BİRİNCİ BÖLÜM I. MÜLTECİ VE SIĞINMACILAR İLE İLGİLİ TARİHSEL SÜREÇ VE TEMEL KAVRAMLAR A. MÜLTECİ VE SIĞINMACILAR İLE İLGİLİ TARİHSEL SÜREÇ.........3 1. İkinci Dünya Savaşı Öncesi Durum ........4 2. İkinci Dünya Savaşı Sonrası Durum........5 3. Türk Mülteci Hukukunun Tarihsel Süreci......9 B. TEMEL KAVRAMLAR......13 1. İltica/Sığınma 13 2. Mülteci....14 a. 1951 Cenevre Sözleşmesi ve 1967 Protokolünde Mülteci Tanımı.......14 b. Cartagena Mülteciler Deklarasyonu'nda Mülteci Tanımı......15 c. Avrupa Birliği Hukukunda Mülteci Tanımı ...15 3. Sığınmacı17 4. Göçmen...18 a. Uluslararası Göç Örgütü'ne göre Göçmen Tanımı18 b. Türk Hukukunda Göçmen Kavramı .......19 5. Uluslararası Koruma ......19 6. Etkili Başvuru Hakkı..... 20 a. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Göre Etkili Başvuru Hakkı 20 b. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı'na Göre Etkili Başvuru Hakkı .21 7. Adil Yargılanma Hakkı ..21 a. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Göre Adil Yargılanma Hakkı ... 22 b. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı'na Göre Adil Yargılanma Hakkı ... 23 İKİNCİ BÖLÜM II. ULUSLARARASI HUKUK VE AVRUPA HUKUKUNDAKİ BELGE VE MAHKEME KARARLARINDA ETKİLİ BAŞVURU HAKKI A. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER BÜNYESİNDEKİ BELGELER .. 25 1. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi. 25 2. Birleşmiş Milletler Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi......27 3. Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Cenevre Sözleşmesi ........29 B. AVRUPA BİRLİĞİ TARAFINDAN KABUL EDİLEN BELGELER VE MAHKEME KARARLARI ...31 1. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı.31 2. Avrupa Birliği Direktifleri..... 36 a. 2005/85/EC Sayılı Direktif (Prosedür Yönergesi) 37 b. 2008/115/EC Sayılı Direktif (Geri Dönüş Yönergesi)...39 c. 2013/32/EU Sayılı Direktif (Sığınma Prosedürü Yönergesi) 40 3. Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararları 42 a. Brahim Samba Diouf Davası....43 b. Abdoulaye Amadou Tall Davası...... 44 c. Moussa Abdida Davası.... 46 C. AVRUPA KONSEYİ BÜNYESİNDEKİ BELGELER VE MAHKEME KARARLARI........47 a. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Göre Etkili Başvuru Hakkı 48 b. Etkili Başvuru Hakkı ve Kabul Edilebilirlik İlişkisi.......52 c. AİHS m. 6'da Yer Alan Adil Yargılanma Hakkının Göç Kararlarına Uygulanmaması Sorunu ......53 d. AİHS m. 6 ve m. 13'de Yer Alan Güvencelerin Farklılıkları..58 1. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları 59 a. Tercüman veya Adli Yardım Sağlanmamasından Dolayı İhlal Kararı Verilen Davalar.....59 (1) M.S.S. v. Belçika ve Yunanistan Davası.....59 (2) Kebe ve Diğerleri v. Yunanistan Davası.....62 (3) N.D. ve N.T. v. İspanya Davası...65 (4) Abdolkhani ve Karimnia v. Türkiye Davası......67 b. Tebligatın Usulüne Göre Yapılmamasından Dolayı İhlal Kararı Verilen Davalar......70 (1) A.D. ve Diğerleri v. Türkiye Davası...70 (2) Abdolkhani ve Karimnia v. Türkiye Davası......73 c. Başvuru ve İtirazların Ciddi ve Titizlikle İncelenmeden Sonuçlandırılması Sebebiyle İhlal Kararı Verilen Davalar.....74 (1) M.S.S. v. Belçika ve Yunanistan Davası.....74 (2) Hırsı Jamaa ve Diğerleri v. İtalya Davası ...75 (3) Jabari v. Türkiye Davası......75 (4) A.D. ve Diğerleri v. Türkiye Davası.. 77 (5) Kebe ve Diğerleri v. Ukrayna Davası 77 d. Başvuru ve İtiraz Süresinin Kısa Olmasından Dolayı İhlal Kararı Verilen Davalar.....78 (1) De Souza Ribeiro v. Fransa Davası....78 (2) I.M. v. Fransa Davası..79 e. Fiziki Olarak Başvuru ve İtiraz Yoluna Başvurmanın Mümkün Olmaması veya Yetkili Makamlar Tarafından Başvuru ve İtirazın Engellenmesi Durumlarında İhlal Kararı Verilen Davalar..... 80 (1) Čonka v. Belçika Davası .... 80 (2) Gebremedhin v. Fransa Davası. 82 f. Askıya Alma Etkisinin Olmamasından Dolayı İhlal Kararı Verilen Davalar..... 84 (1) Abdolkhani ve Karimnia v. Türkiye Davası..... 84 (2) A.D. ve Diğerleri v. Türkiye Davası.. 84 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM III. TÜRK HUKUKUNDA MÜLTECİ VE SIĞINMACILARIN ETKİLİ BAŞVURU HAKKI A. TÜRK HUKUKUNDA ETKİLİ BAŞVURU YOLLARI 85 1. İdari Başvuru Yolu. 86 2. Yargısal Başvuru Yolu.... 87 3. Bireysel Başvuru Yolu.... 90 B. TÜRK HUKUKUNDA ULUSLARARASI KORUMA ÇEŞİTLERİ VE ULUSLARARASI KORUMA İÇİN BAŞVURU PROSEDÜRÜ..93 1. Türk Hukukunda Uluslararası Koruma Çeşitleri 93 a. Mülteci......93 b. Şartlı Mülteci... 94 c. İkincil Koruma.95 d. Geçici Koruma ....... 96 2. Uluslararası Koruma İçin Başvuru Prosedürü..... 96 a. Mülteci/Sığınmacının Ülkeye Girişi...... 96 b. Uluslararası Koruma Statüsüne Başvuru Süreci.... 97 C. TÜRK HUKUKUNDA MÜLTECİ VE SIĞINMACILARIN ETKİLİ BAŞVURU HAKKI.... 100 1. Uluslararası Koruma Statüsü Değerlendirme Kararları .... 100 a. Başvurunun Kabul Edilemez Olduğuna İlişkin Karar 100 b. Uluslararası Koruma Talebinin Reddi Kararı ...... 105 (1) İlk Derece İdare Mahkemeleri Tarafından Verilen Kararlar.... 106 (2) Bölge İdare Mahkemeleri Tarafından Verilen Kararlar..111 (3) İstinaf Mahkemelerinin Göreve Başlamasından Önceki Durum 112 (4) Mevcut Hukuki Durum.. 115 c. Başvurunun Hızlandırılmış Olarak Değerlendirilmesi Kararı ..... 115 d. Uluslararası Koruma Haricinde Tutulma Kararı .118 e. Başvurunun Geri Çekilmesi veya Geri Çekilmiş Sayılması Kararı......119 (1) İstinaf Mahkemelerinin Göre.