İÇİNDEKİLER KISALTMALAR.... XIII BİBLİYOGRAFYA..... XVI GİRİŞ I. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ HAKKINDA GENEL BİLGİLER.... 1 A. GENEL OLARAK.... 1 B. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ'NDE ANLAŞMAZLIKLARIN HALLİ... .6 II. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ’NÜN SÜBVANSİYONLAR VE TELAFİ EDİCİ TEDBİRLERE İLİŞKİN KURALLARI... .15 III. İNCELEME PLÂNI.... 18 I. BÖLÜM SÜBVANSİYONUN TANIMI, UNSURLARI, ÖZGÜLLÜĞÜ VE TÜRLERİ I. TANIMI...... 20 II. UNSURLARI..... 22 A. DEVLETİN MALÎ KATKISI VEYA GELİR YA DA FİYAT DESTEĞİ......23 1. Malî Katkı.... 23 a) Doğrudan Para Transferi veya Olası Doğrudan Para ya da Borç Transferi Suretiyle..... 25 b) Tahsili Gereken Kamu Gelirlerinin Tahsil Edilmemesi Suretiyle.............27 c) Devletin Genel Altyapı Hizmetleri Dışında Mal veya Hizmet Temin Etmesi veya Mal Satın Alması Suretiyle..... 30 d) Devletin Malî Katkı Teşkil Eden Uygulamaları Bir Fon veya Bir Özel Hukuk Kişi veya Kuruluşu Aracılığıyla Gerçekleştirmesi Suretiyle..........33 2. Gelir veya Fiyat Desteği..... 38 B. FAYDA..... 40 III. ÖZGÜLLÜĞÜ (SPESİFİKLİĞİ)..... 43 A. KAVRAM VE ÖNEMİ...... 43 B. ÖZGÜLLÜK TÜRLERİ... 44 1. İlgili Devletin Mevzuatında Yer Alıp Almamasına Göre..... 44 a) De jure Özgüllük.... 44 b) De facto Özgüllük..... 44 2. Sübvansiyonun Amacına Göre.... 46 a) Firma Özgül.... 46 b) Endüstri Özgül..... 47 c) Bölge Özgül.... 47 3. Yasak Sübvansiyonlar..... 49 C. ÖZGÜLLÜK KAVRAMINA YÖNELİK ELEŞTİRİLER..... 49 IV. TÜRLERİ..... 53 ii A. YASAK SÜBVANSİYONLAR..... 54 1. Kavram..... 54 2. İhracat Sübvansiyonları..... 55 a) Kavram..... 55 b) Hukuken İhracat Performansına Bağlı Olan İhracat Sübvansiyonları.......56 c) Fiilen İhracat Performansına Bağlı Olan İhracat Sübvansiyonları.... 56 d) İş'arî Listede Yer Alan İhracat Sübvansiyonları..... 63 da) İş'arî Listenin Hukukî Niteliği..... 63 db) İş'arî Listede Yer Alan İhracat Sübvansiyonu Türleri..... 65 dba) İhracat Performansına Bağlı Doğrudan Sübvansiyonlar..... 65 dbb) Avantajlı Döviz Kuru Uygulamaları...... 66 dbc) Avantajlı Navlun Uygulamaları.... 67 dbd) Avantajlı Fiyatlarla Mal veya Hizmet Temini...... 68 dbe) Doğrudan Vergiler veya Sosyal Güvenlik Harcamaları ile İlgili Olarak Sağlanan Avantajlar..... 70 dbf) Doğrudan Vergilerin Matrahının Belirlenmesinde Sağlanan Avantajlar.... 72 dbg) Dolaylı Vergiler Yönünden Sağlanan Avantajlar..... 73 dbh) Üretim Öncesi Aşamalara Ait Dolaylı Vergilerden Muafiyet Sağlanması..... 74 dbi) İhraç Ürününün Üretiminde Kullanılan İthal Girdilere Ait Gümrük Vergilerinin İadesi..... 78 dbj) İhracat Kredisi Garantileri veya İhracat Sigortaları..... 80 iii dbk) İhracat Kredileri...... 82 dbl) GATT 1994’ün XVI. Maddesi Çerçevesinde İhracat Sübvansiyonu Teşkil Eden Diğer Her Türlü Kamu Harcaması.... 86 e) İhracat Sübvansiyonlarına İlişkin Tavizli Uygulamalar.... 87 3. Yerli Girdi Sübvansiyonları.... 92 a) Kavram...... 92 b) Yerli Girdi Sübvansiyonlarına İlişkin Tavizli Uygulamalar..... 94 4. Yasak Sübvansiyonlara Karşı Başvuru Yolları.... 95 a) Çok Taraflı Yol.... 97 b) Tek Taraflı Yol.... 103 B. ÖNLEM ALINABİLİR SÜBVANSİYONLAR.... 104 1. Kavram.... 104 2. Olumsuz Etki Kavramı, Önemi ve Türleri.... 105 a) Kavram ve Önemi..... 105 b) Olumsuz Etki Türleri..... 106 ba) Zarar.... 106 bb) Ortadan Kaldırma veya Zaafa Uğratma.... 107 bc) Ciddî Etki.... 114 3. Önlem Alınabilir Sübvansiyonlara İlişkin Tavizli Uygulamalar.... 123 4. Önlem Alınabilir Sübvansiyonlara Karşı Başvuru Yolları.... 125 a) Çok Taraflı Yol... 125 b) Tek Taraflı Yol... 128 C. SERBEST SÜBVANSİYONLAR.. 128 iv II. BÖLÜM TELAFİ EDİCİ TEDBİR SORUŞTURMASININ MADDÎ HUKUKA İLİŞKİN ESASLARI I. GENEL OLARAK... 131 II. SÜBVANSİYON MİKTARININ TESPİTİ...