Uluslararası finansal ve ekonomik bütünleşmenin artmasıyla birlikte, ülke kredi notları küresel sermaye akımını yönlendiren en önemli unsurlardan biri haline gelmiş ve kredi derecelendirme kuruluşlarının (KDK) küresel ekonomi ve ülke ekonomileri üzerindeki etkileri artmıştır. Bununla birlikte, 1990’lı yıllarda yaşanan ekonomik krizlerde ve 2008 yılında başlayan küresel krizde iyi bir sınav veremeyen KDK’lar, giderek artan eleştirilere maruz kalmaktadır. Kalkınma sürecinin hızlandırılması açısından dış finansman ihtiyacı yüksek bir yapıya sahip olan Türkiye ekonomisi için, KDK’ların ve kredi notu (credit rating) belirleme yöntemlerinin iyi analiz edilmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, KDK’ların ülkelere verdikleri kredi notlarının sistematiğini inceleyerek tutarlılığını sorgulamak ve kredi notunun belirleyicilerini tespit ederek ülke kredi notunun artırılabilmesi için politika önerileri sunmaktır. Bu kapsamda, tersine mühendislik yöntemiyle yapılan panel veri analizleri sonucunda; kişi başına düşen milli gelirin, yönetişim kalitesinin, cari işlemler dengesinin, büyüme performansının, büyüme beklentilerinin, sanayileşmiş ülke olmanın ve ülke para biriminin rezerv para olarak kullanılmasının ülke notunu artıran faktörler olduğu görülmüştür. Buna karşın, döviz kuru oynaklığı, faiz ödemeleri, borç yükü seviyesi ve geçmişte temerrüt yaşanmış olması ise ülke kredi notunu düşüren etkenler olarak öne çıkmaktadır. Çalışmanın sonuçları KDK’lara karşı yapılan krizleri öngörememe ve ani not değişimleriyle mevcut krizleri daha da derinleştirme eleştirilerini desteklemektedir. Analizler Türkiye’nin ülke kredi notunun, özellikle 2004 yılından itibaren, sürekli olarak göstergelerin ima ettiği değerin altında kaldığını, 2012 yılındaki kredi notunun ise BBB (Baa2) düzeyinde olması gerektiğini göstermektedir. Analiz sonuçlarından elde edilen ülke kredi notunun belirleyicileri ve KDK’ların Türkiye ekonomisine yönelttiği eleştiriler göz önüne alındığında, yüksek cari işlemler açığı ve düşük yurtiçi tasarruf oranı kredi notunun artmasının önündeki en belirgin problemler olarak öne çıkmaktadır. Söz konusu problemlerin çözümü için Onuncu Kalkınma Planında yer alan politikaların ve öncelikli dönüşüm programlarının etkin bir şekilde hayata geçirilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu kapsamda, Onuncu Kalkınma Planı politikalarının hayata geçirilmesi ve OVP (2015-2017) hedeflerine ulaşılması ve sonraki yıllarda da bu gelişmelerin devam ettirilmesiyle ülkemizin kredi notunun 2020 yılında “BBB+” düzeyine çıkacağı tahmin edilmektedir. Ayrıca, yönetim göstergelerinde yaşanacak daha hızlı bir iyileşme sonucunda ise kredi notunun 2020 yılında “A-” düzeyine kadar çıkabileceği öngörülmektedir.

With the increasing international financial and economic integration, sovereign credit ratings have become one of the most important elements in directing global capital flows and the effect of credit rating agencies (CRA) on both sovereign economies and the global economy has increased. On the other hand, CRAs have been heavily criticized for their poor performance in the crises of 1990s and the recent global financial crisis that started in 2008. As Turkey is in need of considerable amount of external financing to accelerate development process, healthy analysis of CRAs and their credit rating methodologies is of critical importance. The aim of this study is to examine the systematic and consistency of sovereign credit ratings given by CRAs and to identify the determinants of sovereign credit ratings and thereby to bring policy recommendations towards increasing credit rating of Turkey. As a result of panel data analysis conducted by reverse engineering methodology within this context, GDP per capita, governance quality, current account balance, growth performance and growth expectations, being an industrialized country and having a reserve currency were identified as factors affecting sovereign credit rating positively. On the other hand; exchange rate volatility, interest payments, debt stock and default occurrences were the factors effecting credit ratings negatively. The findings of the analyses support the critiques against CRAs about being unable to foresee the economic crises and about deepening the existing crises by making sudden rating cuts. The analyses show that Turkey’s credit rating had been below the levels implied by the indicators since 2004 and it should be at BBB (Baa2) level in 2012. Considering the results of the analysis on determinants of credit ratings and the critiques of CRAs on Turkish economy, high current account deficit and low domestic saving rates are identified as the main factors hindering increase of country sovereign credit grade. Implementation of the policies of the Tenth Development Plan and the priority transformation programs effectively are of utmost importance for eliminating these problems. In this context, if the policies set in the Tenth Development Plan are implemented and the economic targets in Medium Term Program (2015-2017) are achieved and sustained in the following years, Turkey’s sovereign credit rating is foreseen to increase to “BBB+” level in 2020. Additionally, in case of a faster improvement in the governance indicators, credit rating is predicted to increase to “A-” level in 2020.