TEŞEKKÜR ................................................................ ................................................ i ÖZET........................................................... ...............................................................i ii ABSTRACT........................................................ ........................................................ İÇİNDEKİLER ................................................................ ........................................vii ŞEKİLLER LİSTESİ....................................................... .......................................... GRAFİKLER LİSTESİ....................................................... ...................................... TABLOLAR LİSTESİ....................................................... ....................................... xi KUTULAR LİSTESİ ................................................................ ................................ xi KISALTMALAR ................................................................ .....................................xii GİRİŞ ................................................................ .......................................................... 1 1. BİYOYAKITLAR VE GELİŞİM SÜRECİ........................................................ . 7 1.1. Enerji Kaynakları İçerisinde Biyoyakıtların Yeri ve Tanımı............................ 9 1.2. Biyoyakıt Çeşitleri ................................................................ .......................... 10 1.2.1. Biyoetanol ve Üretim Yöntemi ................................................................ 13 1.2.2. Biyodizel ve Üretim Yöntemi ................................................................ .. 13 1.3. Biyoyakıtların Tarihçesi...................................................... ............................ 14 1.4. Biyoyakıt Üretimini Tetikleyen Faktörler...................................................... . 18 1.4.1. Enerji Arz Güvenliğinin Sağlanması ve Artan Enerji Fiyatlarının Bütçeye Yükünün Azaltılması................................................... .............. 18 1.4.2. Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Gibi Çevresel Sorunların Önlenmesi ................................................................ ................................ 21 1.4.3. Tarım Sektöründe İstihdam ve Gelirin Artırılarak Kırsal Kalkınmanın Sağlanması ................................................................ ......... 23 1.5. Biyoyakıt Piyasası Gelişimi ................................................................ ............ 23 $x 1.5.1. Dünya Biyoyakıt Üretim Piyasası Gelişimi ............................................. 24 1.5.2. Dünya Biyoyakıt Tüketim Piyasası Gelişimi........................................... 27 1.5.3. Uluslararası Biyoyakıt Ticaret Piyasası ................................................... 28 2. BİYOYAKITLARA İLİŞKİN KAMU POLİTİKALARI................................ 33 2.1. Biyoyakıt Üretim Politikaları................................................... ....................... 35 2.2. Biyoyakıt Tüketim Politikaları................................................... ..................... 36 2.3. Biyoyakıt Destekleme Politikaları ................................................................ .. 38 viii 2.3.1. Üretime Yönelik Desteklemeler................................................... ............ 38 2.3.2. Altyapı-Yatırım Destekleri ................................................................ ...... 40 2.3.3. Dağıtım-Ulaştırma Destekleri ................................................................ .. 40 2.3.4. Tüketime Yönelik Desteklemeler ............................................................ 41 2.3.5. Ar-Ge Destekleri ................................................................ ...................... 42 2.4. Biyoyakıt Politikaları Ülke Örnekleri ............................................................. 42 2.4.1. ABD ................................................................ ......................................... 42 2.4.2. Brezilya ................................................................ .................................... 46 2.4.3. Avrupa Birliği ................................................................ .......................... 48 2.4.4. Çin............................................................ ................................................ 51 2.4.5. Hindistan ................................................................ .................................. 53 2.4.6. Malezya......................................................... ........................................... 56 2.4.7. Endonezya....................................................... ......................................... 58 3. BİYOYAKIT POLİTİKALARININ TARIM SEKTÖRÜNE ETKİLERİ .... 61 3.1. Gıda Güvencesi Tehdidi......................................................... ......................... 63 3.1.1. Gıda Arzı Boyutuyla Gıda Güvencesi Tehdidi ........................................ 65 3.1.2. Gıdaya Erişim ve Gıdanın Satın Alınabilirliği Boyutuyla Gıda Güvencesi Tehdidi......................................................... .......................... 70 3.2. Tarımsal Çevreye Etkisi.......................................................... ........................ 76 3.2.1. Sera Gazı Salınımına Etkisi ................................................................ ..... 77 3.2.2. Toprak Erozyonuna ve Kirliliğine Etkisi ................................................. 84 3.2.3. Su Kullanımına Etkisi ................................................................ .............. 87 3.2.4. Biyolojik Çeşitliliğe Etkisi.......................................................... ............. 90 3.3. Çiftçi Gelirlerine ve Kırsal Kalkınmaya Yansıması ....................................... 93 4. TÜRKİYE’DE BİYOYAKITLARIN ORTAYA ÇIKIŞI, MEVZUATI VE SEKTÖR YAPISI.......................................................... ....................................... 97 4.1. Biyoyakıtların Ortaya Çıkışı ve Gelişimi....................................................... . 99 4.2. Biyoyakıt Mevzuatı ve Uygulamaları ........................................................... 103 4.3. Biyoyakıt Sektör Yapısı ................................................................ ................ 111 4.3.1. Biyoetanol Piyasasında Faaliyet Gösteren Firmalar, HammaddeÜretim- Dağıtım ................................................................ ..................... 111 4.3.2. Biyodizel Piyasasında Faaliyet Gösteren Firmalar, HammaddeÜretim- Dağıtım ................................................................ ..................... 114 5. BİYOYAKIT POLİTİKA SENARYOLARININ TÜRKİYE TARIM SEKTÖRÜNE ETKİLERİ ................................................................ ................ 117 5.1. Mevcut Durum ................................................................ .............................. 119 5.2. Zorunlu Harmanlama Oranı Uygulamasının Altyapı Analizi....................... 122 5.3. Zorunlu Harmanlama Oranı Uygulamasının Gıda Güvencesi Etk