İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ......................................................... .............................. i İÇİNDEKİLER ................................................................ ....... iii TABLO LİSTESİ....................................................... ............. vii ŞEKİL LİSTESİ ................................................................ ...... ix SİMGELER VE KISALTMALAR ........................................ xi GİRİŞ........................................................ ................................. 1 BİRİNCİ BÖLÜM: PARA, SANAL PARA VE BİTCOİN KAVRAMLARINA GENEL BAKIŞ ................... 3 1.1. Paranın Tanımı ve Tarihi................................................ 3 1.1.1. Emtia para .............................................................. 6 1.1.2. Altın para............................................................ .... 6 1.1.3. Temsili para............................................................ 7 1.1.4. İtibari para .............................................................. 7 1.1.5. Dijital para............................................................ .. 7 1.1.6. Sanal para ............................................................... 8 1.1.7. Kripto para............................................................ .. 8 1.2. Sanal Para Birimi Kavramı ve Ortaya Çıkışı.................. 9 1.3. Sanal Paranın Sınıflandırılması .................................... 14 1.3.1. Kapalı sanal para birimi sınıfları .......................... 14 1.3.2. Tek yönlü sanal para birimi sınıfları .................... 14 1.3.3. Çift yönlü sanal para birimi sınıfları .................... 15 1.3.4. Merkezi ve merkezi olmayan sanal para birimi ayrımı ................................................................ .... 16 1.4. Bir Sanal Para Örneği Bitcoin ...................................... 19 1.4.1. Bitcoin Tarihi ....................................................... 19 1.4.2. Blockchain ............................................................ 25 1.4.3. Madencilik ............................................................ 27 1.4.4. İş kanıtı (Prof of work) ......................................... 30 1.4.5. Hash algoritması ................................................... 31 1.5. Sanal Para Ekonomisi ................................................... 33 1.5.1. Madencilik firmaları ............................................. 33 1.5.2. E-Cüzdan firmaları ............................................... 34 1.5.3. Finansal hizmet sağlayıcılar ve ödeme işlemcileri ................................................................ ........ 35 1.5.4. Para piyasaları ...................................................... 35 İKİNCİ BÖLÜM: FİNANSAL PİYASALAR ..................... 37 2.1. Finansal Piyasaların Tanımı ............................................. 37 2.2. Finansal Piyasaların İşleyişi ............................................. 38 2.3. Finansal Sistemin ve Finansal Aracıların Fonksiyonları.................................................. ...................... 41 iv Bitcoin ve Finansal Piyasa Aktörleri 2.3.1. Finansal sistemin fonksiyonları ............................ 41 2.3.1.1. Tasarrufları attırma....................................... 42 2.3.1.2. Ödeme kolaylığı sağlama ............................. 42 2.3.1.3. Likidite sağlama ........................................... 43 2.3.1.4. Kredi kullanımı ............................................ 43 2.3.1.5. Servet biriktirme .......................................... 43 2.3.1.6. Politika oluşturma ........................................ 44 2.3.2. Finansal aracıların fonksiyonları .......................... 44 2.3.2.1. Vade ayarlama fonksiyonu ........................... 45 2.3.2.2. Miktar ayarlama fonksiyonu ........................ 45 2.3.2.3. Risk azaltma fonksiyonu .............................. 45 2.3.2.4 Finansal danışmanlık fonksiyonu ................. 46 2.4. Finansal Piyasaların Sınıflandırılması .......................... 46 2.4.1. Para ve sermaye piyasaları ................................... 46 2.4.2. Birincil ve ikincil piyasalar .................................. 49 2.4.3. Organize Ve Tezgâh Üstü Piyasalar ..................... 50 2.4.4. Ulusal ve uluslararası piyasalar ............................ 51 2.4.5. Spot ve türev piyasalar ......................................... 51 2.4.5.1. Futures piyasalar .......................................... 51 2.4.5.2. Opsiyon piyasalar ......................................... 52 2.4.5.3. Forward piyasalar ......................................... 52 2.5. Finansal Kurumlar ........................................................ 52 2.5.1. Mevduat kabul eden finansal aracılar ................... 54 2.5.1.1. Ticari bankalar ............................................. 55 2.5.1.2. Tasarruf ve kredi birlikler ............................ 56 2.5.1.3. Kredi birlikleri .............................................. 57 2.5.2. Mevduat kabul etmeyen finansal araçlar .............. 57 2.5.2.1. Yatırım ve kalkınma bankaları ..................... 58 2.5.2.2. Sigorta şirketleri ........................................... 59 2.5.2.3. Yatırım fonları .............................................. 61 2.5.2.4. Yatırım ortaklıkları....................................... 63 2.5.2.6. Sosyal güvenlik kurumları ........................... 64 2.5.2.7. Finansman şirketleri ..................................... 65 2.5.2.8. Menkul kıymet borsaları .............................. 67 2.5.2.9. Aracı kurumlar ............................................. 68 2.6. Finansal Piyasa Araçları ............................................... 69 2.6.1. Para piyasası araçları ............................................ 69 2.6.1.1. Mevduat sertifikaları .................................... 69 2.6.1.2. Bonolar ......................................................... 70 2.6.1.3. Repo ............................................................. 71 2.6.1.4. Çek ............................................................... 71 Hamza ŞİMŞEK - Ebubekir ECE v 2.6.1.5. Teminat mektubu .........................................73 2.6.1.6. Poliçe......................................................... ...73 2.6.2. Sermaye piyasası araçları.....................................75 2.6.2.1. Hisse senedi..................................................76 2.6.2.1.1. Hamiline ve nama yazılı paylar.........80 2.6.2.1.2. Adi ve imtiyazlı paylar......................81 2.6.2.1.3. Kurucu ve intifa paylar......................81 2.6.2.1.4. Primli ve primsiz paylar ....................81 2.6.2.1.5. Bedelli ve bedelsiz paylar..................82 2.6.2.2. Tahvil ...........................................................82 2.6.2.2.1. Borçlu kurumun türüne göre tahviller84 2.6.2.2.2. Devretme şekline göre tahviller.........84 2.6.2.2.3. Güvence durumuna göre tahviller .....85 2.6.2.2.4. Sağladığı hak ve gelirlere göre tahviller85 2.6.2.3. Gelir ortaklığı senetleri...................................87 2.6.2.4. Banka bonoları...............................................88 2.6.2.5. Finansman bonoları........................................88 2.6.2.6. Varlığa dayalı menkul kıymet.........................89 2.6.2.7. Kira sertifikaları.............................................90 2.6.2.8. Gayrimenkul sertifikası ..................................91 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: SANAL PARA BİTCOİN'İN FİNANSAL PİYASA ÜZERİNE OLASI ETKİLERİ.........93 3.1. Finansal Piyasa Aracıları Üzerine Etkileri ...................93 3.1.1. Bankalar üzerine olası etkileri..............................94 3.1.2. Merkez bankası üzerine olası etkisi....................101 3.1.2.1. Merkez bankası parası karşılığında ihraç edilen elektronik paranın etkileri......................106 3.1.2.2. Bağımsız para birimi olarak ihraç edilen elektronik paranın etkileri...............................110 3.1.3. Borsalar üzerine olası etkileri.............................115 3.2. Finansal Piyasa Araçları Üzerine Etkileri ..................119 3.2.1. Para üzerine olası etkileri ...................................119 3.2.2. Altın üzerine olası etkileri......................................130 3.2.3.

Yatırım araçları üzerine olası etkileri.................134 GENEL DEĞERLENDİRME.............................................139 KAYNAKÇA.............................................