Bilgi ve iletisim teknolojileri ile yasama ilisikisi Internet’in küresel, merkezi olmayan ve sinir tanimayan dogasi, Internet’le ilgili sorunlar ve tartisma konularinda, devletlerin tek baslarina etkili ve tatmin edici yasal düzenlemeler yapmasini olanaksiz kilmaktadir. Bu olgu, devletlerin, teknoloji ve özellikle küresel iletisimdeki gelismeleri izlemesi, kendi yasal düzenlemeleri ve düsünce ve politika üretme tarzlarina, bu alanlarda ulasilan sonuçlari da yapisal olarak uyarlamasi gerektigi anlamina gelmektedir. Yasama erkinin çagdas paylasimi Yasal düzenlemeler alaninda devletin rolü her ne kadar hâlâ hayati öneme ve yönlendirici nitelige sahip ise de çagin geregi, devletin yasa yapmadan önce “risk çözümlemeleri” yapmasi, tek basina yasal düzenleme yerine; daha demokratik yaklasimlara yol açan, “isbirligi”, “koordinasyon”, “danisma”, “birlikte düzenleme” ve “öz-düzenleme” gibi yeni kavramlara daha fazla önem vermesidir. Örnegin, devletlerin acilen yasa/lar yapmak yerine, Internet’in kullanimindan veya Internet üzerinden çocuk pornografisi gibi belli içeriklere erisilebilmesinden dolayi ortaya çikan bazi “riskleri” dikkatle degerlendirmesi daha önemlidir. Bu öncelik, ayni zamanda politika sürecinin açik ve saydam olmasini, ilgili tüm taraflarin görüslerinin sürece katilmasini da gerektirmektedir. Yukarida deginildigi gibi, günümüzde devlet eliyle yasalastirmanin artik birden çok seçenegi vardir ve bunlar, Internet’le ilintili politikalarin gelistirilecegi çagdas devlet gündemlerinde mutlaka yer almalidir. Internet’i yasallastirirken çaga uyum... “Beyaz Kitap”in amaci, iste bu gelismelere dikkat çekmek ve Türkiye’de Olumlu Internet Düzenlemeleri için hükümete öneriler sunmaktir. Bu gelismelerin bilinmesinde ayni zamanda ilgili tüm taraflar için de yarar oldugu açiktir. “Beyaz Kitap” ezcümle su hususlarin öncelikle dikkate alinmasini önermektedir: Ø Türkiye’de politika olusturma sürecini “çagdas” kilmak için acil önlemler almak. Ø Bu alandaki politikalarin, Internet’in benzersiz dogasi hakkinda iyi bilgilendirilmis ve kendisi de bu teknolojiyi dogrudan kullanan politika olusturuculari tarafindan belirlenmesini saglamak. Ø Bu politikalari, Internet kullanicilari, sivil toplum örgütleri, bilimsel çevreler ve Internet sektörü dahil, ilgili tüm taraflarin gerçek katkilarini ve yorumlarini alarak gelistirmek.. Ø Avrupa Insan Haklari Sözlesmesi ve Uluslararasi Siyasi ve Medeni Haklar Sözlesmesi’nin kutsal saydigi temel insan haklarina saygi göstermek. Ø Yasama, yargi, veya yürütme ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere, kamu bilgilerine Internet yoluyla erisimi mümkün kilmak. Bu erisimi, - bu çalisma kaleme alindigi sirada TBMM gündeminde bulunan - Idari Usül ve Bilgi Edinme Kanunu teklifinin, uluslararasi standartlara uygunlugunun dikkatle ve yeniden gözden geçirilmesinden sonra yasalastirilmasi ile desteklemek. Kamu bilgilerine erisim hakkini da tipki “ifade özgürlügü” gibi, “bilgiye erisim özgürlügü” basligi ile Anayasal koruma altina almak. Ø Türk vatandaslarinin Internet’e hizli ve ucuz erisimini ve böylelikle küresel bilgi toplumuna tümüyle katilmasini saglamak. Özellikle; okullar, kütüphaneler ve diger kamu kurumlari yoluyla Internet erisimini politik bir hedef olarak görmek ve gerekli ölçülerde subvansiye etmek. (Avrupa Birligi’nin “E-Avrupa” projesine ek olarak öngördügü ve Türkiye’yi de kapsamina alan “E-Avrupa+” projesinin “E-Türkiye” Eylem Plânini hayata geçirmek ve çagi yakalamak için hizlanmak, kamu-özel-sivil-yerel isbirligi ile ulusal bir seferberlik ilan etmek.) Ø Açik ve saydam bir politika olusturma süreci saglamak. Ø Düzenlemelere girismeden önce “risk çözümlemeleri” yapmak, devlet eliyle düzenlemelerin seçeneklerini de gözönünde bulundurmak. Türkiye için benimsenen politikalarin, Avrupa Birligi’nin bu alanda izledigi politika ile uyumlu olmasina özen göstermek. Ø Uluslararasi yasal ve politik girisimleri sistemli biçimde izlemek. Ø (Avrupa Konseyi, OECD, Birlesmis Milletler ve Avrupa Birligi dahil, ancak onlarla sinirli olmaksizin) Internetle ilgili politikalarin gelistirildigi uluslararasi forumlarda Türkiye’nin sistemli olarak katilim ve temsilini saglamak.