İÇİNDEKİLER GİRİŞ 19 KAMU MALİYESİNİN KONUSU VE DİGER BİLİM DALLARI İÇİNDEKİ YERİ 19 1. KAMU MALİYESİNİN KONUSU 19 il. MALİ OLAYLARIN TARİHİ GELİŞİMİ 21 A. Genel Olarak 21 B. Osmanlı Dönemi Mali Olayları .· 25 111. KAMU MALİYESİ BİLİMİNİN ORTAYA ÇIKIŞI VE DİGER BİLİM DALLARI İLE İLİŞKİSİ. 26 A. Kamu Maliyesinin İktisat Bilimi ile İlişkisi 28 B. Kamu Maliyesinin Siyaset Bilimi ile İlişkisi 30 C. Kamu Maliyesinin Hukuk ile İlişkisi 30 iV. KAMU MALİYESİNİN TANIMI VE ALT DALLARI 31 A. Kamu Maliyesinin Tanımı 31 B. Kamu Maliyesinin Alt Dalları 32 V. KAMU MALİYESİNE İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR 32 A. Geleneksel Yaklaşımlar 32 1. Kurumsal Yaklaşım 32 2. Y apısal Yaklaşım 32 3. Refah Yaklaşımı 32 4. Gelir Yaklaşımı 32 5. Değişim Yaklaşımı 33 B. Modern ya daÇag" daş. Yk1 1. Hukuki Yaklaşım 33 2. İktisadi Yaklaşım 33 3. Siyasi Yaklaşım 33 4. Psikolojik ve Sosyolojik Yaklaşım 33 1. BÖLÜM KAMU EKONOMİK FAALİYETLERİ 1. KAMU EKONOMİSİ - ÖZELEKONOMİ AYIRIMI. 34 A. Özel İhtiyaçlar- Toplumsal İhtiyaçlar 34 B. Kaynakların Kamu ve Özel Kesim Arasında Dağılımı 35 il. KAMU EKONOMİSİ VE ÖZEL EKONOMİ ARASINDAKİ FARKLAR 37 A. Amaçları Açısından Kamu Ekonomisi ve özel Ekonomi 37 B. Karar Alma Süreci Açısından Kamu Ekonomisi ve Özel Ekonomi 37 C. Kamu Ekonomisinin Büyüklüğünün Ölçülmesi. 39 D. Ekonomik Rejim Sorunu Açısından Kamu Ekonomisi ve Özel Ekonomi 39 ili. KAMU EKONOMİK FAALİYETLERİNİN NEDENLERİ 40 A . Kamusal (Toplumsal- Sosyal) Mal ve Hizmetler 41 1. Genel Olarak Kamusal Mal ve Hizmetler 41 a) Tam (saf) Kamusal Mal ve Hizmetler 41 (1) Birimlere Bölünemez ve Fiyatlandırılarak Pazarlanamaz 41 (2) Faydasından Kimse Dışlanamaz 41 (3) Tüketimi nde Rekabet Yoktur 42 (4) Devlet Tarafından Üretilir 42 b) Yarı Kamusal Mal ve Hızmetler 42 c) Erdemli (Merit) Mallar 44 d) Erd emsiz (Demerit) M allar 45 e) Kulüp Mallar 45 2. Faydasının Yayılm a AlanınaGöre Kamusal Mal ve Hizmetler 45 a) Yerel Kamusal Mal ve Hizmetler 46 b) Ulusal Kamusal Mal ve Hizmetler 46 c) Bölgesel Kamu sal Mal ve Hizmetler 46 d) Kür esel (Global) Mal ve Hizmetler 46 e) Ortak Mallar 46 B. Dışsallıklar 46 1. Dışsallık Kavramı 46 2. Dışsallık Türleri 47 a) Negatif (Olumsuz) Dışsallık 47 b) Pozitif (Olumlu) Dışsallık 47 c) Üretim Dışsallıkları 47 d) Tüketim Dışsallıkları 48 e) Marjinal - İnframarjinal Dışsallıklar 49 f) Parasal ve Teknolojik Dışsallıklar 49 3. Dışsallıklara Devlet Müdahalesi ve Çözüm Yöntemleri 49 a) Vergilendirme 49 b) Düzenleyici Kurallar (Regulasyonlar) 49 c) Dışsallıkların Serbest Piyasa Kurallarına Göre Çözümü 50 C. Doğal Tekeller 50 D. Tam Rekabetten Sapmalar 52 iV. KAMU EKONOMİK FAALİYETLERİNİN AMAÇLAR! 54 A. Ekonomik Büyüme ve Gelişmenin Sağlanması. 54 B. Ekonomik istikrarın Sağlanması 55 C. Gelir Dağılımında Adaletin Sağlanması 56 V. KAMU EKONOMİK FAALİYETLERİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞ ve YAKLAŞIMLAR 56 A. Klasi k-Liberal Görüş ve Tarafsız Devlet Yaklaşımı 56 B. Sosyalist Görüş 57 C. Keynesyen Görüş 58 D. Rasyonel Beklentiler Görüşü 60 E. Monetarist Görüş 60 F. Arz Yanlı İktisat Görüşü 60 G. Kamu Tercihi ve Anayasal İktisat Görüşü 62 VI. KAMU KESİMİNİN ÖZEL MAL VE HİZMET ÜRETİMİ ve KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ 65 A. Kamu Kesiminin Özel Mal ve Hizmet Üretimi Nedenleri 66 B. Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Kuruluş Amaçları ve Tanımı. 66 6 Kamu Maliyesi vıı. KAMU KESİMİNDE EKONOMİK ETKİNLİK SORU NU ve KAMU EKONOMİSİNİN BAŞARISIZLIGI TEORİSİ 67 A. Kamu Ekonomik Kesimi ve Par eto Opti mumu 68 B. Kamu Kesiminin Başarısızlık Nedenleri 68 2. BÖLÜM KAMU HARCAMALAR! 1. KAMU HARCAMALARININ TANIMI VE KAPSAM!. 71 il. KAMU HARCAMALARININ GELİŞİMİ 72 A. Kamu Harcamalarının Artışı 73 1. Kamu Harcamalarının Artışı Kanunu ve Sıçrama Tezi 73 2. Kamu Harcamalarının Artış Nedenleri 75 a) Kamu Harcamalarının Gerçek Artış Nedenleri 75 (1) Ekonomik ve Sosyal Nedenler 75 (2) Savaş ve Savunma Harcamalarındaki Artış 76 (3) Nüfus ve Şehirleşm edeki Artış 76 (4) Teknolojik Gelişmeler 77 b) Kamu Harcamalarının Görünüşte Artış Nedenleri 77 (1) Para Ekonomisinin Yaygınlaşma sı. 77 (2) Para Değerinin Düşmesi 78 (3) Bütçe Usulünün Değişmesi. 78 B. Kamu Harcamalarının Tasnifi 79 1. İdari ve Ekonomik Tasnif 79 .2 Türk Bütçe Sistemine Göre Kamu Harcamalarının Tasnifi 80 a) Kurumsal (Organik= İdari) Tasnif 80 b) Fonksiyonel (İşlevsel) Tasnif 80 c) Ekonomik Tasnif 81 d) Finansman Tipi Tasnif 81 C. Kamu Harcamalarının Ekonomi Üzerindeki Genel Etkileri 81 D. Kamu Harcamalarının Çarpan ve Hızlandıran Etkisi 82 .E Kamu Harcamalarında Fayda -M aliyet Analizi 85 3. BÖLÜM KAMU GELiRLERİ 1. KAMU GELİRLERİNİN TÜRLERİ 88 A. Devletin Egemenlik Hakkını Kullanarak Elde Ettiği Gelirler 88 .1 Vergiler 88 2. Harçlar 89 .3 Resim 89 4. Fon Gelirleri 90 5. Şerefiy.e 90 6. Parafiskal Gelirler 90 7. Zorunlu Borçlanma 91 8. Para Basımı. 91 9. Mali Tekeller 91 10. Para Cezaları 92 B. Devletin Egemenlik Hakkını Kullanmadan Elde Ettiği Gelirler 92 1. Mülk ve Teşebbüs Gelirleri 92 2. Gönüllü Borçlanma 93 3. Yardım ve Bağışlar 93 11. GENEL VERGİ TEORİSİ 93 A. Verginin Tarihi Gelişimi 93 B. Verginin Tanımı ve Temel Özellikleri 94 C. Verginin Haklılığını Açıklayan Görüşler 96 1. Vergiyi Mübadele (Değişim) Esasına Göre Açıklayan Görüşler 96 a) Vergiyi Hizmet Bedeli Sayan Görüş 96 b) Vergiyi Sigorta Primine Benzeten Görüş 97 c) Vergiyi Milli Gelirin Oluşumundaki Genel Giderlere Katılma Payı Sayan Görüş 97 2. Vergiyi Devletin Egemenlik Hakkının Bir Sonucu Sayan Görüş 98 D. Verginin Fonksiyonları 98 ı. Verginin Mali Fonksiyonu 99 2. Verginin İktisadi Fonksiyonu 99 3. Verginin Sosyal Fonksiyonu 100 E. Vergi Tekniği ve Vergilemeye İlişkin Temel Kavramlar 100 ı. Verginin Konusu 101 2. Vergi Mükellefi (Yükümlüsü) 102 3. Vergi Sorumlusu 102 4. Vergiyi Doğuran Olay 103 5. Vergide İstisna ve Muafiyet 103 6. Vergi Matrahı 104 a) İdarece Takdir Usulü 105 b) Karine veya Dış Belirtiler Usulü 105 c) Götürü Usul. 106 d) Beyan Usulü 106 7. Vergi Tarifesi 107 a) Sabit (Düz) Oranlı Tarife 108 b) Artan Oranlı Tarife 109 c) Azalan Oranlı Tarife 113 8. Vergi Tarhı 115 9. Verginin Tebliği 116 10. Verginin Tahakkuku 116 11. Verginin Tahsili 117 a) İltizam Usulü 117 b) İhale Usulü 117 c) Halk Temsilcileri Vasıtasıyla Tahsil Usulü 117 d) Emanet Usulü 118 e) Pul ve Bandrol Yapıştırılarak ya da Değerli Kağıtlar Kullanılarak Verginin Ödenmesi Usulü 118 4. BÖLÜM VERGİLERİN TASNİFİ 1. DOLAYLI - DOLAYSIZ VERGİLER AYIRIMl. 119 il. SÜBJEKTİF- OBJEKTİF VERGİLER AYIRIMI. 121 111. GELİR - HARCAMA- SERVET VERGİLERİ 121 A. Gelir Üzerinden Alınan Vergiler 123 1. Gelir Vergisi 123 a) Gelir Kavramı 123 b) Mali Açıdan Gelir Kavramı 123 (1) Kaynak Teorisine Göre Gelir 123 (2) Net Artış Teorisine Göre Gelir 124 c) Gelir Vergisinin Uygulama Şekilleri 124 (1) Sedüler Gelir Vergisi 125 (2) Üniter Gelir Vergisi 125 (3) Birleşik Gelir Vergisi 1.25 d) Türkiye'de Gelir Vergisi Uygulaması 125 2. Kurumlar Vergisi 1. 26 B. Servet Üzerinden Alınan Vergıler 127 1. Emlak Vergisi 128 a) Bina Vergisi 128 b) Arazi Vergisi 128 2. Veraset ve intıkal Vergisi 128 3. Motorlu Taşıtlar Vergisi 129 C. Harcamalar Üzerinden Alınan Vergiler 129 1. Muamele Vergilerinin Türleri 130 2. Muamele Vergilerinin Uygulama Şekilleri 130 a) Yayılı Muamele Vergisi 131 b) Toplu Muamele Vergisi 132 (1) İstihsal {Üretim) Vergisi 132 (2) Toptan Satış Vergisi 133 (3) Perakende Satış Vergisi 1. 33 c) Katma Değer Vergisi 134 (1) Mikro Ekonomik Açıdan Katma Değer 135 (2) Makro Ekonomik Açıdan Katma Değer 135 (3) Katma Değer Vergisinin Harcama Vergisi Türleri İçindeki Yeri 135 (4) Katma Değer Vergisinin Hesaplanması 136 (5) Katma Değer Vergisinin Türleri 139 (6) Katma Değer Vergisinin Tarihi Gelişimi 140 (7) Katma Değer Vergisinin Kapsamı 141 (8) Katma Değer Vergisinin Tarife Yapısı 142 (9) Uluslararası Ticarette Katma Değer Vergisi Uygulaması 142 (10) Avrupa Birliği'nde Katma Değer Vergisi Uyumlaştırması 143 d) Türk Vergi Sisteminde Yer Alan Diğer Harcama Vergileri 145 (1) Özel Tüketim Vergisi 145 5.

BÖLÜM VERGiLEME İLKELERİ 1. VERGiLEME İLKELERİNİN TANJMI VE AMA CI. 147 il. VERGİLEME İLKELERİNİN TASNİ Fİ 148 A. Vergilemenin Kla sik İlkeleri 148 1. Adale t İlkesi 148 2. Belirlilik (Kesinlik) İlkesi 148 3. Uygunluk İlkesi 148 4. İktisadilik İlkesi 149 B. Modern Vergileme İlkeleri 149 1. Vergilemenin Malı ilkeleri 149 a) Verimlilik İlkesi 149 b) Esneklik İlkesi 151 2. Vergilemenin İktisa di İlkeleri 151 a) Vergilemede Tarafsızlık İlkesi 151 b) Vergilemede İktisadi Etkinlik İlkesi. 152 3. Vergilemenin Adalet İlkeleri.

152 a) Eşitlik İlkesi 152 (1) Yatay Eşitlik İlkesi - Dikey Eşitlik İlkesi 153 (2) Eşit Mutlak Fedakarlık ilkesi 153 (3) Eşit Oransal Fedakarlık 154 (4) Eşit Marjinal Fedakarlık İlkesi 154 (5) En Az Toplam Fedakarlık İlkesi 154 b) Genellik İlkesi 154 c) Fayda İlkesi 155 d) Ödeme Gücü İlkesi 156 (1) En Az Geçim İndirimi 157 (2) Artar; ı Oranlılık 158 (3) Ayırma İlkesi 160 (4) Muafiyet ve istisna Uygulaması 161 4. Basitlik İlkesi 161 5. Vergilemede Öngörülebilirlik İlkesi 161 6. BÖLÜM VERGİ YÜKÜ -VERGİ BASKISI - VERGİNİN YANSIMASI -VERGİNİN REDDİ 1. VERGİ YÜKÜ KAVRAMJ 162 A. Toplam Vergi Yükü 162 B. Kişisel Vergi Yükü 163 C. Kişisel Net Vergi Yükü 163 D. Ki şi sel Ger çek Vergi Yükü 163 E. Vergi Takozu 163 il. VERGİ KAPASİTESİ VE VERGİ GAYRETİ 164 111. VERGİ BASKISI ve VERGİ BASKISINA KARŞI TEPKİLE R 164 A. Vergiden Kaçınma 165 B. Vergi Ka çakçılığı 165 C. Verginin Telafisi (Gider il mesi) 166 1. Verginin Gelir Et kisi . . 166 2. Verginin İkame Et kisi 166 D. Vergi Planlaması 166 E. Vergi Arbi t rajı 167 F. Vergi Dampingi 167 G. Verginin Grevi 167 H. Verginin Reddi 168 iV. VERGİNİN YANSIMASl 168 A. Yansıma Kavramı. 168 B. Yansıma Şekilleri 169 1. ileriye Doğru Yan sıma 169 2 . Geriye Doğru Yansıma 169 3. Çapraz Yansıma 169 4. Kanuni ve Fiili Yansıma 170 5. Sınırlı Yansıma - Sınırsız Yansıma (Verginin Yayılm ası) 170 6. Mutlak Yansıma - Diferansiyel Yan sıma 171 7. Biçimsel Yansıma - Efektif (gerçek) Yansıma 172 C. Verginin Yerleşmesi 172 D. Yansımaya Etki Eden Faktörler 172 1. Vergi Türünün Yansımaya Etkisi 172 2. Piyasa Yapısının Yansımaya Et kisi 173

a) Tam Rekabet Piyasasında Yansıma 173 b) Oligopol Piyasa sında Yansıma 173 c) Monopol Piyasasında Yansıma 174 3. Talep Esnekliği 174 V. VERGİNİN AMORTİSMAN! VE KAPİTALİZASYONU 179 7. BÖLÜM DEVLET BORÇLAR! 1. DEVLETİN BORÇLANMA NEDENLERİ 180 A. Az Gelişmiş Ülkelerin Borçlanma Nedenleri 181 B. Gelişmiş Ülkelerin Borçlanma Nedenleri 181 il. DEVLET BORÇLARININ SINIFLANDIRILMASI 181 A. İç Borçlar 182 1. Bireyler 182 2. Merkez Bankası 182 3. Kamu Kurum ve Kuruluşları 182 4. Bankalar 182 B. Dış Borçlar 183 1. Proje ve Program Kredileri .183 2. Bağlı ve Serbest Krediler 183 3. Malı Yardım, Gıda Yardımı, Teknik Yardım 184 4. Ticari Krediler 1. 84 5. Dış Yardım Konsorsiyumu ve Bankalar Konsorsiyumu 184 6. Resmi İhracat Kurumlarının Kredileri 185 7. Hükümet Kredileri 185 8. Çok Uluslu Kurumlardan Sağlanan Krediler 185 a) Uluslararası Para Fonu (IMF) 185 b) Dünya Bankası Kredileri 186 c) Bölgesel Kalkınma Bankaları 187 9. Uluslararası Piyasalarda Tahvil İhracı 188 10. Leasing (Finansal Kiralama) 188 C. Gönüllü ya da Zorunlu Borçlar 188 D. Kısa, Orta ve Uzun Vadeli Borçlar 189 1. Hazine Bonoları 189 2. Bütçe Emanetleri189 3. Adi Emanetler 189 4. Merkez Bankası Avansı 190 111. DEVLET BORÇLARININ YÖNETİMİ 190 A. Borcun Miktar ve Bileşimindeki Değişmelerin Etkileri 191 B. Borçların Tahkimi (Konsolidasyon) 191 C. Borçların Değiştirilmesi (Konversiyon) 192 D. Yeniden Finansman (Refinansman) 192 E. Moratoryum 192 8. BÖLÜM YEREL YÖNETİMLER MALİYESİ 1. YERİNDEN YÖNETİM - MERKEZDEN YÖNETİM 193 A. Merkezden Yönetim 193 B. Yerinden Yönetim 194 ı. Siyasi Yönden Yerinden Yönetim 194 2. İdari Yönden Yerinden Yönetim 194 a) Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim 195 b) Yer Yönünden Yerinden Yönetim 195 11. YEREL YÖNETİM KURULUŞLARl 195 111. İDARİ VESAYET 196 iV. MALİ TEVZİN 196 V. TÜRKİYE'DE YEREL YÖNETİMLER 197 A. İl Özel İdaresi 198 1. İl Özel İdaresinin Organları 19812 Kamu Maliyesi a) İl Genel Me clisi. 198 b) İl Encümenı 198 c) Vali 199 2. İl Özel İdaresi ni n Gelırleri ve Giderleri 199 B. Belediye 200 1. Beled iyenin Organları 201 a) Beled iye M eclisi 201 b) Bele diye Encümeni 201 c) Belediye Başkanı 202 2. Belediyenin Gör evleri 202 3. Belediyenin Gelirl eri 203 C. Köy 204 9. BÖLÜM BÜTÇE 1. BÜTÇE KAVRAM! VE BÜTÇENİN TARİHİ GELİŞİMİ 205 A. Bütçe Kavramının Ort aya Çıkışı.205 B. Bütçe nin Tanımı ve 4-T İlkesi 205 C. Bütçenin Tarihi Geliş imi ve Bütçe Hakkı 206 il. BÜTÇE İLKELERİ ve BÜTÇE İLKELERİNDEN SAPMALAR 207 A. Bütçe ilkeleri 207 1. Genellik İlkesi 207 a) Gelir ve Giderlerinin Tamamının Bütçede Gösterilmesi 208 b) Gelir ve Giderlerin Gayrisafi Tutarlar İtibarıyla Gösteril mesi 208 c) Belli Gelirlerin Belli Giderlere Ayırılmaması (Adem-i Tahsis) İlkesi 208 2. Denklik İlkesi 208 3. Önceden İzin (Onay) İlkesi 209 4. Yıllık Olma İlkesi 210 5. Birlik İlkesi 210 6. Giderlerin Gelirlere önceliği İlkesi 210 7. Açıklık veya Anlaşılır Olma İlkesi 210 8. Saydamlık (Şeffaflık -Alenilik -Aleniyet) İlkesi. 210 9. Doğruluk İlkesi 211 a) Sübjektif Doğruluk (Samimiyet) İlkesi 211 b) Objektif Doğruluk İlkesi 211 10. Hesap Verme Sorumluluğu İlkesi 212 11.Ödenek Ayırma İlkesi 212 a) Amaç veya Nitelik Yönünden Ayırım 212 b) Miktar Yönünden Ayırım 212 c) Süre Yönünden Ayırım 212 12.Tasarruf İlkesi 212 B. Bütçe İlkelerinden Sapmalar 213 1. Geçici Bütçe Uygulaması 213 2. Fonlar 213 İçindekiler 13 3. Özel Gelir Karşılığında Özel Ödenek Ayırma Uygulaması 214 4. Şartlı Bağış ve Yardımlar 214 5. Döner Sermaye İşletmeleri . 214 6. Devlet Bütçesi Kapsamında Birden Fazla Bütçe Türünün Yer Alması 215 7. Özerk Bütçeler 215 8. Örtülü Ödenek 215 9. Olağanüstü Bütçe 216 111. BÜTÇENİN FONKSİYONLAR! 216 A. Bütçenin Klasik (Geleneksel) Fonksiyonları 216 1. Bütçenin Mali Fonksiyonu 216 2. Bütçenin Hukuki Fonksiyonu 217 3. Bütçenin Siyasi Fonksiyonu 217 4. Bütçenin Denetim Fonksiyonu 217 B. Bütçenin Modern Fonksiyonları 218 1. Bütçenin Ekonomik Kalkınmayı Sağlama Fonksiyonu 218 2. Bütçenin Konjonktür Fonksiyonu 218 3. Bütçenin Optimum Kaynak Tahsisini Sağlama Fonksiyonu 219 4. Bütçenin Gelir Dağılımını Düzeltme Fonksiyonu 219 5. Bütçenin istikrar Sağlama Fonksiyonu 219 iV. BÜTÇE TEORİLERİ 220 A. Klasik (Geleneksel) Bütçe Teorisi 220 B. Devri (Konjonktüre!) Bütçe Teorisi 220 C. Telafi Edici Bütçe Teorisi 221 D. Milli Muhasebe ve Milli Bütçe Teorisi. 221 V. BÜTÇE SİSTEMLERİ 222 A. Geleneksel (Klasik) Bütçe Sistemi 222 B. Torba Bütçe Sistemi 223 c. Modern Bütçe Sistemleri 223 ı. Performans Bütçe Sistemi 223 2. Program Bütçe Sistemi 224 3. Planlama - Programlama - Bütçeleme Sistemi 226 4. Sıfır Esaslı Bütçe Sistemi. 227 5. Performans Esaslı Bütçe Sistemi . _. 227 a) Performans Esaslı Bütçe Sistemine Geçiş Nedenleri 228 b) Stratejik Yönetim-Stratejik Planlama 228 c) Performans Esaslı Bütçe Sisteminin Tanımı ve Unsurları 230 (1) Performans 231 (2) Strateji 231 (3) Plan 231 (4) Temel İlke ve Değerler 232 (5) Misyon 232 (6) Vizyon 232 (7) Amaç ve Hedef 232 (8) Performans Göstergesi 232 VI. TÜRK BÜTÇE SİSTEMİ 23314 Kamu Maliyesi A. Türk Bütçe Sisteminin Gelişimi 233 B. Türk Bütçe Sisteminde Yer Alan Bütçe Türleri 233 C. Merkezi Yönetim Kapsamındaki İdarelerin Bütçeleri 234 1. Genel Bütçe 234 2. Özel Bütçe 235 3. Düzenleyici ve Denetleyici Kurum Bütçesi 237 D. Sosyal Güvenlik Kurumları Bütçesi. 238 1. Sosyal Güvenlik Kurumu 238 2. Türkiye İş Kurumu 239 E. Mahalli İdare Bütçesi 239 vıı. BÜTÇE süREci 2. 41 A. Bütçe Sürecine İlişkin İlke ve Esaslar 241 B. Bütçe Sürecinin Aşamaları 242 C. Bütçenin Hazırlanması 243 1. Gelir ve Gider Tekliflerinin Hazırlanmasında Dikkate Alınacak Unsurlar 243 2. Bütçenin Stratejik Planlamaya Dayalı Performans Esaslı Bütçeleme Esasına Göre Hazırlanması 244 a) Kalkınma Planı. 244 b) Orta Vadeli Program 244 c) Orta Vadeli Mali Plan 245 d) Cumhurbaşkanı Yıllık Programı 245 e) İdare Stratejik Planı. 245 f) İdare Performans Programı 246 3. Bütçe Hazırlama Rehberi 246 4. Gelir ve Giderlerin Analitik Sınıflandırma Esasına Göre Bütçede Yer Alması 246 a) Kurumsal sınıflandırma 246 b) Fonksiyonel sınıflandırma 247 c) Finansman tipi sınıflandırma 247 d) Ekonomik Sınıflandırma 248 (1) Giderlerin Ekonomik Sınıflandırması 248 (2) Giderlerin, Gelirlerin ve Finansmanın Ekonomik Sınıflandırması 248 5. Bütçe Kanunu Teklifinin Oluşturulması. 250 a) Bütçe Kanunu Teklifinin Kapsamı 250 b) Bütçe Kanun Teklifinin Ekleri 250 6. Gelir Bütçesinin Hazırlanması 251 a) Otomatik Tahmin Usulü 251 (1) Bir Önceki Yıl Usulü 251 (2) Ortalama Usul 252 (3) Ortalama Artış Usulü 252 b) Doğrudan Takdir Usulü 252 7. Bütçe Kanunu Metni ve Bağlı Cetveller 253 8. Bütçe Kanunu Teklifinin TBMM'ye sunulması. 254 D. Bütçenin Görüşülüp Onaylanması 254 1. Bütçenin Komisyonda Görüşülmesi 254 2. Bütçenin Genel Kurulda Görüşülüp Onaylanması 254 3. Bütçenin Reddi ve Geçici Bütçe Yapılması 256 4. Ek Bütçe Yapılması 256 E. Bütçenin Uygulama Süreci 258 1. Bütçenin Uygulama Esasları 258 a) Ayrıntılı Harcama Programlarının Vize Edilmesi 258 b) Ödeneklerin Serbest Bırakılması 258 c) Ödenek Üzeri Harcama Yapılamaz ve Yıl İçinde Kullanılmayan Ödenek İptal Edilir 258 d) Ödeneklerin Birleştirilerek Kullanılması ve Ödenek Üstü Harcama Yapılacak Haller 259 2. Ödenek Aktarmaları 259 3. Yedek Ödenek 260 4. Örtülü Ödenek 260 a) Ertesi Yıla Geçen Yüklenme 261 b) Gelecek Yıllara Yaygın Yüklenmeler 261 5. Gelirlerin Toplanması 261 6. Harcamaların Yapılması 261 a) Kamu İhale Sistemi 261 b) Doğrudan Temin Yoluyla Alım Usulü 262 F. Harcamaların Yapılması Süreci 263 1. Harcama Sürecinin Yönetimi 263 a) Üst Yönetici 264 b) Harcama Birimi 264 (1) Harcama Yetkilisi 264 (2) Harcama Yetkilisi Mutemedi 265 (3) Gerçekleştirme Görevlisi 265 (4) Muhasebe Yetkilisi 265 (5) Muhasebe Yetkilisi Mutemedi 265 (6) Taşınır Kayıt ve Kontrol Yetkilisi 265 (7) Taşınmaz Kayıt ve Kontrol İşlemleri Görevlileri 265 c) İç Kontrol 265 (1) ön Mali Kontrol 266 (2) İç Denetim , 266 2.

Harcama Sürecinin Aşamaları 266 a) Harcama Talimatının Verilmesi 266 b) Harcamanın Gerçekleştirilmesi 267 c) Ödeme Emri Belgesinin Düzenlenmesi 267 d) Ön Mali Kontrol 267 e) Ödemenin Yapılması 267 3. Ödenemeyen Giderler (Bütçe Emaneti) 267 4. Bütçeleştirilmiş Borçlar 268 5. ön Ödeme (Avans Verilmesi veya Kredi Açılması) 268 G. Faaliyet Raporları ve Kesin Hesap 268 1. Faaliyet Raporları 268 16 Kamu Maliyesi 2. Faaliyet Ra porlarının Sayıştay Taraf ından TBMM ' ye Sunulması 269 3. Kesin Hesap Kanunu 269 VIII. HAZİNE İŞLEMLERİ ve BÜTÇE HESAPLARININ KAPATILMASI. 270 A. Hazin e Kavramı 270 B. Hazine Birliği 270 C. Hazinenin Fonksiyonları 270 1. Adi Emanetler 271 2.

Para Piyasası Nakit İşleml eri. 271 3. Hazine Bonosu 271 4. Hazine Tahvili 271 5. Kısa Vadeli Avan s (M erkez Banka sı Avansı) 271 6. Hazine Kefaletini Hai z Bono 272 7. Müteahhit Bonoları 272 D. BÜTÇE HESAPLARININ KAPATILMASI 272 1. Yönetim Dönemi (Jestiyon) Yöntemi 272 a) Mahsup İşlemleri 273 b) Ödenemeyen Giderler (Bütçe Emaneti) 273 2. Bütçe Dönemi (Egzersiz) Yöntemi 273 ıx. BÜTÇENİN DENETİMİ 213 A. İç Kontrol 275 1. Ön Mali Kontrol 275 2. İç Denetim 275 B. Dış Denetim (Sayıştay Denetimi) 275 1. Sayıştay'ın Görevleri 275 2. Sayıştay Denetiminin Alanı. 276 3. Sayıştay Denetiminin Türleri 276 a) Düzenlilik Denetimi 276 (1) Uygunluk Denetimi 276 (2) Mali Rapor ve Tabloların Değerlendirilmesi 276 (3) Mali Yönetimi ve İç Kontrol Sisteminin Değerlendirilmesi 277 b) Performans Denetimi. 277 4. Genel Uygunluk Bildirimi. 277 5. Hesap Yargılaması 277 6. Sayıştay'ın Denetlenmesi 278 C. Bütçenin Yasama Organı Tarafından Denetimi 278 1. Yazılı Soru 279 2. Genel Görüşme 279 3. Meclis Araştırması 279 4. Meclis Soruşturması 279 10. BÖLÜM MALİYE POLİTİKASI 1. MALİYE POLİTİKASININ ORTAYA ÇIKIŞI VE GELİŞİMİ 281 A. Maliye Politikası Ortaya Çıkmadan Önceki Dönemin Özellikleri 281 B. Mal iye Politikasını Ortaya Çıkaran Nedenler 282 11. MALİYE POLİTİKASININ TANIMI 283 111. MALİYE POLİTİKASININ KONUSU VE AMAÇLAR! 284 A. istikrar Sağlayıcı Maliye Politikası 284 1. Durgunluğu Giderici Maliy e Politikası 285 2. Enflas yona Kar şı Maliye Politikası 288 a) Enflasyon Kavramı 288 b) Nedenlerine Göre Enflasyon Çeşitleri 2

(3) Eksik Rekabet 299 (4) Dış Ekonomik Faktörler 299 b) Stagflasyona Karşı Maliye Politikası Tedbirleri. 300 (1) iradi Maliye Politikaları 300 (2) Otomatik Sta bilizat örler (Dengeleyiciler) 300 (3) Formül Esnekliği Yöntemi 302 B. Maliye Politikası ve Gelir Dağılımı. 302 C. Ekonomik Büyüme ve Maliye Politikası 307 i V. MALİYE POLİTİKASININ ÇEŞİTLİ AMAÇLAR! ARASINDAKİ ÇATIŞMALAR 308 A. Ekonomide Durgunluk ve Enflasyonla Mücadele Politikaları Arasındaki Çatışma 308 B. Tam istihdam ile Fiyat İstikrarı Amaçları Arasındaki Çatışma 308 C. Ekonomik istikrar ile Ekonomik Büyüme Amaçları Arasındaki Çatış ma 310 D. Ekonomik Büyüme ile Adil Gelir Dağılımı Amaçları Ara sındaki Çatış ma 310 E. Maliye Politikasının Kısa ve Uzun Dönemli Amaçları Arasındaki Çatışma 310 V . MALİYE POLİTİKASININ BÖLGESEL GELİŞMİŞLİK FARKININ GİDERİLMESİNDEKİ ETKİSİ 3 1 1 A. Bölgeler Arası Gelişmişlik Farkının Ortaya Çıkışı 311 B. Maliye Politikası Araçları ile Bölgeler Arası Gelişmişlik Farkının Giderilmesi 312 18 Kamu Maliyesi 1. Kamu Harcamaları Politikasının Bölgeler Arası Gelişmişlik Farkının Giderilmesine Etkisi 312 2. Kamu Gelirleri Politikasının Bölgeler Arası Gelişmişlik Farkının Giderilmesine Etkisi 313 YARARLAN iLAN KAYNAKLAR 314.