .... 83 I 1. Ermenistan Rusya'nın güney Kafkasyada tutunmasına izin veren tek ülkedir. 85 12. Putin Dönemi Rusya 86 13. Rusya Ekonomisi 94 13.1. Tataristan 100 14. Rus Askeri Yapısı 102 15. Türk-Rus ilişkileri 107 16. Rusya- Türkiye Askeri İlişkisi 113 17. Türk Rus ekonomik ve Ticari ilişkileri l l4 viii ATATÜRK'ÜN AVRASYA POLİTİKALAR! ÇERÇEVESİNDE TÜRK İRAN İLİŞKİLERİNİN KISA BİR DEGERLENDiRMESİ... 123 1. Giriş 124 2. Türkiye ve İran Tarihine Kısa Bir Bakış 125 3. Kurtuluş Savaşı Yılları Türk İran İlişkileri (19l9-l923) 130 4. Atatürk Dönemi Türk İran İl iş kileri ( 1923-1938) 134 5. Atatürk Dönemi Sonrası Türk İran ilişkileri 137 Sonuç 145 TÜRKİYE-BALKAN ÜLKELERİ İLİŞKİLERİ 151 Genel Bir Değerlendirme 153 1. Giriş 153 2. Bugünkü Durum 155 3. Türkiye-Balkan Ülkeleri İlişkileri: 163 4. Yunanistan'la Sorunlar: 165 5. NelerYapılabilir? 168 6. Sonuç 170 TÜRKİYE GÜNEY KAFKASYA İLİŞKİLERİ (AZERBAYCAN, GÜRCİSTAN VE ERMENİSTAN) 173 1. Giriş 173 2. Azerbaycan Ekonomisi 174 3. Gürcistan Ekonomisi 174 4. Ti.irkiye'nin ekonomik ilişkileri 175 5. Siyasi Boyut: 177 6. Ne Yapılmalıdır? 184 ÇİN BİR ASKERİ SÜPER GÜÇ OLABİLİR Mİ'! 187 1. Giriş 187 2. Çin'in Askeri Gücünün Kapasitesi 187 ix 2.2. Çin'in Askeri Güç Kapasitesinde Meydana Gelen Değişmeler 191 2.3. Füze gelişmeleri 191 2.4. Hava Gücü Gelişmeleri I 93 2.5. Deniz Gücü Gelişmeleri ı 93 2.5.1. Hava savunma ve Keşif 195 2.6. Kara Gücü Gelişmeleri ve Zırhlılar 196 3. Diğer Askeri Güç Kapasite Ölçütleri bakımından Çin I 96 3.1. Kumanda, Kontrol, İletişim, Bilgisayar ve İstihbarat (C41 ) 196 3.2. İstihbarat, Gözetim ve Keşif İçin Tetkik l 97 3.3. Bilgi Savaşı 197 3.4. Lazer Silahları 198 3.5. Radyo Frekanslı Silahları 198 3.6. Uzay Savaşı 198 4. Çin'in Askeri Üretim ve Satışlarındaki değişmeler 199 5. Çin'in Eski Sovyetler Birliği ve AB Ülkeleri ile Silah Değişim Anlaşmaları ve Askeri İlişkileri 201 5.1. Rusya Federasyonu: 202 5.2. Ukrayna: 206 5.3. Beyaz Rusya: 206 5.4. Özbekistan: 207 5.5. Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan: 207 5.6. AB (Fransa, Almanya) 207 JAPONYA'NIN ORTA ASYA İLE STRATEJİK VE EKONOMİK İLİŞKİLERİ.. 2 l 1 1. Japonya 'nın Orta Asya 'ya Tarihsel Bakışı 211 2. Günümüzde Japonya'nın Orta Asya İlişkilerine Temel Olan Noktalar ve Bu Noktaların Analizi 212 3. Japonya İçin Orta Asya'nın Çekiciliğinin Temel Nedenleri 214 X 3.1. Bölgesel, Tarihsel ve Doğal Kaynaklarla İlgili Konumu 215 3.2. Japonya'rnn Yeni Türk Cumhuriyetlerinin Ekonomik Zenginlik ve Sosyal Durumlarına Göre Strateji Belirlemesi 216 4. Japonya'nın Yeni Türk Cumhuriyetleri ile Politik İlişkileri 218 5. Japonya'nın Yeni Türk Cumhuriyetleri İle Ekonomik ilişkileri 219 5.1. Japonya'nın Yeni Türk Cumhuriyetleri ile Ticaret İlişkileri 219 5.2. Japonya'run Yeni Türk Cumhuriyetlerindeki Yatırımları 220 5.2.1. Resmi Gelişme Yardımı (ODA) Yatırımları 22 l 5.2.2. Japon Teknik Desteklerinin Yeni Türk Cumhuriyetlerindeki Ayrıntılı Dağılımı 222 5.2.3. Japon Yen Kredilerinin Yeni Türk Cumhuriyetlerindeki Sektörsel Dağılımı 222 xi