İÇİNDEKİLER SUNUŞ ................................................................ ............................................. v ÖN SÖZ ................................................................ ...........................................vii GİRİŞ ................................................................ .............................................. 1 Birinci Bölüm GELİŞMEKTE OLAN BİR SEKTÖR OLARAK SAĞLIK TURİZMİ VE BOYUTLARI ........... 5 1. Sağlık Turizmi Kavramı ve Tanımı........................................................ ..................7 2. Sağlık Turizminin Faydaları ve Olumsuz Yanları..................................................16 2.1. Sağlık Turizminin Faydaları...................................................... ....................17 2.2. Sağlık Turizminin Olumsuz Yanları ..............................................................17 3. Sağlık Turizmi Türleri........................................................ ...................................18 3.1. Medikal Turizm ................................................................ ...........................19 3.2. Termal Turizm.......................................................... ...................................20 3.3. SPA-Wellness Turizmi......................................................... .........................27 3.4. Üçüncü Yaş Turizmi......................................................... ............................28 3.5. Engelli Turizmi......................................................... ....................................29 3.6. Yayla ve Mağara Turizmi......................................................... ....................31 3.7. Üvalizm........................................................ ................................................34 İkinci Bölüm SAĞLIK TURİZMİ ÇEŞİDİ OLARAK MEDİKAL TURİZM VE KAPSAMI...................... 35 1. Medikal Turizm Kavramı ve Tanımı........................................................ .............36 2. Medikal Turizmin Ekonomik Boyutu.......................................................... .........42 3. İnsanların Medikal Turizme Katılma Nedenleri...................................................45 3.1. Maliyet Unsuru ve Ekonomik Faktörler ......................................................45 3.2. Bekleme Süresi......................................................... ...................................46 3.3. Sağlık Sigortası Unsuru ve Tedavilerin Kendi Ülkelerinde Mümkün Olmaması ................................................................ ....................................46 3.4. Teknoloji Unsuru ve Kullanılabilir Tedavi Çeşitleri Bilgisine Erişim.............47 3.5. Mahremiyet ve Gizliliği Korumak......................................................... .......48 x 3.6. Nüfusun Yaşlanması ve Kişilerin Ana Vatanında Tedavi Olma İsteği..........48 3.7. Sağlık Hizmetleri İçin Aracıların Kullanılması ve Ülkelerin Birbirleriyle Bağlantısı ................................................................ .................49 3.8. Ülkelerin Medikal Turizme Önem Vermesi .................................................49 3.9. Küreselleşme ve Gelişen Ekonomi ..............................................................50 3.10. Tıbbi Tedavi Aramaları ve Dış Kaynak Olarak Kullanılması.........................50 4. Medikal Turizmin Tarihsel Gelişimi....................................................... ..............51 5. Medikal Turizmde Akreditasyon ve Önemi.........................................................5 7 5.1. Dünyada Akreditasyon Çeşitleri..................................................... .............57 5.1.1. Joint Commission International (JCI)................................................58 5.1.2. ISO (International Organization for Standardization)......................60 Üçüncü Bölüm DÜNYADA MEDİKAL TURİZM ................................................................ .......... 63 1. Hindistan....................................................... ......................................................65 2. Tayland......................................................... .......................................................70 3. Singapur........................................................ ......................................................73 4. ABD ................................................................ .....................................................74 5. Malezya......................................................... ......................................................75 6. Almanya ................................................................ ..............................................76 7. Meksika......................................................... ......................................................77 8. Güney Afrika ................................................................ .......................................78 9. Brezilya........................................................ ........................................................79 10.Kosta Rika............................................................ ................................................80 Dördüncü Bölüm TÜRKİYE'DE MEDİKAL TURİZM ................................................................ ........ 81 1. Türkiye'de Medikal Turizmin Gelişimi ve Potansiyeli..........................................82 1.1. Türkiye'de Medikal Turizmin Gelişimi....................................................... ..83 1.2. Türkiye'de Medikal Turizmin Potansiyeli ....................................................85 2. Türkiye'de Medikal Turizmin SWOT Analizi ........................................................93 2.1. Türkiye'de Medikal Turizmin Güçlü ve Zayıf Yönleri...................................93 xi 2.2. Türkiye'nin Medikal Turizmde Fırsat ve Tehditleri......................................95 3. Türkiye'nin Medikal Turizm Stratejileri.................................................... ...........96 3.1. Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı Medikal Turizm Stratejileri .................97 3.2. Sağlık Bakanlığının Medikal Turizm Çalışmaları ..........................................98 3.2.1. Sağlık Bakanlığının 2010-2014 Stratejik Planı ..................................99 3.2.2. Sağlık Bakanlığının 2013-2017 Stratejik Planı ................................100 3.2.3. Sağlık Bakanlığının 2019-2023 Stratejik Planı ................................101 3.3. Kalkınma Bakanlığı Sağlık Turizm Planları .................................................102 Beşinci Bölüm YİRMİ BİRİNCİ YÜZYILDA TÜRK DIŞ POLİTİKASI................................................105 1. Türk Dış Politikasının Oluşumuna Etki Eden Faktörler......................................109 1.1. Türk Dış Politikasının Oluşumuna Etki Eden Yapısal Faktörler..................110 1.2. Türkiye'nin Dış Politikasına Etki Eden Davranışsal Faktörler.....................112 1.2.1. Batıcılık.................................................... .......................................112 1.2.2. Statükoculuk................................................... ................................115 1.2.3. Karar Alıcılar...................................................... .............................116 1.3. Dünyada Yaşanan Gelişmeler..................................................... ...............117 2. Türk Dış Politikasına Yön Veren Kavramsal İlkeler............................................117 2.1. Güvenlik ve Özgürlük Arasında Denge......................................................118 2.2. Komşularla Sıfır Sorun........................................................... ....................120 2.3. Ritmik, Proaktif ve Girişimci Diploması.....................................................1 22 2.4. Çok Boyutlu-Çok Kulvarlı Dış Politika ........................................................124 2.5. Öz Güvene Dayalı Dış Politika ................................................................ ...126 2.6. Model Ülkeden Merkez Ülkeye Geçiş.......................................................12 6 2.7. Ekonomi Merkezli Dış Politika........................................................ ...........127 2.8.

Vizyon Odaklılık İlkesi......................................................... .......................128 2.9 Yumuşak Güç Kullanımı..................................................... ........................128 3.

2000 Sonrası Türk Dış Politikası ve Değişim......................................................1 32 3.1. Proaktif Dış Politika Anlayışının Hâkim Olması .........................................135 3.2. Dünyayı Sadece Batı'dan İbaret Görmeyen Bir Anlayışın Oluşması..........135 3.3. Ortak ve İş Birliği Yapılması Gereken Rusya Algısının Oluşması................136 xii 3.4. İyi Komşuluk İlişkileri Kurulabileceği Algısının Oluşması...........................137 3.5. Türkiye'nin Yakın Çevresini Yeniden Keşfetmesi.......................................138 3.6. Ankara Merkezli Özerk Dış Politika İzlemeye Başlaması...........................139 3.7. Türk Dış Politikasının Yapım Sürecinin Değişmesi.....................................140 Altıncı Bölüm ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ ................................................................ .............141 1. Araştırmanın Amacı ve Modeli ................................................................ .........141 1.1. Araştırmanın Modelindeki Değişkenler ve Nitelikleri ...............................143 1.2. Araştırma Modelinin Hipotezleri..................................................... ..........143 2. Araştırmanın Yaklaşımı ................................................................ .....................146 3. Araştırmanın Yöntemi........................................................ ...............................148 3.1. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi...................................................... ......149

3.2. Araştırmanın Veri Toplama Aracı.......................................................... ....151 3.3. Verilerin Toplanması ................................................................ .................152 3.4. Araştırma Verilerin Analizi ................................................................ ........153 Yedinci Bölüm ARAŞTIRMANIN BULGULARI VE YORUMLANMASI...........................................155 1. Medikal Turistlerin Demografik Özelliklerine İlişkin Bulgular...........................155 2. Medikal Turistlerin Tercih Nedenlerini Etkileyen Faktörler ve Türk Dış Politikası Algısına İlişkin Güvenirlilik ve Faktör Analizi Sonuçları ......................157 2.1. Medikal Turistlerin Tercih Nedenlerini Etkileyen Faktörler İçin Yapılan Güvenilirlik ve Faktör Analizleri....................................................15 8 2.1.1. Güvenilirlik Analizi......................................................... .................158 2.1.2. Medikal Turistlerin Tercih Nedenlerini Etkileyen Faktörler İçin Açıklayıcı Faktör Analizi ...........................................................159 2.2. Türk Dış Politikası Algısı Ölçeği İçin Yapılan Güvenilirlik ve Faktör Analizleri...................................................... ..............................................163 2.2.1. Güvenilirlik Analizi......................................................... .................163 2.2.2. Türk Dış Politikası Algısı İçin Açıklayıcı Faktör Analizi.....................164 3. Medikal Turistlerin Tercih Nedenlerini Etkileyen Faktörler İle Türk Dış Politikası Algısı Arasındaki İlişkiye Yönelik Çoklu Regresyon Analizi ......................166 xiii 4. Medikal Turistlerin Tercih Nedenlerini Etkileyen Faktörler ve Türk Dış Politikası Algısına İlişkin Farklılık Analizleri .......................................................171 4.1. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Cinsiyeti ile Faktör Ortalamalarına İlişkin Analiz Bulguları ......................................................171 4.2. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Yaş Aralığı Faktör Ortalamasına İlişkin Analiz Bulguları...................................................... ...176 4.3. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Gelir Düzeyi Faktör Ortalamasına İlişkin Analiz Bulguları...................................................... ...183 4.4. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Çalışma Durumu Faktör Ortalamasına İlişkin Analiz Bulguları...................................................... ...188 4.5. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Sigorta Durumu Faktör Ortalamasına İlişkin Analiz Bulguları...................................................... ...195 4.6. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Din Faktör Ortalamasına İlişkin Analiz Bulguları ................................................................ ...............200 4.7. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Uyrukları ile Faktör Ortalamalarına İlişkin T Testi Analiz Bulguları...........................................206 4.8. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Tedavi Gördükleri İller Ortalamasına İlişkin Analiz Bulguları...................................................... ...211 4.9. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin Geldikleri Kamu-Özel Hastaneler ile Faktör Ortalamalarına İlişkin T Testi Analiz Bulguları ........216 4.10. Araştırmaya Katılan Medikal Turistlerin İkamet Ettikleri Ülkeler Ortalamasına İlişkin Analiz Bulguları...................................................... ..220 5. Medikal Turistler Açısından Medikal Turizmde Tercih Nedenlerini Etkileyen Faktörlerin Önceliklendirilmesi .........................................................226 7. Bulguların Genel Değerlendirilmesi ve Hipotez Testi Sonuçları........................227 SONUÇ VE ÖNERİLER ................................................................ .....................235 5.1. Sonuçlar ................................................................ ....................................235 5.2. Öneriler....................................................... ..............................................238 5.2.1. Kamuya Yönelik Öneriler....................................................... .........238 5.2.2. Özel Sektöre Yönelik Öneriler ........................................................240 5.2.3. Araştırmacılara Yönelik Öneriler....................................................241 KAYNAKÇA....................................................... .............................................243