İÇİNDEKİLER İçindekiler Önsöz 5 Kısaltmalar Cetveli 11 Giriş 13 Birinci Kısım KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ KAPSAMINDA BAĞIMSIZ YÖNETİM KURULU ÜYELİĞİ I. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNİN KISA TARİHÇESİ 15 II. BAĞIMSIZ YÖNETİM KURULU ÜYELERİNE DUYULAN İHTİYAÇ 20 III. BAĞIMSIZ ÜYE SEÇME YÜKÜMLÜLÜĞÜ OLAN ORTAKLIKLAR VE BU ORTAKLIKLARDA YÖNETİM KURULUNUN YAPISI 22 IV. BAĞIMSIZ YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN SEÇİMİ VE ATANMASI 24 A. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi 24 B. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin Kurul Tarafından Atanması 26 V. BAĞIMSIZ YÖNETİM KURULU ÜYELERİN NİTELİĞİ 27 VI. BAĞIMSIZ YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN KURULDAKİ VE KOMİTELERDEKİ YERİ VE İŞLEVİ 29 A. İcrada Görevli Olan ve Olmayan Yönetim Kurulu Üyesi 29 B. Yönetim Kurulundaki Yeri ve İşlevi 31 C. Sermaye Piyasası Mevzuatı Kapsamındaki Komitelerdeki Yeri ve İşlevi 32 İkinci Kısım HUKUKİ SORUMLULUK I. YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 36 A. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ortaklığa Karşı Sorumluluğunun Kaynağı 36 B. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ortaklar ve Alacaklılara Karşı Sorumluluğunun Kaynağı 40 C. Sorumluluğun Şartları 41 1. Kanuna veya Esas Sözleşmeye Aykırılık 41 2. Kusur 42 a. Kusurun Tespitinde Özen Yükümlülüğünün Rolü 44 aa. Özen Derecesi 45 bb. Özen Yükümlülüğüne Uygunluğun Belirlenmesinde Ticari Takdir Kuralı'nın Rolü 47 cc. Toplantıya Katılmayan Üye Bakımından Özen Yükümlülüğünün Değerlendirilmesi 50 dd. Toplantıya Katılan Üye Bakımından Özen Yükümlülüğünün Değerlendirilmesi 52 ee. Kusurun Tespitinde Sadakat Yükümlülüğünün Rolü 53 ff. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Kusurun Belirlenmesindeki Rolü 54 b. Kusurun İspatı 55 3. Zarar 57 a. Doğrudan Zarar 57 b. Dolaylı Zarar 59 4. İlliyet Bağı 60 D. Yönetim ve Temsil Yetkisinin Devri 61 1. Genel Olarak 61 a. Şirketin Üst Düzeyde Yönetimi ve Bunlarla İlgili Talimatların Verilmesi 63 b. Şirket Yönetim Teşkilatının Belirlenmesi 65 c. Muhasebe, Finans Denetimi ve Şirketin Yönetiminin Gerektirdiği Ölçüde, Finansal Planlama için Gerekli Düzenin Kurulması 66 d. Müdürlerin ve Aynı İşleve Sahip Kişiler ile İmza Yetkisini Haiz Bulunanların Atanmaları ve Görevden Alınmaları 66 e. Yönetimle Görevli Kişilerin, Özellikle Kanunlara, Esas Sözleşmeye, İç Yönergelere ve Yönetim Kurulunun Yazılı Talimatlarına Uygun Hareket Edip Etmediklerinin Üst Gözetimi 67 f. Pay, Yönetim Kurulu Karar ve Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterlerinin Tutulması, Yıllık Faaliyet Raporunun ve Kurumsal Yönetim Açıklamasının Düzenlenmesi ve Genel Kurula Sunulması, Genel Kurul Toplantılarının Hazırlanması ve Genel Kurul Kararlarının Yürütülmesi 68 g. Borca Batıklık Durumunun Varlığında Mahkemeye Bildirimde Bulunulması 69 2. Yönetim Yetkisinin Devri 70 3. Temsil Yetkisinin Devri 72 E. Yönetim ve Temsil Yetkisinin Devrinin Sorumluluğa Etkisi 74 F. Farklılaştırılmış Teselsül 76 G. Yönetim Kurulu Kararlarının Geçersizliği 80 II. BAĞIMSIZ YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 81 A. Genel Olarak 81 B. TTK Çerçevesinde Aslen Sorumluluk 86 1. Devredilemez ve Vazgeçilemez Görev ve Yetkilerin İhlali 86 2. Murahhasların Seçiminde Gerekli Özeni Göstermeme 87 C. TTK Çerçevesinde Gözetim Sorumluluğu 88 D. Sermaye Piyasası Mevzuatı Bakımından Aslen Sorumluluk 94 1. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin Onayını Gerektiren Hallerde Sorumluluk 94 a. İlişkili Taraf İşlemleri 95 b. Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İşlemler 97 c. Şirketin Üçüncü Kişiler Lehine Güvence Vermesi 97 2. Sermaye Piyasası Mevzuatı Kapsamında Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğunu Doğuran Özel Haller 98 a. İzahnamede Yer Alan Bilgilerden Kaynaklanan Zararlardan Sorumluluk 99 b. Örtülü Kazanç Aktarımı Yasağına Aykırılık 99 c. Finansal Tablo ve Raporlardan Doğan Sorumluluk 100 d. Kamuyu Aydınlatma Belgelerinden Doğan Sorumluluk 101 e. Kar Payı Avansından Doğan Sorumluluk 103 E. Bağımsız Üyelerin Sorumluluğun Farklılaştırılmış Teselsül Açısından Değerlendirilmesi 104 Sonuç 107 Kaynakça 109