Milli hukuk sistemlerinin uluslararası ticaretin gereksinimleri karşısında duyarsız ve yetersiz kalmaları, uluslararası ticari sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklara uygulanmak üzere, ?anasyonel? (milli hukuk sistemlerinin dışında kalan, uluslararası menşeli) hukuk normlarının geliştirilmesi ihtiyacını yaratmıştır. Hiçbir milli hukuk sistemine ait olmayan ve kökenleri itibariyle doğrudan uluslararası nitelik taşıyan bu tür maddi kuralların, uluslararası ticaret camiasının (?societas mercatorum?) ihtiyaçlarına daha iyi yanıt vereceği ifade edilmiştir. Ortaçağ?da milli hukuk sistemlerinin dışında tacirler arasındaki ihtilaflarda uygulanmak üzere geliştirilmiş özel bir hukuk sisteminin (?medieval law merchant?) mevcut olmasından hareket eden bu düşünce, uluslararası ticari işlemlerin, milli hukuk sistemlerinden bağımsız ve doğrudan uluslararası nitelik taşıyan maddi hükümler ile ticari adet ve teamüller tarafından yönetilmesi gerektiğini savunmaktadır. Kanunlar ihtilafı metodunun karmaşık yapısı, rastlantısal sonuçlara yol açması ve somut olaya uygulanmasını sağladığı milli hukuk sisteminin öngördüğü çözüm tarzının ticari hakkaniyete uygun olup olmadığına kayıtsız kalması, doğrudan uluslararası menşeli olan maddi hukuk kuralları ile ticari adet ve teamüllere olan ihtiyacı açıkça ortaya koymaktadır. Ayrıca, devletler ya da devletlere ait idari birimler ile yabancı devlet vatandaşları arasında akdedilen özel hukuk sözleşmelerinde, yabancı yatırımcının hukuki durumunu güvence altına alabilmek adına, sözleşmeye taraf olan devletin milli hukuk sisteminin dışında kalan, uluslararası menşeli tarafsız maddi normlara ihtiyaç hissedilmektedir. Lex mercatoria teorisi, uluslararası ticari işlemlerin, milli hukuk sistemlerinden bağımsız olarak esasa uygulanabilen uluslararası kökenli maddi hükümler ile ticari adet ve teamüller vasıtasıyla düzenlenmesi yönündeki ihtiyaca yanıt vermek üzere geliştirilmiş ve ortaya atıldığı altmışlı yılların başından itibaren, uluslararası ticaret hukukunun en önemli tartışma konularından birini oluşturmuştur. Teori, akademik dünyada gördüğü yoğun ilgi çerçevesinde sayısız monografi ve makaleye konu olmuş, uluslararası ticaret ve tahkim uygulamasında giderek güç kazanmış ve bugün artık uygulamaya yön verir hale gelmiştir. Lex mercatoria, bugün için uluslararası ticaret hukukunun temel kavramlarından biri konumunda bulunmaktadır.