AVRUPA 'NIN HUKUKİ BÜTÜNLEŞMESİ VE TÜRKİYE Birinci Bölüm AVRUPA BÜTÜNLEŞME HAREKETİ I. AVRUPA BİRLİGİ'NİN OLUŞUMUNA İLHAM VEREN ULUSLARARASI KURULUŞLAR (GLOBALLEŞMENİN KISA TARİHÇESİ) 5 1. Birleşmiş Mi iletier Örgütü 5 2. Avrupa Konseyi 7 3. Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO - North Atlantic Treaty Organization) 8 11. AVRUPA KÖMÜR VE ÇELİK TOPLULUGU'NDAN AVRUPA BİRLİGİ'NE 9 1. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun Kuruluşu 9 2. Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu ve Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun Kuruluşu 1 O 3. Toplulukların Birleştirilmesi 1O 4. Üç Sütunlu Avrupa Birliği'nin Kurulması: Ekonomi, Güvenlik-Savunma, Adalet-İçişleri 11 A. Ekonoıni Sütunu 12 B. Ortak Dış Politika, Güvenlik Sütunu 13 C. Adalet ve İçişleri Sütunu 13 D. AB Antlaşması ile Getirilen Diğer Yenilikler 14 III. AB ANTLAŞMASl'NDAN LİZBON ANTLAŞMASl'NA 15 I. Amsterdam Antlaşması 15 2. Ekonomik ve Parasal Birliğin Tamamlanması 15 3. Ortak Vize Uygulamasının Başlatılması 15 4. Nice Antlaşması 16 5. Avrupa Anayasası Hedefi Gerçekleştirilememiştir 16 6. Anayasa Olmadı, Lizbon Antlaşması 17 7. Lizbon Antlaşması, AB Antlaşması ve Kurucu Antlaşma' da Önemli Değişiklikler Yapmıştır 18 8. Lizbon Antlaşması ile Üç Sütunlu Yapı, "Avrupa Birliği" Tüzel Kişiliği Altında Birleştirilmiştir 19 9. Lizbon Antlaşması ile Daha Demokratik Bir Avrupa Hedeflenmiştir 19 A. Ulusal Parlamentolara AB'nin İyi İşleyişine Katkı Sağlama İmkanı Verilmiştir 19 B. Avrupa Vatandaşlığının Anlam Kazanması (Yurttaş Girişimi) 20 C. Temel Haklar Sözleşmesi'nin Kabulü 20 lO. Lizbon Antlaşması ile Bütünleşmeyi Daha İleriye Götürmek Amaçlanmıştır 21 11. AB Bayrağı, Marşı, Sloganı 21 IV. AVRUPA BİRLİGİ'NİN GENİŞLEMESİ: ALTILARDAN OTUZLARA DOGRU 24 l. 6 Üyeli AET'den 28 Üyeli AB'ye 24 2. İngiltere'nin Üyelik Macerası. 25 3. Aday ve Potan. sıyel Aday U lkeler 27 4. Isviçre Uye olmayı Reddetmiştir 28 5. Genişlemeden Dağılmaya Doğru 28 A. Brexit 28 B. Çekoslovakya'nın Bölünmesi 28 C. İskoçya'dan Ayrılma Sesleri 29 D. Katalanlar Bağımsız Devlet Olmak İstiyor 29 E. İtalya'nın Veneto Bölgesinde ve Belçika'nın Flaman Bölgesinde de Ayrılık Sesleri 32 V. AVRUPA BİRLİGİ'NİN KURUMLARI 34 1. Avrupa (Devlet ve Hükümet Başkanları) Konseyi (Avrupa Zirvesi) 34 A. Zirve Kararları 35 B. Avrupa Zirvesi Başkanlığı ve Genel Sekreterliği 35 2. Avrupa Parlamentosu 36 A. Toplantı Yerleri 36 B. Danışma Organı mı, Karar Organı mı? 36 C. Parlamentonun Denetim Görevi 37 D. Parlamento Üyelerinin Seçimi 38 E. Parlamento'da Siyasi Gruplar ve Komisyonlar. 39 3. Avrupa Birliği Konseyi (Bakanlar Konseyi) 40 A. Bakanlar Konseyi Başkanlığı 40 B. Dış İşleri ve Güvenlik Alanında Brüksel'de Daimi Bir Teşkilat 40 C. Bakanlar Konseyinin Teşekkülü 41 D. Coreper 41 E. Karar Alma Prosedürü 42 4. Avrupa Komisyonu 43 A. Komisyonun Görevleri 43 B. Komisyon Başkanı ve Üyelerin Seçimi 44 C. Komisyon Bünyesindeki Genel Müdürlükler ve Diğer Birimler 45 5. Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD) 45 A. Kimler Dava Açabilir? 45 B. Kompozisyonu 46 C. Hangi Tip Kararlar Verir? 46 6. Sayıştay 47 7. Avrupa Merkez Bankası 48 8. Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi 49 9. Bölgeler Komitesi 49 10. Avrupa Yatının Bankası. 50 VI. AVRUPA BİRLİGİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 52 1. Tüzükler. 52 2. Direktifler 52 3. Kararlar 53 4. Tavsiyeler, Görüşler 53 5. Diğer Kaynaklar 54 6. Avrupa Birliği Resmi Gazetesi ve Bültenleri 55 VII. AVRUPA BİRLİGİ TÜZEL K.İŞİLİGİNİN YETKİ ALANI VE AB VATANDAŞLARININ HAK ARAMA YOLLARI 56 ı. Avrupa Birliği'nin Tek Başına Yetkili Olduğu Alanlar. 56 2. AB'nin Üye Devletlerle Sorumluluğu Paylaştığı Alanlar 56 3. AB'nin Rolünün Koordine Etmek ve Desteklemekle Sınırlı Kaldığı (Üye Devletlerin Tek Başına Yetkili Olduğu) Alanlar. 57 4. AB Vatandaşlarının Ombudsmana Başvuru Hakkı. 57 5. Hak Aramayı Kolaylaştırmaya Yönelik Diğer Ortak Uygulamalar. 58 6. Suçun ve Suçlunun Takibine Yönelik Ortak Uygulamalar 59 VII. AB'NİN 21. YÜZYIL HEDEFLERİ 60 VIII. DEGERLENDİRME 61 İkinci Bölüm TÜRKİYE-AVRUPA BİRLİGİ İLİŞKİLERİNİN HUKUKİ BOYUTU 1. ADAYLIK DÖNEMİ (1963-2005) 66 1. Türklerin Avrupa Hukuku ile Tanışmaları 66 2. Avrupa Topluluğu'na Tam Üyelik Başvurusu 66 3. Türkiye'nin AET'ye Tam Üyeliğini Öngören Ankara Anlaşması'nın İmzalanması 67 4. Geçiş Dönemi Uzuyor 68 5. Geçiş Dönemi'nin (Gümrük Birliği) Tamamlanması (1981 - 1996) . 69 6. Adaylık Statüsünün Elde Edilmesi (Aralık 1999 Helsinki Zirvesi) .70 7. AB 'ye Tam Üyeliğin Koşulları 70 8. Türkiye'ye Özgü İlave Koşullar 72 9. Müzakerelere Hazırlık: Komisyonun "Katılım Ortaklığı (Yol Haritası) Belgesi" ve Türkiye'nin "Ulusal Programı" 73 1O.Müzakerelere Hazırlık: Avrupa Birliği Genel Sekreterliğinin (ABGS) Kurulması, Teknik Komitelerin Oluşturulması. 73 il. MÜZAKERE DÖNEMİ: 2005-. ? 75 1. Katılım Müzakerelerine Başlama Kararı 75 2. Müzakere Fasılları 75 3. Mevzuat Taraması (Screening) Aşaması. 77 4. Müzakerelerin Yürütülme Şekli 77 5. Müzakeresi Başlatılabilen Başlıklar 78 6. Avrupa Konseyi ve Fransa Tarafından Müzakeresi Dondurulan Başlıklar 79 7. Eğitim ve Gençlik Programlarına Türkiye'nin Katılımı 80 8. Bilim ve Teknolojiyi Geliştirme Programına Türkiye' nin Katılımı (AR - GE) Ortak Pazarına Katılım) 82 A. Bilimsel Mükemmeliyet Kapsamında 83 B. Endüstriyel Liderlik ve Rekabetçilik Kapsamında 83 C. Toplumsal Sorunlara Çözümler Kapsamında 83 9. Türkiye'nin Kullanımına Açılan Diğer Avrupa Birliği Programları 84 111. BAZI MÜZAKERE FASILLARI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR 86 1. Gümrük Birliği Faslı (Açılmadı) 86 2. Sermayenin Serbest Dolaşımı (Açıldı) 88 3. Çevre (Açıldı) 88 4. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması (Açıldı) 90 5. Rekabet Politikası (Açılmadı) 91 6. Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu (Açıldı) 95 7. Ortak Tarım Politikası (Açılmadı) 97 8. Taşımacılık Politikası (Açılmadı) 98 9. Kamu Alımları (veya Kamu İhaleleri) (Açılmadı) 99 10. Mali Kontrol (Açıldı) 100 11.Mali ve Bütçesel Hükümler (Açıldı) 1O1 12.Vergilendirme (Açıldı) 102 IV. TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİNİN DEGERLENDİRİLMESİ. 104 1. İlişkileri Yürüten Organlar 104 2. Dünya Savaşları'nın Ardından Türkiye'nin Kapitalist Anlayışı Temsil Eden ABD-Avrupa Yörüngesi İçine Dahil Olması. 105 3. Ülke İçinde Yaşanan Kavgalar Türkiye'nin AB Hedefine Ulaşamamasında Etkili Olmuştur 106 4. AB Üyesi Ülkeler Sorunlarını Kavga Etmeden (Ölüp-Öldürmeden) Çözmektedir 107 5. Yunanistan Deneyimi 108 6. İspanya ve Portekiz Deneyimleri l 08 7. Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri Sıramızı Aldı 111 8. Hareket Eden Treni Yakalama Çabaları 111 9. Yıllarımızı Kavgayla Geçirdik 112 10. Ya Bundan Sonrası? 113 Birinci KısımTest Soruları 116 İKİNCİ KISIM AVRUPA BÜTÜNLEŞMESİNİN İKTİSADİ BOYUTU VE TÜRKİYE Birinci Bölüm AVRUPA'NIN EKONOMİK BÜTÜNLEŞMESİ I. İNSANLIGIN SANAYİ TOPLUMUNA DÖNÜŞME TARİHİ 125 1. Sanayi Devrimini Hazırlayan Nedenler. 125 2. Sanayileşmenin Aşamaları 126 A. Birinci Sanayi Devrimi (1750-1850) 126 B. İkinci Sanayi Devrimi (1870-1920) 127 C. Üçüncü Sanayi Devrimi (1960'lardan İtibaren) ve Devamı. 127 il. İKTİSADİ BÜTÜNLEŞMEYİ (GLOBALLEŞMEYİ) DESTEKLEYEN KÜRESEL ÖRGÜTLER 128 1. Uluslararası Para Fonu (IMF) 128 2. Dünya Ticaret Örgütü (Eski Adıyla GATT) 128 3. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) 130 111. ORTAK PAZARDAN TEK PAZARA (1958-1993) 131 1. Avrupa Ekonomik Bütünleşme Hareketinin Başlatılması 131 2. AvrupaOrtakPazarı 131 3. Avrupa Tek Pazarı 132 III. TEK PAZARDAN TEK PARAYA (1993-2003) 133 1. Parasal Birliğin Tanımı, Faydaları 133 2. Tek Paranın Gerçekleştirilme Aşamaları 134 3. Avrupa Merkez Bankasının Kurulması, Tek Para Uygulamasının Başlatılması. 135 4. Üye Ülkelerin Ortak Para Sistemi İçinde Yer Alabilme Koşullan (Maastricht Kriterleri) 136 A. Kamu Açıkları ile İlgili Kriterler. 136 a. Bütçe Açığı 136 b. Kamu Borcu 136 BFıyat 1·stı.krarı ·ı1e 1·1g·ı1·ı Krı.ter. 136 a. Enflasyon 136 b. Faiz Oranı 137 C.

Döviz Kuru İstikrarı ile İlgili Kriter 137 5. Ortak Para Sistemi İçinde Yer Alan Ülkeler 137 6. Ortak Paraya Geçiş Sonrasında Maastricht Yükümlülüklerine Uyum 138 7. Ortak Para Politikasının Başarısızlığı Ortak Maliye Politikası Eksikliğinden mi Kaynaklanmaktadır? 139 8. "Mali Kural" Olmadı, Finansal İşlem (TOBİN) Vergisi Koyalım . l 40 iV. AB BİR "HEP BİRLİKTE KALKINMA" PROJESİDİR 141 1. AB Projesi Marshall Yardımları Projesini Örnek Almıştır 141 2. AB'nin Bölgeler Arası Farklılıkların Giderilmesine Yönelik "Uyum Politikası" 142 3. Fakir Üyeyi Zenginleştirme Aracı: AB Bütçesi 143 4. Zenginleşen Fakirler 144 GÜNÜMÜZ AB'SİNİN DÜNYA EKONOMİSİ 146 2. Şanghay İşbirliği Örgütü 146 3. BRICS 147 4. AB'nin Dünya Ekonomisi İçindeki Yeri 148 5.

Küreselleşme, AB ve Onun Mucidi ABD'nin Aleyhine Çalışmaya Başlamıştır 150 İkinci Bölüm AB İKTİSADİ BÜTÜNLEŞMESİNİN TÜRKİYE 'YE ETKİLERİ I. KOPENHAG EKONOMİK KRİTERLERİ, MAASTRİCHT KRİTERLERİ VE TÜRKİYE 154 1. İşleyen Bir Pazar Ekonomisinin Varlığı. 154 A. Liberal Piyasa 154 B. Fiyat İstikrarı: Makroekonomik İstikrar, Sürdürülebilir Dış Denge 154

C. Tasarrufları Verimli Yatırımlara Dönüştürebilecek Gelişmiş Bir Mali Sektör. 155 D. Mülkiyet Haklarının Garanti Altında Olması 155 E. Hukukun Üstünlüğü ve Sözleşmelerin Devamlılığı 155 2. AB İçindeki Piyasa Güçlerinin Rekabet Baskısına Karşı Koyabilecek Dayanıklı Bir Ekonomik Kapasiteye Sahip Olunınası 155 A. Beşeri ve Fiziki Sermaye Kalitesi 155 B. Devletin Ekonomi Politikasındaki Rolü 156 C. AB İç Pazarı ı·1e Entegrasyon Kapası·tesı· 156 3. Tek Paranın Türkiye'ye Etkileri 156 4. Türkiye'nin Tek Para Çerçevesinde Kabul Edilen Maliye Politikası Önlemlerine Uyumu 158 II. TÜRKİYE-AB GÜMRÜK BİRLİGİNİN DEGERLENDİRİLMESİ 159 1. Türkiye-AB Gümrük Birliği Eksik Bir Gümrük Birliğidir 159 2. Türkiye'nin AB'nin Gümrüklerle İlgili Aldığı Kararları Uygulama Yükümlülüğü Vardır, Ancak Kararların Alınınasına Katılma Hakkı Yoktur 159 3. G.u.mruk Bı'r-l.ı'gınden Ka' rda mıyız, Zararda mıyız? 160 4. Gümrük Birliğinden Vazgeçmek mi Gereklidir? 162 III. AB TÜRKİYE'Yİ "HEP BİRLİKTE KALKINMA" PROJESİNİN İÇİNE DAHİL ETMEMİŞTİR 164 1. Gelirin Paylaşımı 164 2. Servetin Paylaşımı 166 3. Gelir ve Servet Dağılımı Bozukluğuna AB'nin Etkisi 167 4. Gelir-Servet Dağılımı Bozukluğuna Piketty Önerisi 168 IV. GÜMRÜK BİRLİGİ, TÜRKİYE EKONOMİSİNİN SORUNLARINI AZALTMAK YERİNE ARTIRMIŞTIR 169 1. Türkiye' de Uygulanan Ekonomi Politikaları 169 2. Dış Ticaret Açıkları ve Cari İşlemler Açığı (Döviz Açığı) Probleıni 170 3. Yabancılaşan Ekonomi 171 4. Satılan KİT'ler 172 5. Büyüyen Kamu 173 6. Sonuç: 20 Yılda Bir Dış Borç Krizi 173 7. Yeni Bir Ekonomik Krize Doğru mu? 174 8. Sonuç: Yerinde Sayan Türkiye 176 VII. TÜRKİYE ORTA GELİRLİ ÜLKE OLMAKTAN NASIL KURTULUR? 178 1. Her Şeyden Önce Orta Doğu Siyaset Kültürünü Değil AB Siyaset Kültüıünü Örnek Almamız Gerekir. 178 2. .N.ıçın o"1·u·yoruz, O ld.u.ruyoruz? 179 3. Okullaşma Oranlarımızı Yükseltmemiz Gerekir 18 I 4. İş Hayatına Katılım Oranlarımızın Artması Gerekir 182 5. Ekonomi Politikasındaki Yanlışlıklar. 182 6. Yabancı Yatırım Çekmek İçin 183