İÇİNDEKİLER GÜNCELLENMİŞ 4. BASK! İÇİN SUNUŞ 11 SUNUŞ 21 BİRİNCİ BÖLÜM ANAYASALAR VE ANAYASAL DEGİŞMELER Soru 1: Anayasa nedir? Anayasacılık nedir? (BERTİL EMRAH ODER) 23 Soru 2: Soru 3: Soru 4: Anayasaların önemi nereden gelir? (SÜHEYL BATUM) . Günümüzde anayasaların toplum sözleşmesi olması zorunlu mudur? (SÜHEYL BATUM) Anayasalar neden yazılır ve neden değiştirilir? (LEVENT GÖNENÇ) 28 .38 Soru 5: Anayasalar nasıl yazılır, nasıl değiştirilir? (SÜHEYL BATUM) . Soru 6: Anayasada denge ve denetim ne anlama gelmektedir? (DİDEM YILMAZ) Soru 7: En iyi anayasa kısa anayasa mıdır? .4.3 (BERTİL EMRAH ODER) 56 Soru 8: Siyaset bilimi açısından iyi bir anayasayı belirleyen nedir? (MURAT SOMER) 59 Soru 9: Türkiye anayasacılık bakımından nasıl değerlendirilebilir? (BERTİL EMRAH ODER) 62 İKİNCİ BÖLÜM SİYASAL REJİM/SİYASAL SİSTEM VE İSTİKRAR 67 Soru 10: Siyasal rejim ve siyasal sistem kavramları arasında nasıl bir ilişki vardır? (İBRAHİM ö. KABOGLU) 68 Soru 11: Başlıca siyasal rejimler hangileridir? (İBRAHİM Ö.KABOGLU) . Soru 12: Siyasal rejim tartışması ile insan hakları arasında nasıl bir ilişki vardır? (TOLGA ŞİRİN) Soru 13: İnsan hakları nedir, ne işe yarar? (TOLGA ŞİRİN) Soru 14: İnsan hakları olmadan gelişme olur mu? (TOLGA ŞİRİN) Soru 15: İstikrar ne anlama gelir? (İLTER TURAN) Soru 16: Demokratik bir anayasa neden demokrasinin olmazsa olmaz koşuludur? (MURAT SOMER) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM PARLAMENTER REJİMLER . Soru 17: Parlamenter rejim nedir? (SELİN ESEN) Soru 18: Parlamenter rejimin temel mantığı hangi esaslara dayanmaktadır? (BÜLENT YÜCEL) Soru 19: Avrupa "demokrasi modeli" parlamenter rejime mi dayanmaktadır? (İBRAHİM ö.KABOGLU) 103 Soru 20: Avrupa demokrasi modeli ile Türkiye arasında nasıl bir ilişki bulunmaktadır? (İBRAHİM Ö. KABOGLU) 106 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BAŞKANLIK REJİMLERİ 109 Soru 21: Başkanlık rejimi nedir? (SELİN ESEN) .110 Soru 22: ABD siyasal rejiminin işleyişini belirleyen öğeler nelerdir? (ERSİN KALAYCIOGLU) 114 Soru 23: ABD başkanlık rejimi Türkiye'ye uygulanabilir mi? (ERSİN KALAYCIOGLU) . Soru 24: Federal olmayan bir başkanlık ne anlama gelir? .119 (OKTAY UYGUN) 121 Soru 25: Meksika modeli ne anlatmaktadır? (ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ) 128 Soru 26: Başkanlık rejimi "diktatörlüğe" nasıl dönüşür? Örnekleri nelerdir? (ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ) Soru 27: Başkanlık rejimiyle yönetilen istikrarlı demokrasi sayısı kaçtır? (ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ) . Soru 28: Başkanlık ekonomiye çare olabilir mi? (GÜLÇİN ÖZKAN ) 143 BEŞİNCİ BÖLÜM YARI BAŞKANLIK/ YARI PARLAMENTER REJİMLER (Karma Rejimler) . . Soru 29: Fransa'da yarı başkanlık rejimini belirleyen temel öğeler nelerdir? Bu rejimin olumlu yönleri ve zaafları nelerdir? 153 (JEAN MARCOU • Çev. Gökçe Gökçen) . 154 Soru 30: Portekiz yarı başkanlık rejimi, nasıl bir gelişim çizgisini yansıtır ve başarımı nedir? (JOSt FRANCISCO LYNCE ZAGALO PAVIA • Çev . Asiye Çelik Demir) 162 Soru 31: Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi parlamenter rejimle bağdaşır mı? (NUR ULUŞAHİN) . Soru 32: Yarı-başkanlık sistemi otoriter rejimlere yol açabilir mi? (AHMET MERT DUYGUN) 166 ALTiNCi BÖLÜM KOALİSYON VE ESNEKLİK AÇISINDAN SİYASAL REJİMLER Soru 33: Parlamenter rejim istikrarsızlık yaratır mı? (İl TER TURAN) Soru 34: Koalisyon hükümetlerlnin demokratik rejimlerde yeri nedir? (MUSTAFA ERDOGAN) Soru 35: Koalisyon hükümetleri istikrarsızlık kaynağı mıdır? (MUSTAFA ERDOGAN) Soru 36: Parlamenter rejimin işletilmesi nasıldır ve bu işleyişte öne çıkan öğeler nelerdir? (BÜLENT YÜCEL) Soru 37: Esneklik bakımından parlamenter rejim ile başkanlık rejimi karşılaştırılabilir mi? (BÜLENT YÜCEL) Soru 38: Esneklik bakımından parlamenter rejim ile yarı başkanlık rejimi karşılaştırılabilir mi? (BÜLENT YÜCEL) YEDİNCİ BÖLÜM ANAYASAL TAKLİT VE ANAYASAL ESİNLENME NEDİR? Soru 39: Anayasal ödünç alma nedir? (BERTİL EMRAH ODER) Soru 40: Fransa modeli Türklye'ye ne ölçüde uygulanabilir? (JEAN MARCOU • Çev. Gökçe Gökçen) Soru 41: Siyasal rejim kişiye özgü olabilir mi? (AYŞEN CANDAŞ) SEKİZİNCİ BÖLÜM YARGI BAGIMSIZLIGI / ANAYASA YARGISI VE SİYASAL REJİM Soru 42: Yargı bağımsızlığı için asgari standartlar nelerdir? (SİBEL İNCEOGLU) Soru 43: Anayasa Mahkemesi bir vesayet kurumu mudur? (FAZiL SAGLAM) Soru 44: Anayasa Mahkemesi olmadan da ülke yönetilir mi? (FAZiL SAGLAM) Soru 45: Siyasal rejimler ve yargı bağımsızlığı arasında nasıl bir ilişki vardır? (SİBEL İNCEOGLU) DOKUZUNCU BÖLÜM TÜRKİYE'DE ANAYASAL VE SİYASAL DÜZENİN DÜNÜ 227 Soru 46: Osmanlı-Türk anayasal geleneğinde başkanlık rejimine yer var mı? (SULTAN TAHMAZOGLU ÜZELTÜRK) 228 Soru 47: 1982 Anayasası nasıl bir siyasal rejim öngörmektedir? (SELİN ESEN) 234 Soru 48: Türkiye'deki anayasal gelişmeler ışığında güncel anayasal sorunlar nasıl ele alınmalıdır? (MURAT SEVİNÇ) . Soru 49: 1982 Anayasası geçirdiği değişikliklerle ne ölçüde başkalaşıma (metamorfoza) uğramıştır? (İBRAHİM ö. KABOG LU) 236 ONUNCU BÖLÜM TÜRKİYE'DE ANAYASAL VE SİYASAL DÜZENİN BUGÜNÜ . Soru 50: Cumhurbaşkanının sorumsuzluğu ne anlama gelmektedir? (SULTAN TAHMAZOGLU ÜZELTÜRK) Soru 51: Türkiye'de otoriter/totaliter bir yönetimden bahsedilebilir mi? (LEVENT KÖKER) Soru 52: "Fiilen başkanlık sistemine geçmek" ne anlama gelmektedir? (LEVENT KÖKER) 255 Soru 53: Cumhurbaşkanı, bakanlar kuruluna başkanlık edebilir mi? (EKREM ALİ AKARTÜRK) 259 Soru 54: 2007 anayasa değişikliği hükümet sistemini yarı başkanlık hükümet sistemine dönüştürmüş müdür? (EKREM ALİ AKARTÜRK) . Soru 55: Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, sistemi dönüşüme uğratmış mıdır? (ERGUN ÖZBUDUN) . ON BİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE'DE ANAYASAL VE SİYASAL DÜZENİN GELECEGİ Soru 56: 1982 Anayasası'nınkazanımları ile olası bir yeni anayasa arasında nasıl bir ilişki kurulmalıdır? (İBRAHİM Ö. KABOGLU) . Soru 57: En iyi anayasa çoğunluğun yaptığı anayasa mıdır? (MURAT SOMER) Soru 58: Yeni anayasa arayışında yönteme ilişkin öncelikler nelerdir? (SEVTAP YOKUŞ) 283 Soru 59: Yeni anayasa arayışında içerikle ilgili öncelikler nelerdir? (SEVTAP YOKUŞ) 286 Soru 60: İlk üç maddenin değiştirilemezliği aşılamaz bir "sorun" mudur? (MURAT SEVİNÇ). 291 Soru 61: Anayasa katı üniter yapının gevşetilmesine izin vermiyor mu? (MURAT SEVİNÇ) 293 Soru 62: 1982 Anayasası'nın "değişmesi gereken hükümleri" nelerdir? (SELİN ESEN) . 295 Soru 63: "Türk tipi başkanlık" ne anlama gelmektedir? (AYŞEN CANDAŞ) . Soru 64: Türkiye parlamenter rejim ile yönetilebilir mi? (BÜLENT YÜCEL) Soru 65: Çift meclis tercihi Türkiye için savunulabilir mi? (DİDEM YILMAZ) Soru 66: Parlamenter rejimi etkili kılmaya yönelik düzenlemeler neler olmalıdır? (İBRAHİM Ö. KABOGLU) 306 Soru 67: Muhalefetin anayasal statüsü nasıl düzenlenebilir? (DİDEM YILMAZ). 309 Soru 68: Merkeziyet/ademimerkeziyet ilişkisi düzenlenirken hangi ölçütler esas alınmalıdır? (TURAN YILDIRIM) Soru 69: Anayasada ademimerkeziyetin istisna değil kural olmasının önündeki engeller nelerdir? Gelişmiş ülkelerde bu engeller neden ve nasıl bertaraf edilir? (CENGİZ AKTAR) 320 Soru 70: Ademimerkeziyetin önündeki engelleri aşmak amacıyla yapılması gereken düzenlemeler hangileri olabilir? (CENGİZ AKTAR) Soru 71: Anayasa "toplumun özgeçmişi" olabilir mi? (İBRAHİM ö.KABOGLU) . Soru 72: Olağanüstü hal ve kanun hükmünde kararnameler nasıl bir hukuksal rejime tabidir? (KORKUT KANADOGLU)