1. RÜÇHAN HAKKI, HAKKIN NİTELİGİ VE KAPSAMI 3 A. Ka vraın 3 1. Tanınıı 3 2. Türk Hukukunda Hakkın Tarihçesi 6 3. Tenninoloji Sorunu 8 4. Korunan Menfaat 10 B. Düzen leniş Biçiıni 1 3 C. Kayna ğı. 14 1. Kanun 14 2. Anasözleşme 15 3. Genel Kurul Kararı 16 4. Ortaklığın Yaptığı Sözleşme 1 7 5. Aralarındaki Öncelik İlişki i 1 7 D. Bir Paysahipli ği Hakkı Olarak Niteliği 21 1. Ortaklık Hakları Yönünden 23 2. Bağım sızlaşması Yönünden 25 a. Soyut Rüçhan Hakkı 25 b. Somut Rüçhan Hakkı 27 3. ileri Sürülebilirliği Yönünden 29 4. Doğrudan - Dolaylı Rüçhan Hakkı 30 5. Müktesep Hak Haline Getirilmesi 33 E. Kap samı 35 1. Sermaye Artırımı Yönünden 35 2. Paylar Bakımından 37 a. Yeni Paylara Özgü Olması 37 b. Paylar için Taahhütte Bulunulmamış Olması. 38 3. Farklı Nitelikte Paylar Olması Durumunda 38 a. İmtiyazlı Paylar Bulunma ı Durumunda 39 b. Payların Devir Kabiliyeti Yönünden Farklı Paylara Göre 43 (1) Nama ve/veya Hamiline Yazılı Paylar Bakımından 43 (2) Bağlı Nama Yazılı Paylar Bakımından 43 ı. Bağlı Nama Yazılı Payların Devri ve Rüçhan Hakkı ilişkisi 44 (a) Borsaya Kote Edilmemiş Paylar Bakımından 48 (b) Borsaya Kote Edilmiş Paylar Bakımından 49 ıı. Mevcut Paysahipleri, Bağlam Hükümleri ve Rüçhan Hakkı İlişkisi 49 (a) Çıkarılacak Nama Yazılı Payların İlk Defa Bağlama Tabi Olması Durumunda 49 (b) Yalnızca Bağlı Nama Yazılı Pay Bulunan Bir Ortaklıkta Rüçhan Hakkının Kullanılma ı 50 (c) Ortaklıkta Hem Bağlı Nama Yazılı Paylar Hem Bağlama Tabi Olmayan Paylar Bulunması Durumunda 50 111. Bağlı Nama Yazılı Payların Bulunması Durumunda Rüçhan Hakkının Devri 53 F. Kullanılması. 55 1. Ku llan ım Usulü 55 a. SermayeAıtırımına Gidilmesi 55 (1) Sermaye Artırımına Karar Verilmesi 55 (2) ihraç Bedelinin Belirlenmesi 57 b. Kısıtlama Kararı Alınmaması. 60 c. Ku ll anım Şartlarının Belirlenmesi 61 (1) Kullanım Şartlarını Belirleyecek Organ 61 (2) Süren in Bel irle nmesi 63 d. İlan 65 e. Katılm a Taahh üdü nde Bu l unu lması 68 f. Artan Pay lar Üzerind e Ne Yapılacağ ı Sorunu 71 g. Sermaye Artırım ının Sicil e Tescili ve İlanı 74 2. Pay Üze rind e İntifa Hakkı Kuru lmu ş Olmas ı Durum und a 75 3. Pay Üze rind e Rehin Hakkı Ku ru lmuş Olm ası Durumun da 78 G. Benzer Ka vram lard an Farkı. 79 1 . Bedelsiz Pay lard a n Ed inm e Hakkı 79 2. Şartlı Sermaye Artırımında Öneril meye Mu hatap Olma Hak kı 83 3. Şartlı Serma ye Artırım ında Değiştirme vey a Alı m Hakkı 87 4. Önalım hakkı 91 II. RÜÇHAN HAKKININ KISITLANMASINININ TÜRLERİ VE KAYNAKLARI 93 A. Genel Olarak 93 B. Kısıtl ama Tür leri 94 1 . Kaldırılına 94 2. ınırland ırma 96 a. Nic e li k Yönünd en Sın ırland ırma 96 b. Nite li k Yönünd e n Sın ırland ırma 96 ( ! ) Payların N iteli kleri Yönünd en 96 (2) Pay ahibi Yönünd en Sın ırland ırma 97 (3) Hakkın N iteli ğind e Sın ırland ırma 97 i. Kullanılm as ı Yönünd en Sınır land ırma 97 ii. Devredil mes i Yönünd en Sınır land ırma 98 C. Kısıtlama yı Gerektiren Ha ll er . 1 O1 D. K ısıtlaman ın Kay nak la rı 1 02 1 . Kanuni Kısıtlama 102 a. Bankacılık Kanunu 102 b. Ortak lı ğ ın Kend i Pay la rın ı İkt isab ı Sorunu 104 2. Anasözleşme il e Kısıtlama 1 1 1 a. Rüç han Hakkında İmt iyaz lı Pay lar Çıka rı lara k 111 b. İnti fa Senetleri Çıkarı larak l 14 c. Şartlı Serm aye Artırımına Gidil erek . 1 l 7 d. Anasözleşme el Bağ lam Dolay ısıyla 120 e. Anasözleşmeyle Başkaca Kısıtlama Yapılı p Yapılamayacağ ı Sorunu 1 22 (1 ) ETK daki Durum 123 (2) Meha zdak i Durum 126 (3) TTK' daki Durum 127 i. TTK' nın ETK ve Mehaz la Karş ıl aştırı lması. 1 27 ii. Öğre tideki Görüşler 1 28 iii . Görü şümü z 1 30 3. E as Sermaye Sis tem i nd e Kı ıtlama Kar a rı Alınm as ı 1 33 a. Gene l Olarak 1 3 3 b. Günd eme Madd e Konu lma sı 1 34 (1 ) Anasöz leşmey le Kıs ıtlama Yapılma sında 1 34 (2) Haklı Sebebe Dayanarak Kısıtlama Kararı Alı nma ında 1 35 i. Alman ve İsviçre Düzen le ri 1 35 ii . Mevz ua tım ızdaki Durum 136 iii. Öğretideki Görüş le r 1 37 iv. Değerlend irmemiz 1 3 8 c. Yönetim Kurulu Raporu 1 42 d. Sennaye Artırımı Kararı Alınm ası 1 48 e. Kaldırma ya da Sın ırland ırma Kararı Alınma sı 149 (1 ) Gene l Olarak 149 (2) Uyg u lanacak Yetersayı 1 50 (3) Kısıtlama Nedeninin Gösterilme s i 159 (4) Yetkinin Yön etim Kuru lun a Bırak ıl ma sı Sorunu 161 f. İmtiyazlı Payların Varlığında İmtiyazlı Pay Sahipleri Özel Kurulu 163 g. Kısıtlama Kararının Anasözleşmesel Rüçhan Hakkına Etkisi 165 h. Kararın Tescili 167 i. Yeni Çıkarılan Payların Satılamaması Durumunda Kanuni Rüçhan Hakkının Avdet Edip Etmeyeceği 168 4. Kayıtlı Sermaye Sisteminde Kı ıtlama Kararı Alınması 170 a. Genel Olarak 170 b. Yönetim Kurulunun Yetkilendirilmesi 171 (1) Kısıtlama Türleri Açısından Verilebilecek Yetki 171 (2) Haklı Sebeplerin Belirlenip Belirlenmeyeceği Hususu 176 (3) Yetkilendirmede Aranan Yetersayı 178 (4) Süresi 179 c. Yönetim Kurulunun Kısıtlama Kararı Alması 181 d. Yönetim Kuruluna Yetki Verilmemesi Durumunda 182 5. Zımni Kısıtlama Sorunu 184 a. Ayni Sermaye Konulmasında 184 b. Devralma Yoluyla Birleşmede 188 6. Fiili Kısıtlama Yapılması 190 ili. KISITLAMADA MADDİ ŞARTLAR VE BAŞVURULABİLECEK HUKUKİ YOLLAR 192 A. Kısıtlamanın Maddi Şartları 192 1. Olumlu Şart: Haklı Sebep Kavramı 192 a. Genel Olarak 192 b. Ortaklık Yararına Olma . l 94 c. Gereklilik 198 d. Kanunda Öngörülen Haklı Sebepler 200 (1) HalkaArz 201 (2) İşletmelerin, İşletme Kı ımlarının, İştiraklerin Devralınnıası 202 (3) İşçilerin Ortaklığa Katılma sı. 205 e. Diğer Haklı Sebepler. 206 ( ı) Borçların İtfası 207 (2) Değiştirme ya da Alma Hakkı Veren Menkul Kıymet Çıkarılmış Olmas ı 208 (3) Ortak lı ğ111 Finansman İh tiyac ı . 2 l O (4) Paysa hibi Çevresinin Genişletilmesi . 2 l l f. Anasözleşmede Beli rle nme si 212 2. Olum suz Şart: Hiç Kimsen in Haklı Görülmeyecek Şekilde Yararlandırılmaması ya da Ka yba Uğrat ıl mama sı 213 a. Eşit İşle m İlkesine Aykırı Olmama 214 b. Hakların En Az Zarar Yerecek Şekilde Ku ll anı lma sı ilkesine Aykırı Oln1aına 217 B. Kısıtlamaya Kar şı Başvurulab il ecek Hukuki Yollar. 221 1. Genel Olarak 221 2. Ana özleşme Hükmü Do layı sıyla 222 3. Kısıtlama Kararına Kar şı 224 a. Kıs ıtlama Karar111111 Akıbetinin Sermaye Aıtırımı Kararına Etkisi Sorunu 224 b. Esas Sermaye Sisteminde Kı ıtlama Kararına Karşı 225 (1) Genel Olarak 225 (2) Şekli Şartlara Aykırılık Durumunda 226 i. Gündeme Madde Konu lmama sı 226 ii . Yönetim Kurulunun Genel Kurula Rapor Sunmaması . 227 iii . Yetersayıl ara Uyulmaması 227 (3) Maddi Şartlara Uyulmaması Durumunda 227 c. Kayıtlı Sennaye Sisteminde Kısıtlama Kararına Karşı. 230 4. Fiili Kısıtlama Durumunda 232