İçindekiler Sunuş Giriş Bölüm I AZERBAYCANDA EKONOMİK SİSTEMİN DÖNÜŞÜMÜ Dr. Murad İSKENDER Giriş.................. .. 15 1. Kurumsal Dönüşüm .. 17 2. Yapısal Dönüşüm........... .. 20 2.1. Eski Üretim Araçlarının Ortadan Kaldırılması 20 2.2. Tekelci Piyasa Yapısının Oıtadan Kaldırılması ve Özelleştirme...... .. 22 2.2.1. Tekelci Piyasa Yapısının Oıtadan Kaldırılması İle İlgili Önlemler 22 2.2.2. Özelleştirme Programı ve Politikası .. .. 22 2.2.3. Özelleştirme Uygulamaları............................. .. ..24 2.2.4. Özelleştirme Gelirleri . 25 3. Ekonomik Dönüşüm . .. ..26 3 .1. Para Politikası ve Bankacılık Sisteminde Dönüşüm., . . .. 26 3.2. Maliye Politikası... . . 29 3.3. Yatırını Politikası... .. .32 3.4. Dış Ticaret Politikası . . .33 3.5. Gelir Dağılımı Politikası . . .. .37 Sonuç ve Değerlendirme.......... . .. . .38 Kaynaklar .41 Bölüm 2 AZERBAYCAN BANKACILIÔI Doç. Dr. Hasan SELÇUK Giriş.. . .43 1. Azerbaycan Ekonomisinin Temel Göstergeleri 44 1. 1 Milli Gelir .. .. . .. . . .. 44· ı .2 İstihdam . . . .. .. .. .. .. .. .. .46 1.3 Enflasyon 47 1.4 Özelleştirme .48 1.5 Dış Ticaret 49 2. Azerbaycan Bankacılık Sisteminin Yapısı 50 2.1. Azerbaycan Finans Sistemine Genel Bakış 51 2.1.1. Azerbaycan Milli (Merkez) Bankası................... .. 53 2.-1 .2. Devlet Bankaları . 56 2.1.3. Özel Bankalar .. . .. 57 2. 1 .4. Yabancı Bankalar .. 58 2. 2. Diğer Mali Kurumlar...... . . .. 59 2.2.1. Menkul Kıymetler Borsası 59 2.2.2. Sigorta Kuruluşları ve Yardım Fonları 59 2.3. Para Birimi 60 2.4. Para Politikaları 61 2.4.1. Faiz Politikası 63 2.4.2. Döviz Politikası 64 3. Bankacılık Sisteminin Sorunları 64 Çözüm Önerileri 66 Sonuç............ .. 68 Kaynaklar . 70 Bölüm 3 Jölüm 4 3ölüm 5 AZERBAYCAN'DAAZGELİŞMİŞLİK SORUNU Dr. Eyüp ZENGİN, Gahir Mikailov Giriş 71 1. Azgelişmişlik Kriterleri 71 2. GSYİH .74 3. Sanayi 77 4. Tarım 79 5. Dış Ticaret 80 6. Nüfus 81 7. Yatırımlar 87 8. Devlet Bütçesi 89 Değerlendirme 90 Öneriler 93 Kaynaklar 96 AZERBAYCAN EKONOMİSİNİN GELİŞİMİ İÇERİSİNDE KOBİ'LER Dr. Eyüp ZENGİN, Nesimi KAMALOV Giriş 99 1. Küçük İşletmelerin Özellikleri 100 2. Dünyada Kobi'ler 101 3. Azerbaycan'da Kobi'ler 104 3.1. Sayısal Veriler 106 3.2. Yasal Düzenlemeler 108 3.3. Kurumsal Düzenlemeler 110 3.4. Teşvikler 111 Sonuç ve Öneriler 113 Kaynaklar 117 RUSYA KRİZİNİN AZERBAYCAN EKONOMİSİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Dr. Murad İSKENDER, Dr. Ercan SANCAK, Aygün ŞÜKÜROVA Giriş 121 1. Finansal Krizler Hakkında Genel Bilgiler. 122 2. Rusya Ekonomik Krizi 126 2.1. Kriz Öncesi Dönemde Rusya'nın Genel Ekonomik Durumu 126 2.2. Krizin Kronolojisi 128 2.3. Krize Yol Açan Nedenler 129 2.3.1. Temel Nedenler 129 2.3.2. İçsel Nedenler 130 2.3.2.1. Krizde Sovyet Dönemi İzleri 130 2.2.2.2 Kamu Bütçesi Açıklan 131 2.3.2.3. Para Politikaları 133 ~:~:~:1: ~i; a~~rg:~i; ; ~:~·::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::~: 2.3.2.6. Hukuki Sorunlar, Bürokrasi, Rüşvet ve Mafya Sistemi 135 2.3.3. Krize Yol Açan Dışsal Nedenler 135 2.3.3.I. Dünya Hammadde Fiyatlarında Değişmeler 135 2.3.3.2. 1997-1998 Asya Ekonomik Krizi 137 3. Rusya Krizinin Azerbaycan Ekonomisi Üzerinde Etkileri 138 Sonuç ve Değerlendirme 139 Kaynaklar 140 Bölüm 6 ARZ YÖNLÜ İKTİSATTEORİSİ VEAZERBAYCAN'DA UYGULANABİLİRLİÔİ Nesimi KAMALOY 1. Arz Yönlü İktisat Teorisi 143 1.1 Eksik İstihdam ve Arz Yanlı Politikalar 147 1.2 Enflasyon ve Arz Yanlı Politikalar 147 1.3 Stagflasyon ve Arz Yönlü Politikalar 147 1.4 Büyüme ve Arz Yanlı Politikalar 148 2. Arz Yanlı İktisat Teorisi'nin Azerbaycan'da Uygulanabilirliği 149 Sonuç ve Öneriler 155 Kaynaklar 157 Bölüm 7 EKONOMİK ŞARTLAR YE HUKUK İHLALLERİ: AZERBAYCAN ÖRNEÔİ Dr. Eyüp ZENGİN, Nesimi KAMALOV Giriş 159 1990-2002 Yılları Arasında Azerbaycan'da Hukuk İhlalleri 161 Sonuç 168 Kaynaklar 170 Bölüm 8 TÜRKİYE-AZERBAYCAN İLİŞKİLERİ Dr. Osman Nuri Aras Giriş 173 1. Ekonomik İlişkilerin Hukuki Temelleri 175 1.1 Tarım Alanında İşbirliği 176 1.2 Sanayi Alanında İşbirliği 176 1.3 Standartlar Alanında İşbirliği 177 1 .4 Enerji Sektöründe İşbirliği 1 ~7 1.5 Turizm Sektöründe İşbirliği 177 1.6 Madencilik Sektöründe İşbirliği 178 1.7 Eğitim Sektöründe İşbirliği 178 1.8 Ulaşım Sektöründe İşbirliği 178 1 .9 Gümrük İşbirliği 178 1.9 TİKA'nın Faaliyetleri 178 2. Ticari İlişkiler : 179 3. Türkiye Sermayesinin Azerbaycan'daki Etkinliği 184 4. Türkiye'de Azerbaycan Sermayesi 188 5. Boru Hatları 188 5. 1 Bakü-Novorossiysk Petrol Boru Hattı 189 5.2 Bakü-Supsa Petrol Boru Hattı 190 5.3 Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı 190 5.4 Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı 193 6.Ticari İlişkilerdeki Temel Sorunlar 194 7. Ticari İlişkilerde Yeni Dönem 196 8. Sosyo-Kültürel İlişkiler 198 9. Askeri ve Güvenlik Alanında İlişkiler 200 Sonuç ve Öneriler 202 Kaynaklar 204 Katkıda Bulunanlar 207