İçindekiler 2. Basıya Önsöz 9 1. Basıya Önsöz 13 Kısaltmalar 23 Giriş 25 I. Bölüm HUKUKSAL KORUMA SİGORTASI (HKS) VE YARGI REFORMU STRATEJİ BELGESİ (YRSB) A. YARGI STRATEJİSİ ÜZERİNE GENEL TARTIŞMALAR 29 B. YARGI STRATEJİ BELGESİ, ÖZELDE KADINA ŞİDDET 31 C. YRSB KAPSAMINDA HKS OLUŞTURMA ZORUNLULUĞU 35 C.1. "Savunma Hakkının Etkin Kullanılması Amacı" ve HKS 35 C.2. Adalete Erişimin Kolaylaştırılması ve Güçlendirilmesi Amacı ve HKS 37 C.3. Sulh Sözleşmesi, Arabuluculuk ve HKS 39 D. HKS, YRSB'DE AMAÇ 6/7 BÖLÜMÜNDE DÜZENLENMİŞTİR 42 II. Bölüm UYGULAMA SORUNLARINA ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 1. HASAR SİMSARLARI VE KOMİSYONCULARINA KARŞI ÇÖZÜM HUKUKSAL KORUMA SİGORTA ŞİRKETİ 47 A. Avukatın İsyanı 49 B. TBB Tarafından Açılan Bir Dava 51 C. TBB'in "Simsarlıkla Mücadele Komisyonu Raporu" Üzerine Düşünceler 52 D. Yasa Dışı Uygulamalara Karşı HKS 54 2. HUKUKSAL KORUMA SİGORTASI UZMANLIĞI 56 A. Sigorta Hukuku Özel Bir Uzmanlık Dalıdır 56 B. TTK'da Doğrudan Düzenlenmeyen "HKS" 57 C. Özel HKS ve Sosyal Hukuk Koruması 58 D. Avukatlara Uzmanlık Eğitimi ve Yeni Bir İş Alanı 59 3. ŞİDDET GÖREN KADINA ÜCRETSİZ DANIŞMA VE ADLİ YARDIM HAKKI 60 A. Temel Metinler 60 B. Kadına Özel, Ücretsiz Danışma Hakkı 62 C. Mağdur Hakları Kanun Tasarısı 63 D. "CMK" Gibi "Hak" Avukatlığı Listesi 64 E. Kadına Şiddetten Korunma "HKS Klozu" 66 F. Sigortalı Kadın, Sigorta Ettiren Devlet 66 G. Her Şiddet Başvurusunda Hukuksal Koruma Sigortası 67 III. Bölüm ADALET BAKANLIĞI TASLAK ÇALIŞMASI I. HUKUKİ HİMAYE SİGORTASI GENEL ŞARTLARI TASLAĞI 69 A. Sigorta Koruması 71 A.1. Sigortanın Konusu 71 A.2. Sigorta Teminatının Kapsamı 72 A.3. Sigorta Kapsamı Dışında Kalan Teminat ve Hususlar 74 A.4. Ek Sözleşme ile Teminat Altına Alınabilecek Hususlar 75 A.5. Hukuki Himayenin Ortadan Kalkması 75 A.6. Bekleme Süresi ve Muafiyet 76 A.7. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu 76 B. Riziko ve Teminat 76 B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi 76 B.2. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalıya Düşen Yükümlülükler 77 B.3. Yükümlülüğün Yerine Getirilmemesi 77 B.4. Başarı Şansının Değerlendirilmesi ve Sigorta Korumasının Reddi 78 B.5. Avukatın Seçimi 79 B.6. Sigortalının Ölümü 80 B.7. Sigorta Sözleşmesinin Son Bulması 80 B.8. Temlik ve Giderlerin Tazmini 80 C. Çeşitli Hükümler 81 C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması 81 C.2. Sigortalı ve Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü 81 C.3. Sözleşmenin Devamı Sırasındaki Beyan Yükümlülüğü 82 C.4. Birden Çok Sigorta 83 C.5. Tebliğ ve İhbarlar 83 C.6. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması 84 C.7. Yetkili Mahkeme 84 C.8. Zamanaşımı 84 C.9. Klozlar ve Özel Şartlar 84 II. HUKUKİ HİMAYE TASLAK KLOZLAR 84 A. Araç ve Sürücüye Bağlı Hukuki Himaye 86 1.1. Teminat Kapsamına Giren Hususlar 86 1.2. Ek Sözleşme İle Teminat kapsamına alınabilecek Uyuşmazlıklar 86 1.3. Araç ve Sürücüye Bağlı Hukuksal Korumanın Kapsamı Dışındaki Hususlar 87 1.4. Poliçede Belirlenen Aracın Devri ve Bildirim 87 B. Ceza ve İdare Hukukundan Doğan Uyuşmazlıklar İçin Hukuki Himaye 87 1.1. Teminat Kapsamına Giren Hususlar 88 1.2. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Alınacak Hususlar 88 1.3. Ceza ve İdare Hukukunda Doğan Hukuki Himaye Kapsamı Dışındaki Hususlar 89 C. Özel Hukuktan Doğan Uyuşmazlıklar İçin Hukuksal Koruma 89 1.1. Teminat Kapsamına Giren Hususlar 90 1.2. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Alınabilecek Hususlar 91 1.3. Özel Hukuktan Doğan Hukuki Himaye Kapsamı Dışındaki Hususlar 91 1.4. Poliçede Belirtilen Taşınmaz Devredilir İse 92 1.5. Boşanma Davalarında Rizikonun Gerçekleşmesi 92 IV. Bölüm HUKUKSAL KORUMA SİGORTASINDA ÖN AÇIKLAMALAR 1. HKS; TÜRKİYE'YE GELİŞİ VE SESSİZLİĞE BÜRÜNÜŞÜ 93 2. HKS VATANI AVRUPA 97 3. AVRUPA KONSEY YÖNERGELERİ 101 4. HKS YENİDEN YAPILANDIRILMASI 109 5. SİGORTACININ YAPTIĞI HUKUKSAL YARDIMIN ÖZETLENMESİ 115 6. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ VE HUKUKSAL KORUMA SİGORTASI 121 7. SİGORTACININ GÜVEN VERME YÜKÜMÜ 129 8. TRAFİK SİGORTALARININ TAMAMLAYICISI HKS 135 9. KOLAYLAŞTIRICI İLKELER 139 V. Bölüm YÜRÜRLÜKTEKİ 1996 TARİHLİ HUKUKSAL KORUMA SİGORTASI GENEL ŞARTLARI A. SİGORTA KORUMASI 155 A.1. Sigortanın Konusu 156 a. HKS'de Sigorta Koruması ve TTK'da Sigorta Sözleşmelerinin Tanımı 156 b. Sigorta Konusunun, HKS'nin Hukuksal Niteliği Açısından Değerlendirilmesi 163 A.2. Sigortanın Kapsamı 170 2.1. Motorlu Araca Bağlı Hukuksal Koruma 171 2.2. Sürücü Hukuksal Koruma 189 2.3. Taşınmaz Mala Bağlı Hukuksal Koruma 198 2.4. Kişi - Aile Hukuksal Koruması 200 A.3. Ek Sözleşme İle Teminat Kapsamına Dahil Dilebilecek Hususlar 209 A.4. Teminat Kapsamına Giren Giderler 210 A.5. Teminat Dışında Kalan Giderler 216 A.6. Teminat Dışında Kalan Genel Haller 219 A.7. Hukuksal Korumanın Kasıtla İşlenen Suçlarda Ortadan Kalkması 221 A.8. Sigortanın Coğrafi Sınırı 222 A.9. Muafiyetler 223 A.10. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu 223 B. RİZİKO VE TAZMİNAT 223 B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi 225 B.2. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalıya Düşen Yükümlülükler 232 B.3. Başarı Şansının Değerlendirilmesi ve Sigorta Korumasının Reddi 237 B.4. Avukatın Seçimi 243 B.5. Yargılama Dışı İşlerde Sigortacının Yardımı 249 a. Yargılama Dışı ve Gerekli Yardım Kavramları (B.5) 250 b. HKSGŞ B.5. Maddesinin HKS A.1 ile Tamamlanması Görüşü 252 c. Avukatın Bağımsızlık Yükümü 254 d. HKS Çalışan Avukatların ve Hasarın Organizasyonu 260 e. TBB ve Baroların İtirazları 261 f. HKS, Alternatif Uzlaşmaya Açılmalıdır 268 B.6. Sigortalının Ölümü 270 B.7. Olağanüstü Fesih Bildirimi 271 B.8. Temlik ve Masrafların Tazmini 272 C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER 275 C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü 275 C.2. Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü 279 C.3. Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü ve Sonuçları 280 C.4. Birden Çok Sigorta 282 C.5. Tebliğ ve İhbarlar 282 C.6. Sırların Saklı Tutulması 283 C.7. Yetkili Mahkeme 283 C.8. Zamanaşımı 284 C.9. Özel Şartlar 288 EKLER Ek-1: Hukuksal Koruma Sigortası Genel Koşullarının Hazırlanmasında Önemli Tarihler 295 Ek-2: TBB Tarafından Danışmanlık Hizmetlerinin AK 35 Maddesine Aykırı Bulunmasına İlişkin Görüş'ü 297 Ek-3: Hukuksal Koruma Sigortasının Ayrı Bir Branş Olarak Tesisini Gösteren RG. 299 Ek-4: AB'nin 1987 Tarihli Konsey Yönergesi 301 Ek-5: Hukuksal Koruma Sigortasının Alman Sigorta Yasasında Düzenleyen Maddeler ve Çevirisi 307 Ek-7: Sigorta ve Reasürans Faaliyetlerinin Uygulanmasına İlişkin 2009/138/EG Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi 313 Kaynakça 329 Kavramlar Dizini 333 Yazarların Özgeçmişi 337