İçindekiler: ÖNSÖZ 5 KISALTMALAR 13 GİRİŞ 15 BİRİNCİ BÖLÜM 1. RİSK VE RİSK YÖNETİMİ 1.1. RİSK KAVRAMI 19 1.1.1. Riskin Etimolojik Kökeni 19 1.1.2. Riskin Tanımı 20 1.1.3. Riskle İlgili Kavramlar 24 1.1.3.1. Risk ve Amaç/Hedef 24 1.1.3.2. Risk, Tehdit ve Tehlike 27 1.1.3.3. Risk ve Kayıp 33 1.1.3.4. Risk ve Fırsat 35 1.1.3.5. Risk ve Olasılık 38 1.1.3.6. Risk ve Zaman 40 1.1.3.7. Risk ve Karmaşıklık 41 1.1.3.8. Risk ve Belirsizlik 43 1.2. RİSK YÖNETİMİ VE TARİHSEL GELİŞİMİ 45 1.2.1. Risk Yönetimi ve Önemi 45 1.2.2. Risk Yönetiminin Tarihsel Gelişimi 48 1.2.3. COSO Kurumsal Risk Yönetimi Modelinin Gelişimi 52 1.2.4. Kurumsal Risk Yönetimi Olgunluk Seviyeleri 54 İKİNCİ BÖLÜM 2. KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ 2.1. KRY’nin Tanımı ve Kapsamı 57 2.2. KRY’nin Bazı Yönetim Yaklaşımları İle İlişkisi 63 2.2.1. KRY ve Kurumsal Yönetim 63 2.2.2. KRY, Stratejik Yönetim ve Planlama 67 2.2.3. KRY ve Performans Yönetimi 72 2.2.4. KRY ve İç Kontrol 76 2.3. KRY’nin Amaçları, Faydaları ve Sınırlılıkları 81 2.3.1. KRY’nin Amaçlan 81 2.3.2. KRY’nin Faydaları 82 2.3.3. KRY’nin Sınırlılıkları 85 2.4. KRY Süreci ve Bileşenleri 87 2.4.1. KRY’de Amaçların ve Bileşenlerin İlişkisi 88 2.4.2. KRY Bileşenleri 89 2.4.2.1. İç Ortam 90 2.4.2.2. Amaç/Hedef Belirleme 92 2.4.2.3. Olay Tanımlama 93 2.4.2.3.1. Olay (Risk/Fırsat) Tanımlama İçin Gerekli Verilerin Elde Edilmesi 94 2.4.2.3.2. Olayların (Risklerin/Fırsatların) Kaynakları 95 2.4.2.3.3. Olay (Risk/Fırsat) Tanımlamada Kullanılan Yöntemler 95 2.4.2.3.4. Risklerin Sınıflandırılması 97 2.4.2.4. Risk Değerlendirme 98 2.4.2.4.1. Etki ve Olasılık Analizi 99 2.4.2.4.2. Risklerin Puanlanması 103 2.4.2.4.3. Risklerin Önceliklendirilmesi 104 2.4.2.4.4. İçsel ve Kalıntı Riskin Ölçülmesi 106 2.4.2.5. Risk Tepkileri 107 2.4.2.6. Kontrol Faaliyetleri 109 2.4.2.7. Bilgi ve İletişim 112 2.4.2.7.1. Bilgi 113 2.4.2.7.2. İletişim 114 2.4.2.8. İzleme 116 2.5. KRY ve Genel Yönetim Süreci İlişkisi 118 2.6. KRY’nin Etkinliği 118 2.7.KRY’de Organizasyon Yapısı: Görev, Yetki ve Sorumluluklar 119 2.7.1. Yönetim Kurulunun Sorumluluğu 123 2.7.2. Üst Yöneticinin Sorumluluğu 123 2.7.3. Yöneticilerin Sorumluluğu 124 2.7.4. Kurumsal Risk Yöneticisinin Sorumluluğu 125 2.7.5. Finansal Yöneticilerin Sorumluluğu 127 2.7.6. İç Denetçilerin Sorumluluğu 127 2.7.7. Diğer Personellerin Sorumluluğu 128 2.7.8. Dış Denetçilerin Sorumluluğu 129 2.8. KRY’de Başarı İçin Kritik Faktörler 130 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 3. KALKINMA AJANSLARI VE KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ 3.1. Türkiye’de Kalkınma Ajansları 133 3.1.1. Kalkınma Ajanslarının Tanımı 133 3.1.2. Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu 134 3.1.3. Kalkınma Ajanslarının Teşkilat Yapısı 137 3.1.3.1. Kalkınma Kurulu 138 3.1.3.2. Yönetim Kurulu 139 3.1.3.3. Genel Sekreterlik 141 3.1.4. Kalkınma Ajanslarının Görev ve Yetkileri 141 2 Kalkınma Ajanslarında Risk Yönetimi Uygulamasının Hukuki Dayanakları 142 2 1 Kalkınma Ajansları Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ve Risk Yönetimi 142 3.2.2. Kalkınma Ajansları Denetim Yönetmeliği ve Risk Yönetimi 143 3.2.2.1. Mali Yönetim Yeterliği ve Risk Yönetimi 143 3.2.2.2. İç Denetim ve Risk Yönetimi 144 3.2.2.3. Dış Denetim ve Risk Yönetimi 145 32 3 Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği ve Risk Yönetimi 146 3.2.4. Kalkınma Ajansları Proje Uygulama Rehberi ve Risk Yönetimi 146 325 Türkiye Kamu İç Denetim Standartları ve Risk Yönetimi 148 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 4. “X KALKINMA AJANSI’NDA” KURUMSAL RİSK YÖNETİMİNİN TASARLANMASI VE UYGULANMASI 4.1. KRY Hazırlık Aşaması 149 4.1.1 Üst Yönetimin Desteğinin Alınması 149 4.1.2. KRY Dönüşüm Grubunun Belirlenmesi 149 4.1.3. KRY Modelinin Tespiti 150 4.1.4. KRY Mevcut Durum Analizi 150 4.1.5.KRY Fark Analizi ve iyileştirme Faaliyetlerinin Belirlenmesi 150 4.2. KRY Uygulama Aşaması 150 4.2.1.İç Ortamın İyileştirilmesi Faaliyetleri 150 4.2.1.1. KRY Eğitimlerinin Düzenlemesi 151 4.2.1.2. KRY Temel Dokümanlarının Hazırlanması 151 4.2.1.2.1. KRY Rehberinin Hazırlanması 151 4.2.1.2.2. KRY Yönergesinin Hazırlanması 151 4.2.1.3. Ajans Risk İştahı Seviyesinin Belirlenmesi 151 4.2.1.4.KRY Organizasyon Yapısının Belirlenmesi 152 4.2.1.4.1, Genel Sekreter 152 4.2.1.4.2.Risk Komitesi 153 4.2.1.4.3, Birim Risk Yöneticileri 153 4.2.1.4.4.Risk Görevlileri 154 4.2.1.4.5.İç Denetçi 154 4.2.2.Hedef Belirleme 155 4.2.2.1. Stratejik Planın Hazırlanması Çalışmaları 155 4.2.2.2. 2014-2023 Bölge Planı’ndaki Vizyon, Temel Amaçlar, Öncelikler ve Tedbirler ile Stratejilerin İncelenmesi 155 4.2.3.Risklerin Tanımlanması 156 4.2.4.Risklerin Değerlendirilmesi 157 4.2.5.Risklere Yönelik Tepkilerin ve Kontrol Faaliyetlerinin Belirlenmesi 159 4.2.6.Bilgi ve İletişim 159 4.2.7.Ajans KRY’sinin İzlenmesi 160 4.2.8.Ajans Risk Kütüğünün Oluşturulması 160 4.3.Kalkınma Ajanslarında KRY’nın Tasarlanmasında ve Uygulanmasında Karşılaşılan Sorunlar 161 SONUÇ 165 KAYNAKÇA 169 EK 173.